سایت معرفی و نقد کتاب وینش
سایت معرفی و نقد کتاب وینش

شعر در وینش (پرونده دوم)

شعر در وینش (پرونده دوم)

 

شعر دیرتر از رمان و انواع دیگر ادبی کهنه می‌شود. این بخت و اقبال بلند آن است. اما همین ویژگی شعر، برای شاعران معاصر و مجموعه شعرهای جدید، بخت بد و اقبال نامساعد محسوب می‌شود. اگر از اهل کتاب و نوشتن بپرسید که در یکی دو سال گذشته بهترین کتاب شعر جدیدی که خوانده‌اند چه بوده، ممکن است بی‌پاسخ بمانید. انفصال از شعر معاصر فارسی دلایل عمده‌ای دارد اما این دلایل موضوع این پرونده نیست.‌ در این پرونده می‌خواهیم به معرفی برخی از دفاترِ شعرِ بهتر در سال گذشته بپردازیم، هرچند شاید این حوزه طرفداران کمتری داشته باشد.

شعر دیرتر از رمان و انواع دیگر ادبی کهنه می‌شود. این بخت و اقبال بلند آن است. اما همین ویژگی شعر، برای شاعران معاصر و مجموعه شعرهای جدید، بخت بد و اقبال نامساعد محسوب می‌شود. اگر از اهل کتاب و نوشتن بپرسید که در یکی دو سال گذشته بهترین کتاب شعر جدیدی که خوانده‌اند چه بوده، ممکن است بی‌پاسخ بمانید. انفصال از شعر معاصر فارسی دلایل عمده‌ای دارد اما این دلایل موضوع این پرونده نیست.‌ در این پرونده می‌خواهیم به معرفی برخی از دفاترِ شعرِ بهتر در سال گذشته بپردازیم، هرچند شاید این حوزه طرفداران کمتری داشته باشد.

 

 

شعر در ایران ریشه‌دار است. به‌خصوص بین قدیمی‌ترها. شعرای کلاسیک زبان فارسی چنان در بین مردم ما زنده‌اند که انگار نه انگار چندین قرن پیش می‌زیسته‌اند. بسیاری از کشورها زبان چندصدسال پیش‌شان را نمی‌توانند بفهمند بس که زبان دگرگون شده اما ما گاه تا هزارسال عقب می‌رویم و اشعاری مربوط به آن دوران را زمزمه می‌کنیم. اما بدون تردید شعر در چند دهه اخیر دچار انفصال از عموم مردم شده. علاقمندان شعر هم ترجیح می‌دهند به آثار تثبیت‌شده قبلی رجوع کنند و دست به خطری نزنند. خب، کار شاعران امروز سخت شده است.

در چنین شرایطی معرفی کردن مجموعه شعرهایی که به تازگی به چاپ رسیده‌اند ارزشی دوچندان پیدا می‌کند. سایت وینش در سال اول فعالیت در زمینه شعر بسیار فعال بود. یک سال پیش پرونده‌ای منتشر کردیم و مطالب نقد شعر منتشرشده در وینش را فهرست کردیم. این پرونده را می‌توانید با کلیک روی شعر امروز ایران بیابید. اخیراً دوباره با رویکردهایی متفاوت به شعر برگشته‌ایم. سمیرا قطب، سعید توکلی و حمیدرضا ظرافت سه نویسنده وینش هستند که به بررسی دفاتر شعر جدید ایران (در یک مورد هم شعر ترجمه‌ای از دنیای عرب) پرداختند. 

این پنج دفتر شعر عبارتند از مجموعه‌ی «دق» سروده آیلین فتاحی که یک زن از پشت اشعار قابل شناسایی است اما جنسیت در آن در ، مجموعه «پلاتو» سروده پری‌سا امامی که «بیشتر شعرهایش تصویری است از جنون و خشم که بریده بریده به روی کاغذ پخش شده و گاهی تکه­‌تکه­‌هایش از هم دور افتاده است.»، مجموعه از مردمک‌ها از فرزاد آبادی که شاعری جنوبی است، مجموعه قرار بر شکفتن میخک بود سروده‌ احسان رضایی شاعر شیرازی که «شعرش گواهی یک شعر شخصی، شهرنشین و شهرگریز است.» و یک مجموعه شعر ترجمه‌ای از مهند یعقوب شاعر عراقی به نام در باغ کوچک درمانگاه.

این پنج نقد را می‌توانید از این‌جا بخوانید:

قسم به دایره – مروری بر مجموعه شعر «دق» اثر آیلین فتاحی
دردهای بومی – مروری بر مجموعه شعر «از مردمک‌ها» اثر فرزاد آبادی
دیالوگ تک‌نفره – مروری بر مجموعه شعر «پلاتو» اثر پری‌سا امامی
بی‌تنی در محدوده‌ی غیاب – مروری بر مجموعه شعر «قرار بر شکفتن میخک بود» از احسان رضایی
عدول از تنهایی – مروری بر مجموعه شعر «در باغ کوچک درمانگاه» از مهند یعقوب شاعر عراقی

زمستان گذشته عباس صفاری شاعر محبوب دهه اخیر به علت بیماری کرونا از دنیای ما رفت. صفاری می‌دانست مرگ چه نقطه پررنگی از آن است. مضمونی که مهمترین شعرهای او را به خود اختصاص داده است. او که حالا چه ساده همۀ افعالی که درباره‌اش به کار می‌بریم ماضی است. درباره عباس صفاری پس از مرگ او یادداشتی به قلم سمیرا قطب داشتیم با عنوان ناگهان غیبم می‌زند. این یادداشت هم در پرونده ما جای مهمی دارد.

عباس صفاری / ناگهان غیبم می‌زند

امسال برنده جایزه نوبل ادبیات از میان شاعران بود. پس از ده سال، باز هم یک شاعر دیگر. این بار قرعه به نام لوییز گلیک شاعر زن آمریکایی افتاد که اشعاری ساده، اتوبیوگرافیک و طبیعت‌گرا دارد. پنج شعر کوتاه از اشعار او را روبرت صافاریان به فارسی برگردانده است که می‌تواند حسن ختام خوبی برای دومین پرونده شعر معاصر وینش باشد.

پنج شعر از لوئیز گلیک

 

  این مقاله را ۱۹ نفر پسندیده اند

2 دیدگاه در “شعر در وینش (پرونده دوم)

  1. yalda yalda می گوید:

    بد نیست توجهی هم به اشعار شاعرانی که با زبانی به غیر از فارسی کتاب منتشر کرده‌اند بکنید، در زبان ترکی آذربایجانی شاعرانی مثل نگار خیاوی نادر ازهری آیدین آراز دومان اردم و شاعرانی دیگر گام ‌های بزرگی برداشته‌اند

    • وینش
      وینش می گوید:

      پیش‌تر درمورد زبان کردی، رمان‌ها و اشعاری به این زبان یادداشتی مفصل داشتیم. در مورد شعر به زبان ترکی آذربایجانی هم دست کمک به سوی منتقدان و نویسندگان آذری دراز می‌کنیم. همین‌طور سایر زبان‌های ایرانی.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *