روایتهایی از زنان تاثیرگذار
اگر در سالهای اخیر بازار کتاب کودک و نوجوان را دنبال کرده باشید، شاید کتابهای متنوعی که دربارهی زنان موفق منتشر شده است، توجهتان را جلب کرده باشد؛ زنان بلندپرواز، زنان تاثیرگذار، شگفتیآفرین، زنانی که جهان را بهتر کردند، زمین را نجات دادند، دنیا را تغییر دادند، زنان متفاوت با رویاهای دور و درازی که خلاف جریان حرکت کردند و نشان دادند میتوان در نظم کهنهی جهان تغییری ایجاد کرد. این کتابها نه تنها در ایران که در جهان هم مورد استقبال قرار گرفتهاند. این پرونده در قالب مقالهای تحلیلی به بررسی این پدیده میپردازد و چند نمونه از این کتابها را هم معرفی میکند.
اگر در سالهای اخیر بازار کتاب کودک و نوجوان را دنبال کرده باشید، شاید کتابهای متنوعی که دربارهی زنان موفق منتشر شده است، توجهتان را جلب کرده باشد؛ زنان بلندپرواز، زنان تاثیرگذار، شگفتیآفرین، زنانی که جهان را بهتر کردند، زمین را نجات دادند، دنیا را تغییر دادند، زنان متفاوت با رویاهای دور و درازی که خلاف جریان حرکت کردند و نشان دادند میتوان در نظم کهنهی جهان تغییری ایجاد کرد. این کتابها نه تنها در ایران که در جهان هم مورد استقبال قرار گرفتهاند. این پرونده در قالب مقالهای تحلیلی به بررسی این پدیده میپردازد و چند نمونه از این کتابها را هم معرفی میکند.
سال ۱۳۹۶ کتابی با نام «داستانهای خوب برای دختران بلندپرواز: قصههایی دربارهی زنان استثنایی» در ایران توسط انتشارات فرهنگ نشر نو ترجمه شد که خبر از ایدهای متفاوت در بازار نشر جهان میداد. این کتابها را النا فاویلی نویسنده فمینیست ایتالیایی مینوشت و بخشی از یک حرکت رسانهای بود که در کنارش پادکست و یک شرکت رسانهای دیجیتال هم فعالیت میکرد.
تمام کتابهای این مجموعه الگویی یکسان دارند، در هر صفحه زندگی یک زن تاثیرگذار روایت شده است و در صفحهی مقابل چهرهی او تصویرگری شده و نقل قولهایی تاثیرگذار از او لابهلای متن آمده است. قصهها سرراستاند و بدون پیچیدگی روایتی کوتاه از سختیهای این زنان در مسیر پیشرفت و اثبات تواناییهایشان به جهانِ پر از تبعیض ارایه میدهند. زنانی که در این کتابها معرفی شدهاند دامنهی تقریبا گستردهای از مشاغل، و تا حدی تنوع فرهنگی و نژادی را در برمیگیرد.
مجموعههایی به همین سبک و با همین الگو چه در بازار نشر جهانی و چه در بازار نشر ایران مورد توجه قرار گرفتهاند. آنها برای کودکان الگوهای موفقی از زنان ارائه میدهند. همهی این کتابها دارند نام زنان تاثیرگذار را به یاد میآورند و آنها را قابل روایت شدن میدانند. مثل نقطههایی روشن که به طور پنهانی به هم وصلاند و میتوانند با هم حرکت کنند. شادی خوشکار در گزارشی مفصل به این رویکرد در بازار کتابهای کودک و نوجوان پرداخته است.
احضار روایتهای غایباین گزارش نگاهی است به کتابهایی که زنان شگفتانگیز و موفق را به دختران جوان معرفی میکنند. همهی این کتابها دارند نام زنان را به یاد میآورند و آنها را قابل روایت شدن میدانند. مثل نقطههایی روشن که به طور پنهانی به هم وصلاند و میتوانند با هم حرکت کنند. آنها الگو هستند برای توانستن، اما دختران امروز، به خصوص در جوامعی که حقوق رسمی و قانونیشان به سادگی نادیده گرفته میشود، بیشتر به جهانی برابرتر و عادلانهتر نیاز ندارند؟ به جای جهانی نابرابر که در آن فقط بعضی از زنان موفق میتوانند بدرخشند و نامی از خود به جا بگذارند؟ |
اما دو کتاب را هم از بازار نشر ایران برای معرفی بیشتر انتخاب کردهایم. پرفروش بودن کتابهایی با محوریت زنان تاثیرگذار در بازار کتاب ایران نشان میدهد برای بعضی از والدین مهم است که کودکانشان از کلیشههای تبعیض جنسیتی عبور کنند.
داستانهایی که خریدار دارندکتابهایی با محوریت زنان موفق در سالهای اخیر پرفروش بودهاند و به چاپهای متعدد رسیدهاند. نکتهای که نشان میدهد برای بعضی از والدین مهم است که کودکانشان از کلیشههای تبعیض جنسیتی عبور کنند. ممکن است تمام این کتابها باکیفیت نباشند و بسیاری به خاطر عطش مخاطبان به اینگونه کتابها- نه فقط در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان- تولید و منتشر شده باشند. دو کتابی که در این یادداشت کوتاه معرفی میشوند فقط نمونهای از کتابهایی هستند که به فارسی ترجمه شدهاند و محوریت آنها «زنان موفق» است. |