سیزدهم تیرماه، مصادف با جشن تیرگان، روز ملی دماوند است. بلندترین نقطه کشور ایران. کوهی که در افسانه‌ها و اسطوره‌های ما هم نقشی سترگ دارد. فریدون در دامنه دماوند رشد کرد و به جوانی رسید. ضحاک ظالم هزارساله‌ی ایرانی تاریخ ایران وقتی از فریدون شکست خورد آن‌جا در دماوند بود که به بند کشیده شد. آرش آن تیر معروفش را از فراز دماوند پرتاب کرد و جانش را در تیر گذاشت که تا رود جیحون پیش برود. 

اما دماوند فقط بلندترین نقطه‌ی ایران نیست. در زندگی مردمان کوهپایه‌اش هم نقش عمده دارد. اسطوره‌ها و افسانه‌ها و داستان‌های پیرامون دماوند الهام‌بخش جشن‌ها و یادبودهایی است که مردم دامنه دماوند هرساله برگزار می‌کنند و بهانه خوشی و دور هم جمع شدن‌شان است. فاطمه بقاییان که خودش اهل آمل است در این یادداشت سه جشن مردم دامنه شمالی دماوند را به تفصیل شرح داده است. جشن تیرگان یا تیرماه سیزده شو به گویش محلی، آیین برف‌چال و جشن نورگون.

دماوند، جشن‌ها و آیین‌هایش دماوند فقط بلندترین نقطه‌ی ایران نیست. در زندگی مردمان کوهپایه‌اش هم نقش عمده دارد. اسطوره‌ها و افسانه‌ها و داستان‌های پیرامون دماوند الهام‌بخش جشن‌ها و یادبودهایی است که مردم دامنه دماوند هرساله برگزار می‌کنند و بهانه خوشی و دور هم جمع شدن‌شان است. فاطمه بقاییان که خودش اهل آمل است در این یادداشت سه جشن مردم دامنه شمالی دماوند را به تفصیل شرح داده است. جشن تیرگان یا تیرماه سیزده شو به گویش محلی، آیین برف‌چال و جشن نورگون.

صعود به دماوند از آرزوهای هر کوهنورد (و حتی غیر کوهنورد!) ایرانی است. خاطره‌ای داریم از یک صعود به یادماندنی در سال 79 به قله دماوند. صعودی زنانه. یک صعود گروهی که در پایان آن 230 زن روی قله رفتند. خواندن آن برای کوهنوردان (و نیز غیرکوهنوردان) خالی از لطف نیست.

اولین صعود سراسری بانوان کشور به دماوند تابستان 1379 از چند جهت نقطه عطف مهمی در زندگی شخصی‌ام بود. قرار بر صعود به قله دماوند با دو دوست عزیز گذاشته شد. در نهایت ما شاهد صعود 230 بانوی کوهنورد در آن روز بودیم. صعود به قله منفرد دماوند که یکی از نمادهای پراهمیت ایران‌زمین از منظرهای متفاوت است. ناصر خسرو قبادیانی در اوایل سفرنامه‌اش می‌نویسد «میان ری و آمل کوهی است مانند گنبدی که محل طلوع خورشید می‌باشد.» و کمتر کسی است که قصیده‌ی دماوندیه ملک‌الشعرای بهار را با این مطلع زیبا نشنیده باشد:   ای دیو سپید پای در بند!        ای گنبد گیتی ای دماوند!

و نیز گزارشی عمدتاً تصویری داریم از گروه مانوژا که کار با کودکان ویژگی اصلی آنان است. «مانوژا نتیجه سال‌ها مربی‌گری و کار با بچه‌هاست. در ایام کرونا و در پاسخ به نیاز بچه‌ها به برنامه‌های طبیعت‌گردی که تا پیش از این در قالب فعالیت‌های مدرسه‌ای انجام می‌شد، مانوژا با برنامه‌های کوه‌پیمایی ساده و با تعداد انگشت‌شمار بچه‌ها متولد شد. رفته رفته بچه‌ها بیشتر شدند، خانواده مانوژا بزرگتر شد و برنامه‌های کوه‌پیمایی با جدیت بیشتری ادامه پیدا کردند. کم‌کم ارتفاع قله‌ها بیشتر شد و تا چشم به هم زدیم با گروهی از نوجوان‌ها روی قله دماوند ایستادیم.»

مانوژا و صعود به دماوند با نوجوان‌ها مانوژا گروهی است با تنوعی از برنامه‌های آدرنالین (طبیعت‌گردی پرهیجان)، سفرهای ایران‌گردی، کمپ‌های طبیعت، دوچرخه‌سواری کوهستان برای گروه‌های سنی کودک، نوجوان، خانوادگی و حتی ویژه بزرگسال. در تمام برنامه‌های مانوژا بچه‌ها اولویت دارند، چون اصل اساسی و قول مانوژا این است که: حواسمون_به_بچه‌ها_باشه

گزارش تصویری روز ملی دماوند

روز ملی دماوند