ماری آنتوانت

ماری آنتوانت، شاهزاده اتریشی و بعداً آخرین ملکه فرانسه پیش از انقلاب کبیر بود؛ زنی از خانواده اشرافی که خوشگذرانی‌ها و گاهی محدودیت‌های درباری، او را از شناخت دنیای بیرون از کاخ‌ بی‌بهره ساخته بود و سرانجام با شورش مردم و زبانه کشیدن شعله‌های انقلاب، به همراه همسرش، لویی شانزدهم از سلطنت عزل و مدتی بعد گردن زده شد.

منابع و روایات تاریخی حقیقی یا نامعتبر موجود، در روایت بی‌طرفانه تسوایگ از سرگذشت این ملکه نقصی ایجاد نمی‌کند و از بعدی کاملاً انسانی و واقع‌بینانه، ذات و رفتارهای ماری آنتوانت را کاوش می‌کند. تسوایگ، تصویر زندگی روزمره زنی را پیش رویمان می‌گذارد که از زنان عادی آن روزگار نه برتر است و نه بدتر؛ بلکه زنی است که به سرنوشتی دشوارتر و طاقت‌فرساتر از آستانه تحمل و تصورش دچار می‌گردد؛ سرنوشتی که سبب می‌شود تا در آخرین لحظات عمر بدفرجام خود، به هویت راستین خویش پی ببرد و چشمانش را به روی واقعیت جهان و زندگی بگشاید.

بیان داستان‌گونه زندگی ملکه فرانسه، خواننده را همراه می‌کند تا در خلال داستان به توانایی‌های خود بیندیشد و از زندگی او به استدلالات فلسفی برسد. همچنین سرگذشت ماری آنتوانت، شاید بستری مناسب برای نگاهی عمیق‌تر و جزئی‌تر به انقلاب فرانسه فراهم آورد؛ بنابراین کتاب برای علاقه‌مندان به داستان‌های تاریخی، زندگی‌نامه‌ها، روانشناسی یا جامعه‌شناسی، تجربه‌ای هیجان‌انگیز رقم خواهد زد.

درباره نویسنده

اشتفان تسوایگ 28 نوامبر 1881 در وین متولد شد. در دانشگاه وین فلسفه خواند. در جوانی شیفتگی او به تئاتر، سبب شناخت و گام نهادن او به دنیای ادبیات شد و به واسطه سفرهایی به نواحی مختلف اروپا و جهان، با آداب و فرهنگ‌ها و زبان‌های گوناگونی آشنا شد. اولین فعالیت‌های ادبی او با ترجمه آثاری از پل ورلن و رومن رولان و نگارش و انتشار مجموعه داستان‌های کوتاه و منظومه‌های وی آغاز شد که مورد توجه خوانندگان قرار گرفت.

تسوایگ در کنار ترجمه آثار نویسندگان بزرگ جهان، دست به نوشتن زندگی‌نامه بزرگان و مشاهیری چون داستایفسکی، رولان، تولستوی و فوشه زد و با ترسیم دقیق روحیات آن‌ها به تحلیل افکار و سرگذشتشان پرداخت. سال 1922 در مجموعه‌ای، داستان‌های آموک و نامه از زنی ناشناس را منتشر کرد. همچنین چند نمایشنامه او از جمله وولپون و خانه کنار دریا به اجرا درآمدند. 24 ساعت از زندگی یک زن، شب عجیب، گریز به جاودانگی، وجدان بیدار و فرار به جنگ شماری از آثار ارزنده و گیرای این نویسنده اتریشی هستند.

در 1934 با روی کار آمدن هیتلر، تسوایگ به لندن و چند سال بعد در پی ناآرامی‌ها و ویرانی‌های حاصل از جنگ جهانی دوم در اروپا، به برزیل مهاجرت کرد. تسوایگ سرانجام در 22 فوریه 1942، پس از چند سال ناامیدی، سرگردانی و بی‌وطنی به سبب فراگیری جنگ و نابودی و آینده تاریکی که برای بشریت متصور بود، به همراه همسرش به زندگی خود پایان داد.

از آخرین آثار او که پس از مرگ وی به چاپ رسید، می‌توان خودزندگی‌نامه او، دنیای دیروز (ترجمه مهشید میرمعزی، نشر ثالث) را نام برد که خاطرات خود را از سال 1934 بازگو می‌کند و به فراز و نشیب‌ها و وضعیت اجتماعی و سیاسی آن سال‌ها می‌پردازد.

آثار تسوایگ همواره به دلیل جامع‌نگری و تحلیل‌های روانکاوانه، خوانندگان بسیاری را به خود جذب کرده است. مطالعه سرگذشت پیشینیان و کاوش های فلسفی و ادبی این نویسنده بزرگ، و نیز معاشرت با روشنفکران زمانه اش و تاثیرپذیری از آن‌ها، در کنار آرمان‌های ارزشمند او چون صلح‌دوستی، به خلق آثار بی‌بدیل و ماندگاری منجر شده‌اند که مخاطب را در جهان خود غرق می‌کند.

بخشی از کتاب ماری آنتوانت

خوب بلاخره یک نفر مقصر است. اگر یک نفر نان ندارد بدین معناست که یک نفر دیگر بیش از حد دارد، اگر کمر یک نفر زیر بار تعهدات و وظایف خم می‌شود، معنایش این است که دیگران بیش از اندازه حق و حقوق دارند. این ناآرامی خاموش ولی در عین حال خلاق، جلوتر از هرگونه عقل و تدبیر و کاوش عمیق مسائل، به تدریج در سراسر کشور گسترش می‌یابد.