برای کودکان و درباره‌ی کودکان

مجموعه‌ی سه‌جلدی خرگوش کوچولو همانطور که از نامش پیداست، درباره‌ی یک خرگوش کوچولوست. در این سه کتاب خبری از اتفاق‌های عجیب و غریب و خارق‌العاده نیست بلکه خواننده ماجراهای روزمره و معمولی زندگی خرگوش کوچولو را می‌خواند. اتفاق‌های ساده‌ای که برای هر کودکی پیش می‌آید مثل سخت بیرون آمدن از رخت‌خواب، علاقه نداشتن به زود خوابیدن و اضافه شدن یک خواهر یا برادر جدید به خانواده.

این مجموعه از دو نظر دارای اهمیت است؛ نخست محتوا و بعد فرم. از نظر محتوا، نخستین امتیاز این مجموعه این است که دست بر موضوعاتی گذاشته که فراگیری بیشتری دارند. تمامی بچه‌ها حداقل یک بار در زندگی‌شان اتفاق افتاده که دلشان نخواهد به رخت‌خواب بروند یا دوست نداشته باشند از آن بیرون بیایند. بعضی از کودکان نیز داشتن یک برادر یا خواهر کوچک‌تر را تجربه کرده‌اند. خیالی نبودن موضوعات داستان‌های این مجموعه باعث می‌شود طیف بیشتری از کودکان با خرگوش کوچولو احساس نزدیکی کنند و از خواندن داستان‌هایش لذت ببرند.

از طرف دیگر این مجموعه نه تنها کودکان را سرگرم می‌کند، بلکه برای بزرگ‌سالان هم بسیار مفید و آموزنده است. چرا که تنها به ایجاد گره‌های داستانی اکتفا نکرده بلکه راه‌حل‌هایی را هم برایشان ارائه داده است. راه‌حل‌هایی که ممکن است به درد بسیاری از پدر و مادرها بخورد.

به عنوان مثال در کتاب صبح‌ بخیر خرگوش کوچولو، مادر خرگوش کوچولو وقتی می‌بیند او تمایلی به بیرون آمدن از رخت‌خواب ندارد، به جای امر و نهی کردن یا بدخلقی، یک جور بازی ترتیب می‌دهد. او با عروسک‌هایی که خرگوش‌کوچولو روی تختش در کنار خودش خوابانده قایم باشک بازی می‌کند و دانه دانه از آن‌ها می‌پرسد که خرگوش کوچولو را دیده‌اند یا نه، تا زمانی که خرگوش کوچولو با خنده از زیر پتو بیرون می‌آید.

در کتاب شب بخیر خرگوش کوچولواین بازی از طرف پدر شکل می‌گیرد. پدر وقتی مقاومت خرگوش کوچولو برای رفتن به اتاق خوابش را می‌بیند، او را سوار دمپایی‌هایش می‌کند و مثل یک اتوبوس در ایستگاه‌های مختلف توقف می‌کند. ایستگاه خوردن هویج، ایستگاه مسواک و… و از این راه بدون جنگ و بحث او را به رخت‌خوابش می‌برد.

در کتاب خواهری برای خرگوش کوچولو هم نحوه‌ی رفتار صحیح والدین با فرزند قبلی و فرزند جدید به طور غیر مستقیم آموزش داده می‌شود. مادر و پدر با صبر و حوصله به سؤال‌های خرگوش کوچولو درباره‌ی خواهر جدید جواب می‌دهند و بعد از او می‌خواهند به عنوان یک برادر بزرگ‌تر همه‌جا را به عضو جدید خانواده نشان بدهد.

از نظر فرم ظاهری این کتاب ویژگی‌های مثبت بسیاری دارد. جملات با فونت درشت در بالای صفحات نوشته‌شده‌اند تا خواندن کتاب توسط خود کودکان نوآموز نیز امکان‌پذیر باشد و برایشان دشواری نداشته باشد.

تصاویر این کتاب که توسط خود نویسنده، روترات سوزانه برنر، تصویرگری شده‌اند، بسیار زیبا و به ذهن کودکان بسیار نزدیکند. تصاویر با مدادرنگی کشیده شده‌اند و تا حدودی نقاشی‌های خود کودکان را تداعی می‌کنند. با این تفاوت که سرشار از جزئیاتند و می‌توانند ساعت‌های زیادی کودکان را سرگرم تماشا کردن و اکتشاف کنند. تمامی جزئیات زندگی خرگوش کوچولو و خانواده‌اش در تصاویر دیده می‌شود. از گل‌های روی پرده گرفته تا مدادشمعی‌های کف اتاق، قوطی‌های شوینده زیر سینک ظرفشویی، کفگیر و ملاقه، طرح قالی و حتی مگس روی پنجره! دیدن و پیدا کردن این جزئیات نه تنها کودکان که والدین را هم شگفت‌زده می‌کند.

از طرف دیگر جنس کاغذهای این مجموعه و ضخامت آن‌ها باعث می‌شود ماندگاری زیادی داشته باشند و در اثر لمس بیش از حد توسط مخاطب آسیب نبینند.

نزدیکی به روحیه‌ی کودکان نه تنها در محتوای این سه کتاب بلکه در تصاویر نیز دیده می‌شود. عروسک‌ها و سایر اسباب‌بازی‌های خرگوش کوچولو همگی در تصاویر جاندارند، گاهی اخم می‌کنند، گاهی می‌خندند و گاهی حتی حرف می‌زنند. این همان چیزی است که در ذهن کودکان می‌گذرد و باز هم خواندن یا شنیدن این داستان‌ها را برایشان لذت‌بخش‌تر می‌کند.

به طور کلی مجموعه‌ی خرگوش کوچولو که با خرید کپی‌رایت به فارسی منتشر شده است، نه تنها برای کودکان نوشته شده و آن‌ها را سرگرم می‌کند بلکه درباره‌ی کودکان نیز اطلاعات بسیاری به والدین می‌دهد و می‌تواند در کنار آموزنده بودن برایشان لذت‌بخش هم باشد.

مریم اخگری