چرا ادبیات؟ مجموعه‌ای از سه مطلب و یک گفت‌وگو با یوسا است.هر سه مطلب و مصاحبه پایانی کمک می‌کنند تا از نگاه یکی از نویسندگان مطرح و هنوز زنده جهان با معنای ادبیات آشنا شویم.

مصاحبه با یوسا را رابرت بویرز و جین-بلویادا انجام داده‌اند و مطالعه آن علاوه بر دیدگاه‌های یوسا درباره مسائل روز، توضیحاتی درباره کتاب‌هایش را شامل می‌شود.

دومین و سومین مطلب با نام‌های «فرهنگ آزادی» و «آمریکای لاتین: افسانه و واقعیت»، به ترتیب به موضوعات جهانی شدن و تاثیر رمان در آمریکای لاتین می‌پردازند. اما اولین مقاله که عنوان کتاب هم از آن گرفته شده قابل توجه‌ترین بخش کتاب است که در آن یوسا از اهمیت و ضرورت وجود ادبیات می‌گوید.

یوسا در این مطلب به شکلی ملموس از دنیایی می‌گوید که بدون ادبیات وامدار چه چیزی خواهد بود. ادبیات را با نگاهی متفاوت از کلیشه‌های فاخرانه‌ای که در توصیفش به کار می‌برند، شرح می‌دهد و توانایی و قدرت آن را بیان می‌کند.

#یوسا در این نوشته پاسخی به کسانی می‌دهد که کتاب را ماجرایی منسوخ شده می‌دانند یا اهمیت وجود داستان را در جهان آینده به زیر سوال می‌برند. او با نگاه انسان مدارانه خود از قدرت ادبیات برای ارتباط و شناخت خود و دیگری سخن می‌گوید.

درباره نویسنده

ماریو بارگاس یوسا نویسنده برنده جایزه نوبل سال 2010 چهره شناخته شده‌ای در عرصه ادبیات است، ماریوبارگاس یوسا که در پرو زندگی می‌کرد، ده سال اول زندگی‌اش را با آرامش بیشتری پشت سر گذاشت. هنگامی که پدرش دوباره پیش آن‌ها بازگشت، زندگی در پایتخت همراه شد با کتک‌های هر روزه که حتی التماس‌های پسر هم برای نجات از آن همه سختگیری کافی نبود.

او برای فرار از این شرایط به ادبیات و خواندن آثار دیکنز و بالزاک رو آورد و پدر خشمگین برای رهایی او از ادبیات که حقیرش می شمرد، او را در 14 سالگی به دانشکده افسری فرستاد و به این ترتیب سالهای سگی نوشته شد، کتابی حیرت‌انگیز که او را وارد شکل دیگری از ادبیات کرد.

او هر روز ساعت‌ها از وقتش را صرف نوشتن می‌کند که نتیجه‌اش تا امروز 55 کتاب است. یوسا بعد از موفقیت‌های گفتگو در کاتدرال و چند اثر دیگر، نقبی هم به سیاست زد و در سال 1990 به رئیس جمهور شدن هم نزدیک شد.

در سال 2016 در جشن 80 سالگی‌اش مهمانان هم سیاستمداران بودند و هم نویسندگان. البته در آن زمان برنده نوبل بود و کمتر کسی را می‌توان پیدا کرد که او را در کشورش نشناسد، آن هم در کشوری که دهه‌ها پیش کمتر کسی به ادبیات علاقه نشان می‌داد و به کارکرد کلمات ایمان داشت.

قصه گو، جنگ آخرزمان، چه کسی پالومینو مولرو را کشت؟، مرگ در آند، رویای سلت، قهرمان عصر ما، تازه کارها، نامه‌هایی به یک نویسنده جوان، راهی به سوی بهشت، و وسوسه ناممکن از دیگر آثار او هستند.

بخشی از کتاب چرا ادبیات؟

آثار ادبی به صورت اشباحی بی شکل در خلوت آگاهی نویسنده زاده می‌شوند، و عاملی که این اشباح را به آگاهی او رانده، ترکیبی است از ناخودآگاه نویسنده و حساسیت او در برابر دنیای پیرامونش و نیز عواطف او. همین چیزها هستند که شاعر یا راوی در کشمکشی که با کلمات دارد رفته رفته به آنها جسمیت، حرکت، ضرباهنگ، هماهنگی و زندگی می‌بخشد.

این البته زندگی‌ای ساختگی است، زندگی‌ای خیالی، زندگی ساخته شده از کلمات است_ با این همه مردان و زنان در طلب این زندگی ساختگی هستند، برخی پیوسته و برخی گاه به گاه، و این از آن روست که زندگی واقعی برای آنان چیزی کم دارد و قادر نیست آنچه را که می‌خواهد به ایشان عرضه کند. ادبیات با تلاش یک فرد واحد پدید نمی‌آید. ادبیات زمانی هستی می‌یابد که دیگران آن را همچون بخشی از زندگی اجتماعی پذیرا شوند، و آنگاه ادبیات به یمن خواندن، بدل به تجربه‌ای مشترک می‌شود.

چرا ادبیات؟