هفت کتاب بهاری برای کودکان
در فرهنگ ما توجه به فصلها و همینطور سنتهای ایرانی مانند عید نوروز از اهمیت زیادی برخوردار است و این در ادبیات ما هم انعکاس دارد. بهار در ادبیات کودک و نوجوان هم جایگاه ویژهای دارد. کودکان به عوض شدن فصلها حساس هستند و تغییرات طبیعت برایشان جالب است. با نزدیک شدن بهار، هفت کتاب با حال و هوای اولین فصل سال و عید نوروز برای کودکان معرفی میکنیم، آثاری که میتوان گفت برای کودکان خلاقانه و سرگرمکننده هستند. اگر جای خالی کتابی با موضوع بهار را در بین این کتابها خالی میبینید حتماً نظرتان را بگویید.
در فرهنگ ما توجه به فصلها و همینطور سنتهای ایرانی مانند عید نوروز از اهمیت زیادی برخوردار است و این در ادبیات ما هم انعکاس دارد. بهار در ادبیات کودک و نوجوان هم جایگاه ویژهای دارد. کودکان به عوض شدن فصلها حساس هستند و تغییرات طبیعت برایشان جالب است. با نزدیک شدن بهار، هفت کتاب با حال و هوای اولین فصل سال و عید نوروز برای کودکان معرفی میکنیم، آثاری که میتوان گفت برای کودکان خلاقانه و سرگرمکننده هستند. اگر جای خالی کتابی با موضوع بهار را در بین این کتابها خالی میبینید حتماً نظرتان را بگویید.
نویسندگان هفت کتاب بهاری برای کودکان: نیلوفر شهسواریان و نیکو کریمی
1) اسب و سیب و بهار
نویسنده: احمدرضا احمدی
تصویرگر: راشین خیریه
ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
نوبت چاپ: ۲ / سال چاپ: ۱۳۹۷
تعداد صفحات: ۳۲
احمدرضا احمدی، مثل همیشه، با واژهها دنیایی شاعرانه خلق کرده و ماجرایی میان اسب و سیب را روایت میکند. اسب و سیب از فصلهای گوناگون میگذرند تا بالاخره به بهار برسند. تصویرسازی کتاب منحصر به فرد است و میتواند به کودکانی که خواندن نیاموختهاند یا فارسی نمیدانند کمک کند در فضای شاعرانهی کتاب قرار بگیرند. روایت نمادین داستان نیز به سبک موج نو است و میتواند به کودکان بالای 12 سال کمک کند تا از میان نمادهای شاعرانه مفاهیم جدیدی کشف کنند. از این رو اسب و سیب و بهار، کتابی است شعرگونه که به گروه سنی خاصی محدود نمیشود.
2) بچهها بهار
شاعر: نیما یوشیج
تصویرگر: هدی حدادی
ناشر: کتابهای میرکا (بخش کودک و نوجوان انتشارات میرماه)
نوبت چاپ: ۱ / سال چاپ: ۱۳۹۷
تعداد صفحات: ۲۸
شعر معروف نیما یوشیج حالا با تصویرگریهای هدی حدادی همراه شده تا نسل جدید نیز از خواندن و تماشای تصویرگریها لذت ببرند. بچهها بهار شعر ساده و کوتاهی است که خبر از دگرگونی فصلها میدهد: «گلها وا شدند برفها پا شدند/ از رو سبزهها از روی کوهسار/ بچهها بهار»
این کتابِ تصویری، طبیعت و فرهنگ لاهیجان را نشان میدهد، همان جایی که پدر شعر نوی فارسی آن را سروده است.
نیما از شاعرانی است که مخاطب خودش را دست کم نگرفته و تلاش کرده با نگاهی نو به دنیای اطراف نگاه کنند. تصویر نیز به بهترین شکل فضای شاعرانهی بهاری را به مخاطب نشان داده است.
3) بهار بود و زمستان
نویسنده کتاب: مصطفی رحماندوست
تصویرگر: ملیکا سعیدا / طراح گرافیک: محمود حسینی
ناشر: سوره مهر
سال چاپ: ۱۳۹۶
تعداد صفحات: ۱۳
بهار: من بهارم، سبزه دارم، گل دارم
غنچه دارم، چه چه بلبل دارم
زمستان: سبزه و گول دوست ندارم
نم نم و دونه دونه
برف سفید میبارم
بر سر بام و خونه
کتاب بهار بود و زمستان، جلد چهارم مجموعهی هفت جلدی «آن مان نباران»، برای بازی و اجرای نمایش برای خردسالان و معرفی فصلها به آنها یک اثر خواندنی است. شخصیتهای این نمایشنامهی کوتاه بهار و زمستاناند و دیالوگهای آهنگینشان کودکان را سرگرم میکند. در کنار کتابهای شعر و داستان، این نمایشنامه را انتخاب کردیم تا خانوادهها در خانه بتوانند در کنار بچهها اوقات خوشی بگذرانند.
4) بهار در شعر شاعران ایران
گردآورنده و تصویرگر: بهمن دادخواه
ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
نوبت چاپ: ۴ / سال چاپ: 1398
تعداد صفحات: 28
بهمن دادخواه در این کتاب ابیاتی با موضوع بهار گردآورده است؛ از اشعار شاعران قرون اولیه، چون قطران تبریزی، تا شاعران معاصری چون نیما یوشیج و محمد زهری. اشعار این کتاب ساده هستند و از این رو برای آشنایی کودکان و نوجوانان با نمونههای ادبیات ایران مناسباند. تصویرسازیهای دادخواه برای هر شعر نیز، نمادین، انتزاعی و در عین حال مدرن است.
همنشینی اشعار کهن با سبک تصویرگری معاصر، ترکیب دلنشینی به وجود آورده که این کتاب را در نوع خود متفاوت میکند. از ویژگیهای خوب کتاب این است که واژههای سخت، نشانهگذاری شده اند تا خواندن آن آسانتر باشد. بهار در شعر شاعران ایران، کتاب کوچکی است که میتواند برای هدیه دادن در فصل بهار نیز مناسب باشد.
5) بنفشههای عمو نوروز
نویسنده: محمد هادی محمدی
تصویرگر: نوشین صفاخو
ناشر: موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان
نوبت چاپ: 1 / سال چاپ: ۱۳۹۴
تعداد صفحات: ۳۲
یکی از کتابهایی که روایت کهن نوروز را با حضور شخصیتهای اصلی آن بازآفرینی کرده، بنفشههای عمو نوروز است. نویسنده به شخصیتپردازی ننه سرما و عمو نوروز پرداخته و گذر از زمستان به بهار را در بازآفرینیاش نشان داده این کتاب کودکان را به ادبیات کهن فارسی بیشتر نزدیک میکند و با روایت یک داستان خواندنی، نوروز را به آنها بهتر معرفی میکند. تصویرگریهای کتاب هم مانند داستان شاعرانه و خیالانگیز است، مانند جایی که ننه سرما سوار بر تابی شده و از آن برف میبارد و کمک کرده مخاطب بهتر با داستان ارتباط برقرار کند و تخیلش تقویت شود.
6) عید امسال نه مثل هرسال
نویسنده: مریم فیاضی
تصویرگر: محبوبه یزدانی
ناشر: طوطی (بخش کودک و نوجوان انتشارات فاطمی)
نوبت چاپ: 2 / سال چاپ: ۱۳۹۸
تعداد صفحات: ۳۲
مادربزرگ گربهها امسال قرار است تعطیلات به سفر برود. به سراغ نوههایش میآید و عیدیشان را میدهد. برای چیدن سفرهی هفتسین همگی دست به کار میشوند. اما دیر اقدام میکنند و سمنو تمام میشود. حالا مادربزرگ به همراه بچه گربهها باید فکری برای سمنو بکنند. در خلال داستان خواننده با نماد اجزای سفرهی هفت سین آشنا میشود.
گرچه ماجرای این داستان چندان تازگی ندارد: تلاش برای مهیا کردن سفرهی هفتسین، اما ترکیب قصه با تصویرگریها کتاب عید امسال نه مثل هر سال را به یک اثر خواندنی تبدیل کرده و در بخش تصویر شورای کتاب کودک نیز تقدیر شده است. فضای شاد تصاویر حال و هوای آمدن سال نو و دور هم بودن در عید نوروز را نشان میدهد و کودکان را با آیینهای فرهنگی بیشتر آشنا میکند.
7) نبرد نوروزی
نویسنده: حدیث لزرغلامی
تصویرگر: محبوبه یزدانی
ناشر: کتاب چ (واحد کودک و نوجوان نشر چشمه)
نوبت چاپ: 1 / سال چاپ: 1399
تعداد صفحات: 251
نبرد نوروزی، کتابی متفاوت است که با ترکیبی از فانتزی و نمادهای ایرانی، به خوبی میتواند مخاطب را با آداب و رسوم جشن نوروز آشنا کند. ماجرای این کتاب، در مورد دو دسته شبح است؛ شبحهای جشنخرابکن که میخواهند جشن نوروز به بدترین شکل برگزار شود و در مقابل آنها، شبحهای جشنجورکن به همراه مانی، که تلاش میکنند جشن نوروز را نجات دهند. ماجرای هیجانانگیز کتاب و ویدئوکال با عمونوروز برای انجام این ماموریت، فضایی متفاوت خلق کرده که میتواند کودکان را با شیوهای جدید با آداب سنتی ایرانی آشنا کند.
خواندن این کتاب برای کودکان بالای 9 سال مناسب است. همچنین خلق شخصیتها و فضایی مدرن با تصویرگری خطی محبوبه یزدانی، به این داستان خلاقانه جلوهای دوچندان داده است.
کتاب های بکار رفته در این مقاله
اسب و سیب و بهار
نویسنده: احمدرضا احمدی
رده بندی سنی کتاب: 12+
ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
نوبت چاپ: ۲
سال چاپ: ۱۳۹۷
تعداد صفحات: ۱۲
شابک: ۹۷۸۶۰۰۰۱۰۴۲۶۹
بچهها بهار
نویسنده: شاعر: نیما یوشیج / تصویرگر: هدی حدادی
رده بندی سنی کتاب: 7+
ناشر: کتابهای میرکا(بخش کودک و نوجوان انتشارات میرماه)
نوبت چاپ: ۱
سال چاپ: ۱۳۹۷
تعداد صفحات: ۲۸
شابک: ۹۷۸۶۰۰۳۳۳۳۱۹۲
بهار بود و زمستان
نویسنده: مصطفی رحماندوست
رده بندی سنی کتاب: 4+
ناشر: سوره مهر
نوبت چاپ: ۱
سال چاپ: ۱۳۹۵
تعداد صفحات: ۱۲
شابک: ۹۷۸۶۰۰۰۳۰۳۳۱۰
بهار در شعر شاعران ایران
نویسنده: بهمن دادخواه
رده بندی سنی کتاب: 9+
ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
نوبت چاپ: ۲
سال چاپ: ۱۳۹۸
تعداد صفحات: ۲۸
شابک: ۹۷۸۶۰۰۰۱۰۳۲۸۶
بنفشه های عمو نوروز
نویسنده: محمدهادی محمدی,
رده بندی سنی کتاب: 7+
ناشر: انتشارات موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان
نوبت چاپ: ۲
سال چاپ: ۱۳۹۷
تعداد صفحات: ۳۲
شابک: ۹۷۸۶۰۰۷۱۱۲۲۹۸
عید امسال نه مثل هر سال
نویسنده: مریم فیاضی
رده بندی سنی کتاب: 7+
ناشر: انتشارات فاطمی
نوبت چاپ: ۱
سال چاپ: ۱۳۹۶
تعداد صفحات: ۳۲
شابک: ۹۷۸۹۶۴۳۱۸۹۸۵۳
مانی+جشنجورکنها-جشنخرابکنها: نبرد نوروزی
نویسنده: حدیث لزرغلامی / تصویرگر: محبوبه یزدانی
رده بندی سنی کتاب: 9+
ناشر: چشمه
نوبت چاپ: ۱
سال چاپ: ۱۳۹۹
تعداد صفحات: ۲۵۱
شابک: ۹۷۸۶۲۲۶۸۳۹۳۸۹