طعم شیرین خاطرات یواشکی

این پرونده با سایر پرونده‌های وینش کمی تفاوت دارد. در این پرونده تعداد نسبتا زیادی از دوستان ما دست به کار شدند تا لبخندی در گوشه لب شما در این روزهای پایانی سال 1402 بنشانند. می‌توان آنرا نمونه خوبی از کار جمعی ایرانیان دانست. خلاصه خود ببینید و قضاوت کنید.

“کتاب صد پیرمرد تاثیرنــگذار، حکایات شیرینی‌ست از آنچه نویسنده در کودکی دیده و تاثیرات و پرسش‌هایی که سالمندان و پیرمردان در ذهنش به جای گذاشته‌اند. اکنون، او در جایگاه سنی ایشان قرار دارد و با یادآوری خاطرات به ثبت نظاره‌های شخصی‌اش می‌پردازد. نوشتار اصلی کتاب، ساده و بیانگر نگاهی کودکانه به اطرافیانی بوده است که بخش عمده‌ای از این افراد و خاطرات در سفرهای نویسنده به زادگاه والدینش شکل می‌گیرند. در این میان نویسنده توضیحات دقیقی از تاریخ اجتماعی ایران در بازه‌ی زمانی دهه‌ی چهل شمسی تا اواسط دهه‌ی پنجاه می‌دهد که بیانگر عادات و رفتار، اعتقادات و سبک زندگی در طبقات مختلف مردم آن دوره است و در بیان این اتفاقاتِ تاریخی_اجتماعی لحن نوشتار از زبان ساده‌ی کودکانه خارج و نثر سنگین‌تری به خود می‌گیرد. لحنی که نشان می‌دهد نویسنده در میانسالی به بررسی، بازنگری و مطالعه‌ی برخی از علل و عوامل پرسش‌های کودکی به نتایجی رسیده که اکنون پاسخ‌ها و دریافت‌های پخته‌اش را بدین‌گونه تحریر کرده. کتاب، گرچه در قالب رمان نوشته نشده معذلک یک خط داستانی ممتد را در روابط فیمابین این پیرمردان تاثیرنگذار و زنان موثر، دنبال می‌کند. شیوه‌ی نگارش این خاطرات به گونه‌ای ارائه شده که در برخورد و خوانشِ آن، خواننده چُنین می‌پندارد که خود نیز در کودکی یا نوجوانی بسیاری از این شخصیت‌ها را دیده و یا از کنارشان رد شده است. مصور بودن کتاب که با عکس‌های مهندس «مریم کتیرایی» در میانه‌ی خاطرات، ثبت و جای گرفته‌اند به خواننده این امکان را می‌دهد که بتواند خود را با فضا و افراد مشروح همراه کند و در انتها خواننده را به این دریافت مهم می‌رساند که چرا نویسنده، عنوان «صد پیرمرد تاثیرنگذار» را بر این مکتوبات برگزیده و آن را به همه‌ی مادران تقدیم کرده است. ضمن تشکر فراوان از مساعدت‌های بی‌دریغ کمال طاهری گرامی و تبریک هزارباره به عباس عزیزم و مریم کتیرایی هنرمند، خواندن این کتاب را به دوستانم پیشنهاد می‌کنم.”

متن بالا را شورانگیز صیادی، همسر عباس یزدی در معرفی کلی کتاب «صد پیرمرد تاثیرنگذار» نوشته و برای وینش فرستاده است. نفر اول، بقیه را خودتان بشمارید!!!

گیتی صفرزاده که خود از علاقمندان به خاطره‌نویسی و طنز است، نگاه جزئی‌نگرتری داشته در معرفی کتاب و قلم طنازانه و شیرین عباس یزدی از لابلای خاطرات کودکی‌اش و پیرمردانی که در آن سال‌ها برایش جالب بوده‌اند.

همچنین مهدی ملکشاه که خود در زمینه‌ی نوشتار طنز دستی بر آتش دارد و کتابفروش هم هست، نقد شوخ و شنگی نوشته بر این کتاب و گفته که جا دارد «پیرمردهای تاثیرنگذار» در قفسه‌ی کتاب‌های طنز کتابفروشی‌ها جای بگیرند؛ قفسه‌ای که در فضای پشتی کتابفروشی‌ها، جایی دورتر و مهجورتر از باقی کتاب‌ها تعبیه شده و کتابخوان‌های ایرانی گاهی از سیر و سیاحت آن غافل می‌مانند. 

اما همیشه توضیح نویسنده درباره‌ی آنچه که نوشته فرق می‌کند. خصوصا اگر مخاطب خود نویسنده باشد و سودای نوشتن را در سر بپروراند، دانستن  تجربیات نویسنده و رویه‌ی کار می‌تواند جالب‌تر هم باشد. گیتی صفرزاده گفتگویی صمیمانه داشته با عباس یزدی درباره‌ی مضامین کتابش و اطلاعات مربوط به آن.

یکی از نکات جالب کتاب، مصور بودن آن است که آن را تبدیل به اثری هم خواندنی و هم دیدنی کرده. استفاده از عکس‌هایی که مریم کتیرایی از یزد گرفته، در تلفیق با متن کتاب توانسته درک و تصور روشن‌تری از یزد را در ذهن مخاطبان شکل دهد. وینش در این رابطه گفتگویی با مریم کتیرایی انجام داده است و از او درباره‌ی این تجربه جویا شده. 

با اینکه به نظر می‌رسد نویسندگان را با پول و پله کاری نیست -دست‌کم از بعد درآمد- اما از نظر بسیاری از نظریه‌پردازان اجتماعی اقتصاد به عنوان زیربنای هر ساختاری، خود تعیین‌کننده‌ی اصلی فرهنگ و تولید کالاهای فرهنگی‌ است. نشان به آن نشان که «پیرمردهای تاثیرنگذار» یزدی شاید به این زودی‌ها با چنین کیفیتی مجال انتشار نمی‌یافت اگر کمال طاهری سر موقع پیدایش نمی‌شد و روی آن سرمایه‌گذاری نمی‌کرد. وینش با کمال طاهری درباره‌ی این تجربه گفتگویی انجام داده که به نوبه‌ی خود قابل توجه است.

در پایان برویم سراغ عکس‌های مریم کتیرایی و سری بزنیم به یزد و طعم شیرین خاطرات یواشکی آن. آرزو ناصری برخی از این عکس‌ها را برگزیده و با مخاطبان وینش به اشتراک گذاشته است. ببینیم!

همکاران