روز: 29 مهر 1402

دو سه سالی می‌شود که ریویو در ایران هم شکل مخصوص به خودش را پیدا کرده است و اسمش شده «مرور». درواقع دیگر کم‌کم جاافتاده که «مرور» با «نقد» بسیار فرق دارد. بسیاری از متن‌هایی که در فضای اینترنت به نام نقد کتاب می‌خوانیم درحقیقت مرور کتاب هستند. این مرور برای خودش قالب مخصوص دارد و هر متنی را نمی‌توان مرور قلمداد کرد. این پرونده به موضوع «مرورنویسی» می‌پردازد و نگاهی دارد به یکی از معدود کارگاه‌های مرورنویسی که در شهریور 1402در پلتفرم «یادِمی» برگزار شد.

چندوقت پیش دوستمان آقای مهدی ملکشاه مطلبی نوشت با این عنوان که «چرا می‌خواهیم مرگ طبیعی هنرمندان را خودکشی جا بزنیم؟» جوابی که به این پاسخ دادم می‌تواند در وهله‌ی اول خطرناک و ناراحت‌کننده به نظر برسد: «بین مرگ خودخواسته و جهان هنرمند همانندی‌هایی وجود دارد.» اما لازم است تاکید کنم که نتیجه‌‌ی نهایی آن مشابه خلق یک جهان هنری نیست؛ چرا که ویرانی یک موجود زنده نمی‌تواند هنرمندانه باشد؛ همان‌طور که فقر نیست، که جنگ نیست، که قتل نیست. کافی است به یک قاب فوق‌العاده از پرتره‌ی کودکی جنگ‌زده نگاه کنید و ببینید در زیستن در ویرانی، در رنجی که آدمی می‌برد، هیچ هنر، قداست و شکوهی نمی‌تواند پدیدار باشد.