کتاب «زنبوردار حلب» نوشته‌ی کریستی لفتری، نویسنده یونانی – قبرسی با ترجمه‌ی روان خانم آرزو مقدس از انتشارات “خوب” است. این کتاب روایتی واقعی از آشوب‌های داخلی و حملات داعش در سوریه در سال ۲۰۱۴ و بعد از آن است.

درباره کتاب زنبوردار حلب

کتاب «زنبور دار حلب» رنجِ آوارگی، بی پناهی، داغ های عمیق، و یافتن روشنایی را روایت می‌کند. «نوری» و «عفرا» با پسرشان «سامی» بر روی تپه‌ای در شهر زیبای حلب در کشور سوریه زندگی شاد و ساده‌ای دارند.

نوری در حاشیه‌ی کویر زنبورداری می‌کند و عفرا آخر هر هفته نقاشی‌های بی‌نظیرش را در بازار محلی به فروش می‌گذارد.

اما جنگ همه چیزشان را از آنها می‌گیرد. در اثر پرتاب موشک، پسرشان «سامی» کشته و «عفرا» کور می‌شود. بلاها و مصیبت‌ها، تخریب، غارت اموال، قتل عام، سر بریدن مردم و تجاوزهای وحشیانه گروه داعش ادامه دارد و چون اوضاع خطرناک می‌شود، آنها ناگزیر به ترک وطن می‌شوند و تن به سفری خطرناک و پر ماجرا به کشوری نامعلوم می‌دهند، از ترکیه و آتن می‌گذرند و در این مسیر با مشکلات زیاد و آدم‌های عجیبی مواجه می‌شوند و فقط در آرزوی یک زندگی آرام و بی‌دغدغه، عاری از جنگ و خونریزی، مصیبت‌های مهاجرت را تحمل می‌کنند.

آنها تلاش می‌کنند و با نور امید در دلشان، برای رهایی از آوارگی و بی‌پناهی، رنجِ زندگی کردن در کمپ‌های پناهجویان را با وجود شرایط نامساعد بهداشتی، کمبود غذا، و فقدان امنیت را به جان می‌خرند تا بتوانند در کشوری غریب و نا آشنا ساکن شوند.

این کتاب روایتی واقعی از وضعیت وحشتناکِ پناهندگان کشورهای جنگ‌زده‌ی سوریه، عراق، افغانستان و کشورهای شمال افریقا مثل مراکش، سومالی، ساحل عاج و… در آرزوی رسیدن به صلح و آرامشی است که در کشور خودشان به خاطر ناکارآمدی و بی لیاقتی نظام سیاسی‌شان از آنها دریغ شده است.

زنبوردار حلب داستانی است که حاصل تجربه‌ی نویسنده از کار در یکی از مرکزهای یونیسف برای پناه‌جویان در آتن است، زیرا او مدتی را به عنوان داوطلب در مرکز پناهندگان تحت حمایت یونیسف در آتن کار کرده است.

«زنبوردار حلب» رمانی جسورانه، جذاب و دلهره‌آور است که از خشونت‌هایی که بر روح و روان مردم خاورمیانه وارد می‌شود سخن می‌گوید.

لفتری از رأفت و شفقت مردم به پناهجویان نیز به‌خوبی نوشته است، مردمی که از جنگی ناخواسته می‌گریزند و تن به آوارگی می‌سپارند. کتابْ تلنگری به مردم‌ جهان است که باید با چشم باز  به وقایع دنیا نگاه کنند.

«کریستی لفتری» مصیبت و آوارگی وحشت و کابوس‌های همیشگی، آسیب‌های روانی ناشی از جنگ را در قالب داستانی واقعی بیان کرده است.

او راوی رنج و اندوه مردمی است که از جنگ بیزارند، مردمی که با دردِ جنگ و با داغِ عزیزان بر دل مجبور به ترک زندگی‌شان می‌شوند و در پی یافتن خانه‌ای جدید، با حوادثی دلخراش و ناگوار روبه‌رو می‌شوند‌.

نویسنده کتاب همچنین مشکلات مهاجرین را در مواجهه با فرهنگ‌های متفاوت در کشورهای دیگر به شیوه‌ای  زیبا و دردناک نوشته است.

برخی از جوایز کتاب

جوایز و افتخارات کتاب زنبوردار حلب از این قرار است:

– برنده‌ی جایزه اسپن وردز

– نامزد جایزه‌ی Dayton Literacy peace

– کتاب منتخب باشگاه کتابخوانی A BBC RADIO  در سال ۲۰۱۹

برخی از روزنامه‌ها و مجلات در نکوداشت این کتاب چنین سرودند:

یک ترکیب خوش‌ساخت و یک راوی آزرده اما جذاب به این داستان گیرا از پناهندگان سوری قدرت می بخشد.

 (Kirkus Reviews)

هیچ گونه بار اضافی از درام روی عرشه‌ی کشتی این قصه وجود ندارد، این داستان خودش، خود را جذاب و دل‌انگیز روایت می‌کند. (Library Journal)

لفتری با احتیاط تأثیرات ناگوار جنگ را نشان می‌دهد. نوری و افرا به طور کلی به عنوان قربانی طراحی نشده‌اند، بلکه به روش‌های مختلف و پیچیده‌ای از اختلال استرس پس از سانحه رنج می‌برند. نویسنده با خلق شخصیت‌هایی پیچیده و غنی شما را به عمق ماجرا می‌برد. (Times)

از همان جمله‌ی نخست زنبوردار حلب شما وارد جهانی می‌شوید که قهرمانان اصلی نمی‌توانند روی گردان شوند. این کتاب می خواهد که شما با نحوه ی پردازش وحشت در اطراف خود، خشونت بی معنی، از دست دادن عزیزان و …. آشنا شوید. (Esmeralda Santiago)

***

زنبوردار حلب با داستانی عمیق و جذاب درباره‌ی زندگی پناهجویان، به همه‌ی کسانی که از خواندن ادبیات داستانی لذت می‌برند، پیشنهاد می‌شود.

آشنایی با کریستی لفتری

کریستی لفتری در سال ۱۹۸۰ در لندن از پدر و مادر یونانی قبرسی متولد شد. خانواده کریستی در سال ۱۹۷۴ در جریان حمله ترکیه به قبرس، به لندن نقل مکان کردند.

وی مدرک زبان انگلیسی و فوق لیسانس نویسندگی را از دانشگاه برونل گرفته و در حال حاضر در حال تحصیل روانپزشکی است. او قبل از عزیمت برای ادامه تحصیل در مقطع دکترا و‌ نوشتن، به دانشجویان خارجی انگلیسی درس می‌داد و سپس معلم دبیرستان شد.

کریستی لفتری، فرزند پناه‌جویان قبرسی و بزرگ‌شده‌ی لندن، استاد نگارش خلاقانه در دانشگاه برونل است و دارای صلاحیت بالای ادبی است. زنبوردار حلب داستانی است که حاصل تجربه‌ی او از کار در یکی از مرکزهای یونیسف برای پناه‌جویان در آتن است، زیرا او مدتی را به عنوان داوطلب در مرکز پناهندگان تحت حمایت یونیسف در آتن  کار کرده است.

بخشی از متن کتاب زنبوردار حلب

«از خانه‌مان راه می‌افتادیم  و از شهر می‌گذشتیم  و می‌رفتیم بالای تپه، سمت سوق. بعد در میان خیابان‌های سرپوشیده بازار قدیم می‌گشتیم، در آن کوچه‌های پر از ادویه و صابون و چای و برنز و طلا و نقره و لیموی خشک و عسل و سبزی‌های معطر و من برایش روسری ابریشمی می‌خریدم.

ناغافل حالم بد شد. بهش گفته بودم سوق خالی است و بعضی از کوچه پس کوچه‌هایش موشک خورده و سوخته است و در آن خیابان‌هایی که زمانی گذرگاه بازرگانان و گردشگران بود، حالا فقط سربازها پرسه می‌زنند و موش‌ها و گربه‌ها.

همه حجره‌ها رها شده بودند غیر از یکی که در آن پیرمردی به سربازها قهوه می‌فروخت. ارگ حالا پایگاه نظامی شده بود، در اشغال سربازها و در محاصره تانک‌ها… .»

فهرست مطالب کتاب از این قرار است:

1. برنز، 2. حلب، 3. شب،4. استانبول، 5. دریا، 6. آتش، 7. موج‌ها، 8. سپیده، 9. آواز، 10. صبح، ۱۱. امید، 12. کلید، 13. دوردست‌ها

کتاب‌های مرتبط با کتاب زنبوردار حلب و در‌باره‌ی پناهجویان

– کتاب بیروت، غاده السمان، سمیه آقاجانی

– دانوب خاکستری، غاده السمان، نرگس قندیل زاده

– مرثیه ای برای آرژانتین، پاتریسیو پرون، بهمن یغمایی

– بادبادک باز، خالد حسینی، مهدی غبرانی

– کتاب وزارت درد، دوبراوکا اوگرشیچ، نسرین طباطبایی

– چمدان، سرگئی دولاتوف، کیهان بهمنی

ترجمه‌های دیگر خانم آرزو مقدس

هری پاتر و تالار اسرار، هری پاتر و سنگ کیمیا، هری پاتر و فرزند نفرین شده

هیولای وجود، معمای چشم لندن، طوفان دونده، قلب مدفون، بازی زندگی،پرسش و پاسخ، آپولو 4، مگنس چیس، لاک وود و شرکا، قانون فکر، خشکسالی، کراس کارآگاه جوان، داس مرگ، با گرگ ها، میراث اوریشا، کتاب مجیستریوم، کریسمس در گم و گور آباد، چاقو و ایستادگی

برای مطالعه بیشتر

درباره‌ی پناهجویان

۲۰ ژوئن روز جهانی پناهنده است. این روز از سوی سازمان ملل متحد و به خاطر احترام به شجاعت و از خودگذشتگی پناهندگان نام گذاری شده است. امروزه بسیاری از کشورها و نهادهای بین‌المللی تلاش دارند تا وضعیت زندگی پناهندگان را بهبود بخشند.

گرایش‌های نژادپرستانه و وضعیت نامساعد دولت‌ها در سال‌های اخیر باعث شده است که نگرش بدی نسبت به پناهجویان شکل بگیرد و آن‌ها تبعیض مضاعفی را تجربه کنند.

بنابر آمارهای رسمی، ده‌ها میلیون نفر در سراسر جهان پناهجو هستند و وضعیتشان هنوز تعیین نشده است.

افراد با انگیزه‌های مختلفی پناهنده می‌شوند که مهم‌ترین آن‌ها جنگ است. معمولا پس از وقوع جنگی تعداد پناهندگان افزایش پیدا می‌کند.

مترجم‌های دیگری نیز این کتاب را ترجمه کرده‌اند:

نازنین حاجی زاده، انتشارات بدرقه جاویدان

محمد صالح نورانی زاده، انتشارات کوله پشتی

کتاب زنبوردار حلب در دسته بندی های زیر قرار دارد:

ادبیات انگلیسی ادبیات داستانی #داستان جنگی ادبیات معاصر #رمان

نویسنده: بتول کاظمی

 کتاب زنبوردار حلب