زندگی کوتاه است

ماجرای گردآوری کتاب حاضر از جایی آغاز می‌شود که یوستین گردر هنگام گشت و گذار در جمعه بازاری در بوئنوس آیرس، به جعبه قرمز رنگی در یک کتابفروشی قدیمی برمی‌خورد. روی جعبه برچسبی با عنوان «نسخه فلوریا» دیده می‌شود و داخل آن، برگه‌های قدیمی و دست‌نویسی به زبان لاتین وجود دارند.

گردر خیلی زود درمی‌یابد که این نوشته‌ها، نامه‌های فلوریا به معشوقه سابقش، کشیش و فیلسوف بزرگ، سن آگوستین است؛ زنی که آگوستین پس از سال‌ها زندگی و عشق ورزی به او، به منظور دوری از لذت های دنیوی و پرداختن به ایمان و مذهب، ترکش می‌گوید. متن بلند و طولانی و لحن و واژگان قدیمی نامه و اشاره آگوستین به این زن در کتاب اعترافات، گردر را مصمم به خرید و در ادامه ترجمه نامه‌ها می‌کند.

زندگی کوتاه است را می‌توان نگاهی نقادانه به اعتقادات خشک و متعصبانه آگوستین و افراط گرایی مذهبی دانست. نامه، گاهی متمرکز بر بعد عاشقانه و دوران سپری شده این دو پیش می‌رود؛ اما به دگرگونی افکار و اعتقادات و درگیری‌های روحی قدیس و نیز نگاه او به عشق و دنیا هم می‌پردازد. از طرفی، اهمیت دورانی که نامه در آن به نگارش درآمده است، از لحاظ انقلابی فرهنگی و مذهبی نیز قابل تأمل و مطالعه است و سوالات متعددی را در زمینه تاریخ و مذهب یا حتی سرنوشتی که نامه فلوریا تا رسیدن به دست گردر طی کرده است، در ذهن مخاطب شکل می‌دهد.

ترجمه روان گلی امامی نیز کتاب را خواندنی‌تر می‌کند.

درباره نویسنده

یوستین گردر (jostein Gaarder) نویسنده نروژی در 8 اوت 1952 متولد شد. در دانشگاه اسلو، الهیات و ادبیات اسکاندیناوی خواند و مطالعات گسترده‌ای در زمینه فلسفه انجام داد. از 1986 انتشار آثارش آغاز شد.

در 1990، راز فال ورق را منتشر کرد که برنده جایزه منتقدین ادبیات نروژ شد. او همچنین به تدریس دروس فلسفی در دبیرستان اشتغال داشت و برای آموختن فلسفه و تاریخ آن به دانش‌آموزانش، دست به نگارش اثری زد که هنوز از برترین آثار جهان ادبیات به شمار می‌آید؛ دنیای سوفی. کتابی که در آن با زبانی ساده و داستان‌گونه، تاریخ فلسفه، با سخنانی از فیلسوفان بزرگ، مرور و تحلیل می‌گردد و علاوه بر بالا بردن دانش خواننده، او را در داستان جذاب خود غرق می‌کند.

چاپ این کتاب در 1991، استقبالی جهانی برای گردر به همراه داشت و برنده جایزه ادبیات نسل جوان آلمان شد. این رمان با ترجمه حسن کامشاد (انتشارات نیلوفر) در ایران به چاپ رسیده است.
مرد داستان‌فروش، مایا، قصر قورباغه‌ها و راز تولد از دیگر آثار ارزشمند این نویسنده هستند.

کتاب شاه مات نیز که در سال 2006 منتشر شد، گزیده‌ای از آثار گردر است که توسط او انتخاب و گردآوری شده‌اند تا مجموعه‌ای منسجم از مضامین داستان‌های این نویسنده به دست آید. احاطه کامل او بر دانش فلسفه، این امکان را فراهم آورده تا مفاهیم پیچیده فلسفه با نثری روان و ساده بیان گردند. بهره‌گیری او از شخصیت‌های نوجوان و کم سن و سال، زمینه‌ای برای طرح سوالات متعدد و مهم ایجاد می‌کند.

از طرفی روایت معماگونه داستان‌ها نیز مخاطبانی از گروه نوجوان به خود جذب می‌کند. این روند، در اغلب آثار او مشهود است و ترکیب فلسفه و داستان، تأمل در جهان و وجود انسان را امری اجتناب‌ناپذیر می‌کند. آثار او شاید بستری برای مطالعه گسترده‌تر در خصوص فلسفه برای خوانندگان فراهم کند و علاقه‌مندی آنان را نسبت به این دانش وسیع افزایش دهد.

بخشی از کتاب

زندگی به قدری کوتاه است که ما وقت نداریم درباره عشق داوری‌های محکوم‌کننده صادر کنیم. اورل، انسان‌ها باید ابتدا بزیند آنگاه فلسفه‌بافی کنند…
اورل، زندگی بس کوتاه است. ما مخیریم که به زندگی پس از این دل ببندیم. اما حق نداریم با خودمان و دیگران بدرفتاری کنیم، کمابیش مانند وسیله‌ای برای دستیابی به جهانی که چیزی از آن نمی‌دانیم.

نویسنده معرفی: مدیا نورخمامی