دنیا، جنگی نابرابر را با زنان آغاز کرده بود و اکنون بسیاری از زنان و فعالان زن، آگاهانه به سراغ تغییرها می‌روند. در کتاب زنان نامرئی این تفاوت‌ها بر مبنای تحلیل «داده‌ها» و «افشای سوگیری داده‌ها در دنیای طراحی شده برای مردان، توسط کارولاین کریادوپرز  ارزیابی و کشف می‌شود و با جزییات درباره‌اش سخن می‌گوید.

 

حتی اگر «پرز» را به عنوان روزنامه‌نگار و طراح کمپین‌های حضور زنان در جامعه و فمینیست نشناسیم، از همان جمله‌ای که از «سیمون دوبوار» انتخاب شده، تکلیفمان روشن می‌شود؛ آغاز با دیدگاهی که می‌گوید «مذکر پیش فرض» بر تمام جهان و ساخت آن سایه افکنده است. همان مردان شکارچی که تاریخ با آنان آغاز شده است و با تمام شعارهایی که داده می‌شود هنوز زنان تا حد زیادی «جنس دوم» سیمون دوبوار هستند.

 

واقعیت این است که حتی در ساخت واکسن کرونا هم با این وضعیت روبه‌رو شدیم و مشکلات هورمونی‌ای که برای زنان پس از زدن واکسن پیش آمد، این موضوع را بار دیگر عیان کرد که هنوز طبق نظر 24 قرن پیش ارسطو در رساله زیست‌شناختی‌اش براساس «مذکر پیش فرض» طراحی‌های دنیای اطراف ما شکل می‌گیرد.

 

سالی اسلوکوم ( انسان شناس) در دهه 70 میلادی مظنون شده بود که «در اذهان بسیاری از انسان شناسان، مرد فرضی به معنای نوع بشر است» و حالا نویسنده این کتاب با بررسی داده‌ها به دنبال این است که «احتمالا درست می‌گوید»؟ پرز یک مثال ساده برای آغاز می‌آورد :« ایموجی در دهه80 در ژاپن شکل گرفت و 78 درصد زنان استفاده‌کنندگان آن بودند درحالی‌که تا 2016 به شکل جالبی دنیای ایموجی مردانه بود.» 

 

کتاب درصدد است برایمان تعریف کند که وقتی زنان -نیمی از انسان‌ها- فراموش می‌شوند، این شکاف جنسیتی چگونه به آنان آسیب می‌زند. وقتی آنان خانه خود را از دست می‌دهند، درگیر جنگ یا آواره  می‌شوند، چقدر ایستادن در این دنیای مردانه دشوار است. 5 بخش کتاب عبارتند از: زندگی روزمره، محل کار،طراحی، مراجعه به پزشک، زیست عمومی و وقتی اوضاع خراب است.

 

فصول کتاب قرار است در نهایت چند نکته را تاکید کند:« حقوق زنان،حقوق بشر است» و « این فاجعه نیست که تو را می‌کشد». کتاب دربر دارنده مجموعه زیادی از مثال‌ها، اتفاقات و تجربه‌هایی است درباره تبعیض‌ها، آگاهی از تفاوت‌ها و دستاوردهایی که پس از شناخت تبعیض‌ها رخ می‌دهد.

 

اشاره می‌کند به بسیاری بنیادها که شکل گرفته و در نهایت نوید تغییر را می‌دهد و به جنگ پنهان زنان با این ساختارها می‌پردازد، برای تغییر دنیایی که کوچکترین جزییات نظیر ابعاد یک تلفن هوشمند، فضای یک توالت عمومی و میزان مسمومیت مایع پاک کننده لاک ناخن و … هم براساس پیشفرض مردانه شکل گرفته است. کتاب در ایران با گرفتن حق کپی رایت منتشر شده است.

 

 

 

 

درباره نویسنده کتاب زنان نامرئی

 

روزنامه‌نگاران معمولا بیشتر با فعالیت‌های پرسروصدایشان شناخته می‌شوند، مثل کارولاین کریادو پرز، متولد 1984 در بریتانیاست و فارغ‌التحصیل دانشکده کالج کیل آکسفورد که بیشتر به عنوان کسی که کارزارهای متعددی برای حضور زنان در عرصه اجتماعی ترتیب می‌دهد، شناخته می‌شود. او در سال 2013 برای حذف چهره تنها زن از اسکاس کمپینی را آغاز کرد.

 

غیر از موفقیت در آن کارزار که سبب شد به عنوان یک مدیر نمونه سال انتخاب شود، به دلیل هجمه‌هایی که به او و دیگر زنان فعال در این موضوع شد، کاستی‌های توئیتر در این زمینه نیز عیان شد. 

 

او با این کتاب توانست برنده جایزه کتاب سال فاینال تایمز و انجمن سلطنتی علوم در سال 2019 شود. همچنین کتاب جزو  نامزدهای نهایی جایزه جورج اورول در سال 2020 دربین کتاب‌های سیاسی نیز بود.

 

او در این کتاب از تعداد زیادی آمارهای حداقلی موجود در سال‌های اخیر استفاده کرده است، آمارهایی از کاربی مزد زنان، مرخصی‌های زایمان استفاده نشده برای مردان، زنانی که حتی اندازه لنگه کفش نیز برای روسا اهمیت ندارند. از کارولین پرز کتاب دیگری با نام  مثل یک زن انجامش بده نیز در سال 2015 منتشر شده است. 

 

 

درباره مترجم کتاب زنان نامرئی

 

نرگس حسن لی،  دانش آموخته ریاضی کاربردی از  دانشگاه علم و صنعت است و مطالعات فرهنگی را در علامه طباطبایی خوانده. کتاب‌هایی در حوزه‌های مختلف علوم انسانی و جامعه‌شناسی ترجمه کرده؛ فلسفه و جنگ ستارگان، جنبش‌های اجتماعی، امید در تاریکی، اشتیاق به جهل و تاریخ نو  از جمله‌ی آن‌هاست. با ترجمه آثارش نشان داده که به حوزه‌های کنش‌گری اجتماعی، مطالعات زنان علاقمند است .

 

 

 بخشی از کتاب زنان نامرئی

 

ما داده‌های مستمر و دارای تفکیک جنسیتی برای تمام کشورها نداریم، اما داده‌هایی که داریم روشن کرده زنان همیشه به احتمال بیشتری از مردان پیاده راه می‌روند و از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌کنند. در فرانسه دوسوم مسافران حمل‌ونقل عمومی زن هستند؛ در فیلادلفیا و شیکاگوی آمریکا این رقم به ترتیب ۶۴‌ و ۶۲ درصد است.

 

اما مردان سراسر جهان به احتمال بیشتری رانندگی می‌کنند و اگر خانواده‌ای اتومبیل داشته باشد مرد استفاده بیشتری از آن می‌کند؛ حتی در آن آرمان‌شهر فمینیستی که سوئد باشد.

 

تفاوت‌ها به شیوه حمل‌ونقل ختم نمی‌شود: به چرایی سفر زنان و مردان هم مربوط می‌شود. احتمال زیادی دارد که مردان الگوی سفر نسبتاً ساده‌ای داشته باشند: رفت‌وبرگشت روزانه در شهر و بیرون از آن. اما الگوهای سفر زنان معمولاً پیچیده‌تر است. زنان ۷۵ درصد از کار مراقبتی بی‌مزد جهان را انجام می‌دهند و این بر نیازهای رفت‌وآمدی آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

 

الگوی سفر یک زن معمولی مثلاً شامل رساندن بچه‌ها به مدرسه قبل از رفتن به سر کار، بردن عضو سالمند خانواده پیش پزشک و خریدکردن در راه بازگشت به خانه می‌شود. این «زنجیره سفر» است، الگوی سفری متشکل از سفرهای متعددِ کوتاهِ به‌هم‌پیوسته که میانِ زنانِ سراسر جهان مشاهده می‌شود.

 

 

زنان در لندن سه برابر بیشتر از مردان احتمال دارد که کودکشان را به مدرسه ببرند و ۲۵ درصد بیشتر زنجیره‌ای سفر می‌کنند؛ درصورتی‌که کودکی با سن بیشتر از نه سال در خانواده وجود داشته باشد این رقم به ۳۹ درصد می‌رسد. اختلاف در سفر زنجیره‌ای زنان و مردان در تمام اروپا دیده می‌شود و در این قاره، زنان در خانواده‌هایی که هر دو نفر کار می‌کنند، با احتمال دو برابر بیشتر در مسیر خود کودکان را به مدرسه می‌برند و می‌آورند.

 

این موضوع در خانوارهایی با کودکان خردسال شدت بیشتری می‌یابد: یک زن کارمند با کودکی زیر پنج سال زنجیره سفر خود را ۵۴ درصد افزایش خواهد داد؛ یک مرد کارمند با همین شرایط فقط ۱۹ درصد افزایش را تجربه می‌کند.

 

 

تمام این تفاوت‌ها در کارلسکوگا به این معنی بود که زمان‌بندی ظاهراً خنثاجنسیت برای برف‌روبی درحقیقت ابداً از نظر جنسیتی بی‌طرف نبود، پس اعضای شورای شهر ترتیب برنامه برف‌روبی را عوض کردند تا عابران پیاده و مسافران حمل‌ونقل عمومی در اولویت باشند.

 

استدلالشان این بود که هرچه نباشد هزینه اضافه‌ای در پی ندارد و راندن یک اتومبیل در هشت سانتی‌متر برف راحت‌تر از هل‌دادن یک کالسکه (یا ویلچر یا دوچرخه) در هشت سانتی‌متر برف است.

 

 

برای خرید کتاب زنان نامرئی می‌توانید به لینک مراجعه کنید. 

نویسنده معرفی: گیسو فغفوری