طومار شیخ شرزین

عیدی که پیش‌تر شاگرد شیخ شرزین بوده، هنگام سوزاندن چندین متن در کتابخانه، خط استادش را در یکی از نوشته‌ها می‌شناسد و آنرا از به آتش کشیده‌شدن حفظ می‌کند. طومار شیخ شرزین که دارنامه نام دارد، شرح احوال و نیز عقاید او چون بیزاری از نادانی و بی‌عدالتی است. عیدی و صاحب دیوان برای آگاهی از سرنوشت شرزین کنجکاو می‌شوند و به جستجو نشانی از او می‌پردازند. داستان با بازگشت به دوران شیخ شرزین، آرام آرام از سرگذشت او پرده برمی‌دارد.

بیضایی در طومار شیخ شرزین با داستانی تکان‌دهنده، ظاهربینی و بی‌خردی را نکوهش می‌کند؛ شیخ شرزین که با طومار خود، خشم شیوخ زمانه را برانگیخته، دارنامه را به بوعلی سینا نسبت می‌دهد؛ و حالا که نام عالمی شناخته‌شده چون بوعلی سینا به میان آمده، همه زبان به تحسین و تمجید از دارنامه می‌گشایند.

از اولین صحنه های کتاب نثر زیبای اثر و شخصیت شیخ شرزین و سرنوشت مرموز، و نهایتاً هولناک و تأمل‌برانگیزش، برای خواننده جذابیت ایجاد می‌کند.

درباره نویسنده

#بهرام-بیضایی، نویسنده، پژوهشگر و کارگردان نامدار ایرانی، دی ماه سال ۱۳۱۷ به دنیا آمد. از دوران کودکی و نوجوانی با زندگی در کنار خانواده اهل ادبش، شنیدن داستان‌های مادربزرگ و دیدن تئاترهای خوب و بد و فیلم‌های کارگردانان برجسته جهان، به هنر خصوصاً ادبیات، سینما و تئاتر علاقه‌مند شد. در دانشگاه رشته ادبیات را برای تحصیل برگزید؛ اما پس از یک سال، از ادامه تحصیل منصرف شد و تصمیم گرفت خود به پژوهش بپردازد و همچنین علاقه‌اش به نمایش را دنبال کند.

او از سال ۱۳۴۱، به نوشتن اولین نمایشنامه‌هایش، از جمله پهلوان اکبر می‌میرد، هشتمین سفر سندباد و غروب در دیار غریب دست زد. در ۱۳۴۵ نمایش عروسک‌ها را برای تلویزیون ملی ایران کارگردانی کرد و اولین فیلمش، عمو سیبیلو را برای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ساخت. از آثار سینمایی وی می‌توان سگ‌کشی، رگبار، مرگ یزدگرد، چریکه تارا، غریبه و مه، باشو غریبه کوچک، مسافران و وقتی همه خوابیم را نام برد.

پژوهش‌های او نیز در نشریاتی چون هنر و سینما، مجله موسیقی و گاهنامه آرش منتشر شدند و بعداً کتاب‌های نمایش در ایران، نمایش در ژاپن، ریشه‌یابی درخت کهن و هزار افسان کجاست؟ از کارهای پژوهشی او به چاپ رسیدند.

روز واقعه، آینه‌های روبه‌رو، زمین، پرده نئی، آوازهای ننه آرسو، پرده‌خوانی، مجلس ضربت‌زدن و اتفاق خودش نمی‌افتد چندی از آثار ادبی به‌ چاپ‌رسیده وی هستند.

بیضایی به عنوان یکی از مهم‌ترین هنرمندان معاصر ایران شناخته می‌شود که به واسطه مطالعات و دانش گسترده خود، نگاه ویژه‌اش به فرهنگ، زبان و تئاتر ایرانی و بهره‌گرفتن از وقایع تاریخی، اساطیر و انسان‌شناسی، داستان‌های عمیق و شگفت‌انگیزی با لحنی منحصر‌به‌فرد خلق می‌کند. کتاب غریبه بزرگ نوشته محمد عبدی، (انتشارات ثالث) از کتاب‌هایی است که درباره بیضایی و آثار او به چاپ رسیده‌است.

بخشی از کتاب طومار شیخ شرزین

شرزین: مردان خود حاکم و خود قاضی و خود جلّادند، و اگر دنیا بد است برای همین است. زنان، هیچ به قلم رفته‌اند؛ هرچند اگر آنان نیز می‌کوشند در نگهداری این دنیاست. با شما از زخمی سخن می‌گویم برآمده از نیزه‌های نادانی، و ما همه قربانی آنیم. کسی دوستدار حقیقت نیست، و همه دوستدار مصلحت‌اند.