چخوف در چهار دههی آخر سدهی نوزدهم در روسیهای زیست که آبستن دو انقلاب از بزرگترین انقلابهای سدهی بیستم بود. او در داستانها و نمایشنامههایش این روسیه را به تصویر کشید. در این پرونده ما فقط به داستانهای چخوف پرداختهایم، به چخوف قصهگو.
چخوف در چهار دههی آخر سدهی نوزدهم در روسیهای زیست که آبستن دو انقلاب از بزرگترین انقلابهای سدهی بیستم بود. او در داستانها و نمایشنامههایش این روسیه را به تصویر کشید. در این پرونده ما فقط به داستانهای چخوف پرداختهایم، به چخوف قصهگو.
آنتون پاولوویچ چخوف در سال ۱۸۶۰ در شهر تاگانروگ روسیه به دنیا آمد. پدرش کاسب بود، در این شهر دکانی داشت که چه بسا آنتون خردسال و برادرانش را در آن به کار میگماشت. این طوری آنتون از همان کودکی با روحیه کاسبهای خردهپا و مشتریهای شهرستانی آنها که بیشترشان کارمند بودند، آشنا شد. بعدها، وقتی به مسکو رفت، پزشکی خواند و نویسندهی معروفی شد با روشنفکران روس هم دمخور شد و همهی اینها را در داستانهای کوتاه طنزآمیزی که برای مجلات مینوشت، وارد کرد. بعدها که به نوشتن قصههای جدیتر و نه چندان کمیک رو آورد، همچنان از این شناخت همهجانبهی اقشار گوناگون مردم کشورش تغذیه میکرد. از این روست که داستانها و نمایشنامههای او تصویری دقیق و غنی از آدمهای یک جامعهی نیمهفئودالی را ترسیم میکنند که در آستانهی ورود به سرمایهداری بود.
اما نوآوریهای او در داستاننویسی، پرداختن بیشتر به روانشناسی آدمها تا به رویدادهای بزرگ، برای او شهرتی جهانی به همراه آورد که فضای ادبی ایران هم در دهههای چهل و پنجاه شمسی از آن بیبهره نماند، بخصوص که شرایط اجتماعی و سیاسی ایران شباهتهای قابلتوجهی به فضای روسیهی پیشاانقلابی داشت. داستانهای او توسط مترجمانی چون کاظم انصاری، سروژ استپانیان، نوشین، سیمین دانشور، هوشنگ پیرنظر، جهانگیر افکاری در سالهای پیش از انقلاب و احمد گلشیری، داریوش مودبیان، آبتین گلکار و دیگران در سالهای بعد از انقلاب به فارسی برگردانده شدند و تاثیر بسزایی بر داستاننویسی ما گذاشتند.
البته چخوف به عنوان نمایشنامهنویس هم تاثیر عمیقی بر هنر تئاتر گذاشته است، اما در این پروندهی مختصر ما فقط به داستانهای او پرداختهایم.
بهترین داستانهای کوتاه چخوف کدامند؟ اگر هنوز از چخوف چیزی نخواندهایم و میخواهیم شروع به خواندن داستانهای او بکنیم، از کجا شروع کنیم؟ رحیم نعمانی شش داستان مهم چخوف را که برای شناخت اندیشههای او و سبک نگارشش ضروریاند در این نوشته معرفی کرده است:
۶ داستان برای شروع چخوفخوانی
آبتین گلکار که خود دستی در ترجمهی آثار چخوف دارد و در سالهای اخیر دو کار مهم او اتاق شمارهی ۶ و داستان ملالانگیز را از روسی ترجمه کرده است، دربارهی این داستانها و به طور کلی داستانهای جدیتر و فلسفیتر چخوف نوشته است:
دربارهی برخی داستانهای فلسفی چخوف
من کتاب دربارهی عشق را معرفی کردهام که حاوی داستانهایی است بیشتر دربارهی عشق. چخوف دربارهی عشق و زنان بسیار نوشته است و این داستانها در کنار هم تصویری به دست میدهند ــ طبیعتاً از نگاهی مردانه ــ به پدیدهی رازآمیز و لذتبخشِ عشق.
چخوف دربارهی عشق
نوشتهی بعدی معرفی کتاب چخوف در قاب تصویر است؛ کتابی تصویری دربارهی زندگی چخوف، با معرفی افسانه دهکامه.
یک زندگینامهی مصور مسحورکننده
و سرانجام این فیلم بسیار کوتاه سهدقیقهای را ببینید که دوستانمان در تیم مالتیمیدیای وینش زیرنویس کردهاند:
زندگی آنتون پاولوویچ چخوف در سه دقیقه
Thanks for clicking. That felt good.
Close
یک دیدگاه در “چخوف قصهگو”
چخوف باعث شد من نگاهم به اطرافم عوض بشه. سالعاست هیچ کس رو به خاطر میزان درآمد یا نوع شغل و سمت یا حتی ظاهر و فیزیکش برتر یا پایین تر ندیدم دیگه. عزت به نفس رو چخوف یادم داد.