سایت معرفی و نقد کتاب وینش
سایت معرفی و نقد کتاب وینش

پرده نشینان عهد ناصری

نویسنده: پریسا کدیور

ناشر: گل آذین

نوبت چاپ: ۲

سال چاپ: ۱۳۹۷

تعداد صفحات: ۲۷۲

شابک: ۹۷۸۶۰۰۶۴۱۴۷۹۹


تاکنون 1 نفر به این کتاب امتیاز داده‌اند
پرده نشینان عهد ناصری

تاکنون 1 نفر به این کتاب امتیاز داده‌اند

تهیه این کتاب

کتاب پرده نشینان عهد ناصری درباره تاریخ اجتماعی زنان در دوره قاجار است و از معدود کتاب­‌هایی که در کنار زنان درباری و اشراف به زنان جامعه شهری، روستایی و ایلیاتی پرداخته است. نویسنده هدف خود از تألیف کتاب را ارائه تصویری روشن و شفاف از زندگی اجتماعی زنان در این مقطع تاریخ ایران می‌­داند.

دوره‌­ای که جریان­‌ها و گرایش­‌های گوناگون فکری و نظری منجر به انقلاب مشروطه گردید و با ظهور طبقه جدیدی در جامعه به نام منورالفکرها جامعه بسته ایران با جوامع اروپایی و آسیایی آشنا شده و از طریق روزنامه­‌های خارج از کشور با سبک جدیدی از زندگی ، کار ، فعالیت­‌های اجتماعی, اقتصادی و سیاسی روبه‌رو گشت.

در این بین، زنان ایران عصر قاجار هم پای مردان برای مطالبه حقوق خود از خانه‌­ها بیرون رفته و پابه‌پای آنان برای برقراری عدالت اجتماعی فعالیت کردند. از جمله شرکت در بلوای نان، حمایت از تحریم توتون و تنباکو، حمایت از بست‌نشینی علما در سفارتخانه‌های روس و انگلیس و دیگر موارد.

 

پرده نشینان عهد ناصری از آغاز شکل گیری و روی کار آمدن ایل قاجار و تأثیر ازدواج های سیاسی در دربار آغاز شده و به زندگی اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و پوشاک همه اقشار زنان در ایران دوره قاجار می‌پردازد. همچنین به فرقه بابیه و تأثیر آن به عنوان تنها محرک اجتماعی مذهبی که مواضع ویژه درباره زنان داشت و شخص قره­العین پرداخته است. و در انتها به معرفی زنان ممتاز عصر قاجار که صاحب نفوذ و قدرت سیاسی، تحصیلات و هنر بودند اشاراتی دارد.

در مورد تحولات پس از مشروطه در کتاب می‌­خوانیم که با وجود آنکه زنان در اعتراضات و تجمعات علیه حاکمیت که منتج به صدور فرمان مشروطه شد، فعالانه مشارکت داشته‌اند اما نه تنها در مجلس «چند گاه» و موقتی که قرار بود دستورالعمل انتخاباتی مجلس شورا را تنظیم کند حضور نداشته‌اند بلکه در نظامنامه انتخاباتی تصویب شده توسط مشروطه خواهان و منورالفکران حاضر در این مجلس با نهایت تحقیر از حقوق مدنی و سیاسی خود محروم گشتند.

پس از صدور فرمان مشروطیت در ۱۳ جمادی الثانی۱۳۲۴ قمری رهبران جنبش در مجلس مقدماتی گرد هم آمدند تا نظامنامه انتخابات مجلس شورای ملی را تنظیم نمایند.

 

پریسا کدیور
پریسا کدیور

 

 

پریسا کدیور، نویسنده‌ی پرده نشینان عهد ناصری معتقد است با ورود تجدد تغییرات مهمی در بینش و اندیشه جمعی طبقه­‌ای از جامعه که شامل نخبگان حکومتی و فرهنگی بودند، ایجاد شد؛ امری که بر زندگی زنان این طبقه تأثیر گذاشت، از جمله آن‌که غالب خانواده‌­های اشرافی ضرورت آموزش دختران را درک کرده و بدین امر اقدام ورزیدند و در منازلشان کلاس­‌های درس برای دخترانشان مهیا کردند.

پریسا کدیور استاد دانشگاه شهید باهنر کرمان  متولد ۱۳۶۳ است. کتاب پرده نشینان عهد ناصری در شانزدهمین جشنواره ملی کتاب رشد به عنوان کتاب برگزیده سال۱۳۹۷ در حوزه تاریخ انتخاب شد. 

 

بخشی از کتاب پرده نشینان عهد ناصری

*زنان با وجود بی مهری نمایندگان و محروم شدن از حق رأی در این برهه نیز همت گماشتند و بر تدوین قانون اساسی توسط مجلسیان اصرار ورزیدند، چنان که کسروی می­‌گوید: گروهی از زنان دسته ای بسته‌اند و برای طلبیدن قانون اساسی به مجلس رفتند. این یک بار دیگر بود که زنان ایران با چادر و  چاقچور همپایی در جنبش آزادی می‌نمودند.

*تحول دیگری که در شرف وقوع بود، رواج سنت تک همسری در میان طبقات بالا و نخبه جامعه بود.اگر عبدالحسین میرزافرمانفرما به تأسی از پادشاه و دیگر رجال دوره خود چندین همسر گرفت،چند همسری در نسل بعد ازفرمانفرما دیگر به ندرت اتفاق افتاد. حتی حرمسرای بزرگ شاهان نخستینِ قاجارنیز در حال برچیده شدن بود؛ مظفرالدین­شاه به گفته عین‌­الدوله هفت زن بیشتر نداشت و جانشین او، محمدعلی­شاه، تنها یک همسر اختیار کرد که ملکه جهان نام داشت و دختر کامران­ میرزا نایب­‌السلطنه بود.

 

 

 

نویسنده معرفی: مهتاب مردفرد

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *