کتاب کوچک برای داستان‌نویسی

نویسنده: فریدون عموزاده خلیلی

ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

نوبت و سال چاپ: اول/ ۱۳۹۱

تعداد صفحات: ۱۴۴ صفحه

نویسنده‌ی کتاب کوچک برای داستان‌نویسی همان اول کار خیال‌تان را راحت می‌کند و می‌گوید: «اگر می‌خواهید یک خروار اصطلاح قلمبه سلمبه‌ی داستان‌نویسی را تو مشت‌تان داشته باشید که پس‌فردا هرجا، پیش سر و همسر، غریبه و آشنا، همکلاسی و همسایه، پسرخاله و دخترخاله قیف بیایید، بهتر است از اول قید این کتاب کوچک را بزنید، چون ته این کتاب تازه اگر جنمش را داشته باشید، از شما داستان درمی‌آید نه اصطلاحات قلمبه سلمبه‌ی داستانی!»

اما مطمئن باشید که اگر کتاب را موبه‌مو بخوانید و تمرین‌هایش را موبه‌مو انجام دهید حتماً از شما داستان‌نویس درمی‌آید. چون این کتاب یک کارگاه داستان‌نویسی به معنای واقعی کلمه است که از همان صفحات اول دست‌تان را می‌گیرد و برای هر موضوعی که توضیح می‌دهد، کلی مثال می‌زند و تمریناتی به شما می‌دهد و پابه‌پایتان در خلق یک داستان کامل و بی عیب و نقص پیش می‌رود.

این کتاب یا بهتر است بگوییم کارگاه مکتوب داستان‌نویسی تمامی عناصر داستان را بررسی می‌کند و از ایده‌یابی تا نامگذاری داستان که آخرین مرحله‌ی خلق اثر است، همراهی‌تان می‌کند. در واقع به شما یاد می‌دهد چطور از دل زندگی روزمره‌تان داستان‌ها را بیرون بکشید و پردازش کنید تا به یک اثر درست و حسابی تبدیل شوند. زبان ساده‌ی این کتاب در کنار کامل بودنش باعث می‌شود خواندنش نه تنها برای نوجوانان که برای بزرگسالان علاقه‌مند به داستان‌نویسی هم جذاب و مفید باشد.

بیایید داستان بنویسیم

نویسنده: مهدی میرکیایی

تصویرگران: مسعود کشمیری، سید میثم موسوی، مجید صالحی

ناشر: طلایی

نوبت و سال چاپ: دوم/ ۱۳۹۶

تعداد صفحات: ۱۶۰ صفحه

بیایید داستان بنویسیم نُه فصل دارد که در آن‌ها به نُه موضوع اساسی در حوزه‌ی داستان‌نویسی می‌پردازد. سوژه، طرح، زاویه دید، شخصیت‌پردازی، توصیف، گفت‌وگو، روایت، نثر و نام داستان موضوعات مطرح شده در فصل‌های این کتاب هستند. برخلاف خیلی از کتاب‌های موجود در زمینه‌ی داستان‌نویسی، این کتاب با کسی شوخی ندارد و زبان آن کاملاً جدی است، در هر فصل ابتدا به توضیح مبحث مورد نظر می‌پردازد و بعد چند مثال می‌زند و در انتها هم چند تمرین به مخاطب می‌دهد.

نکته‌ی قابل توجه در این کتاب این است که در پایان هر فصل داستانی کوتاه از نویسنده‌ی کتاب آورده شده و سپس موضوع مطرح شده در آن فصل در داستان بررسی شده است. به عنوان مثال در فصلی که شخصیت‌پردازی توضیح داده شده است، داستانی منتشر و سپس شخصیت‌های آن با توجه به توضیحات نویسنده در قسمت آموزشی، بررسی شده‌اند.

البته بیایید داستان بنویسیم هم مانند برخی کتاب‌های دیگر در این حوزه، قسمت‌هایی با عنوان «از روی دست بزرگ‌ترها» و «فوت کوزه‌گری» دارد که در آن نکته‌های جالبی را درباره‌ی تکنیک‌های نویسندگی و عادات نویسندگان بزرگ مطرح می‌کنند. این کتاب تصاویر جالبی هم دارد و شاید به همین علت است که اگرچه اشاره‌ای به گروه سنی آن نشده است، در جشنواره‌های معتبر کودک و نوجوان مانند جشنواره‌ی رشد و جشنواره‌ی کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزیده شده است. اگر دنبال کتابی هستید که به صورت تئوری و تخصصی با بخش‌های مختلف یک داستان آشنا شوید، این کتاب گزینه‌ی مناسبی است.

آموزش‌های داستان‌نویسی مامان‌پیچ برای هیچ

نویسنده: سید نوید سیدعلی‌اکبر

تصویرگر: سلمان طاهری

ناشر: انتشارات گل‌آقا

نوبت و سال چاپ: سوم/ ۱۳۹۷

تعداد صفحات: ۹۶ صفحه

اگر بخواهیم آموزش‌های داستان‌نویسی مامان‌پیچ برای هیچ را معرفی کنیم در یک جمله می‌گوییم: «این یک کتاب داستان درباره‌ی داستان است.» درواقع مخاطب با داستانی طرف است که یکی از شخصیت‌های آن پسری به نام هیچ و شخصیت دیگر مادر همین پسر است. مادری که سعی دارد زیر سنگ هم شده از پسرش یک نویسنده بسازد اما پسر چندان به آموزش‌ها دل نمی‌دهد و مرغش یک پا دارد، یا بهتر است بگوییم داستان‌هایش از اول تا آخر تغییری نمی‌کند!

البته نوید علی‌اکبر این داستان را با روایتی طنز نوشته تا خواندن آن برای مخاطب کودک و نوجوان جذاب باشد. او به شکل هنرمندانه‌ای با رد و بدل شدن گفت‌وگوهایی میان این مادر و پسر، چند اصل مهم داستانی مانند روایت کردن، راوی اول شخص، جزئی‌نگری، شخصیت‌پردازی با استفاده از دیالوگ، تعلیق و پیام غیرمستقیم را مطرح کرده است.

این کتاب اگرچه به هیچ وجه یک کتاب آموزشی کامل درباره‌ی داستان‌نویسی نیست، می‌تواند لحظات خوشی را برایتان رقم بزند و درباره‌ی موضوعات مطرح شده در بالا به شکل غیر مستقیم اطلاعاتی به شما بدهد. همانطور که گفتیم این کتاب یک داستان درباره‌ی داستان است.

خودت داستان بنویس

نویسنده: سیمون چشایر

مترجم: حبیب یوسف‌زاده

تصویرگر: محمود مختاری

ناشر: طلایی

نوبت و سال چاپ: دوم/ ۱۳۹۸

تعداد صفحات: ۱۲۸ صفحه

خودت داستان بنویس بیشتر از آن‌که یک کتاب داستان‌نویسی باشد، یک دفتر داستان‌نویسی یا یک کتابِ کار است. شما در این کتاب به صورت عملی با نویسنده همراه می‌شوید تا داستان را بشناسید و بتوانید خودتان هم یک داستان بنویسید. نویسنده بعد از مطرح کردن هر موضوع تمرینی مناسب با آن داده و فضایی را هم برای انجام تمرین در نظر گرفته است.

حتی گاهی از شما خواسته می‌شود برای تمرینی که نوشته‌اید تصویرگری کنید یا از داخل متن فعل و صفت و قیدها را بیرون بکشید. برای همین هم اسم این کتاب را می‌توان کتابِ کار داستان‌نویسی گذاشت. نکته‌ی مثبت درباره‌ی این کتاب اشاره‌ی آن به موضوعات دستور زبانی است؛ یعنی شما در کنار آشنایی با داستان، با برخی از نکات دستور زبان هم آشنا می‌شوید.

با توجه به تصویرگری‌ها، زبان اثر و فرم آن که شبیه به دفتر تمرین است، کتاب برای کودکان مناسب‌تر است تا نوجوانان اما نکته‌ای که وجود دارد این است که در متن اثر به برخی اصطلاحات تخصصی داستان‌نویسی و دستور زبانی اشاره شده، بدون اینکه توضیح کاملی درباره‌ی آن‌ها داده شود و این موجب می‌شود اثر برای کودکان چندان مناسب نباشد. درواقع این کتاب فرم کودکانه و محتوای نوجوانانه دارد و همین ممکن است باعث شود با وجود نکات مثبت فراوان، آنطور که باید و شاید مورد پسند مخاطبان قرار نگیرد.

چگونه یک شاهکار ادبی بنویسیم؟

نویسندگان: الدرید یوهانسن و استفن سوروم

مترجم: منیژه آزادی

تصویرگر: اینگرید دوس سانتوس

ناشر: هوپا

نوبت و سال چاپ: دوم/ ۱۳۹۸

تعداد صفحات: ۱۹۲ صفحه

چگونه یک شاهکار ادبی بنویسیم؟ کتاب کاملی درباره‌ی زیر و بم داستان‌نویسی و شگردهایی است که نویسندگان مطرح جهان استفاده کرده‌اند. دو نویسنده‌ی جوان این کتاب با مثال‌های فراوانی از نویسندگان بزرگ و آثار معروف ادبی مفاهیم و موضوعات مختلف در حوزه‌ی داستان‌نویسی را برایتان توضیح می‌دهند. در واقع احتمال این‌که پس از خواندن کتاب هنوز هم سؤالی در ذهن‌تان مانده باشد، خیلی کم است.

در این کتاب به عناصر داستان، نکات دستور زبانی، نکات ویرایشی و هر مساله‌ای که باعث شود داستان خلاقانه‌تر و زیباتری بنویسید، اشاره شده است. همچنین در باکس‌هایی با عنوان «تجربه‌ی نویسندگان» به پشت‌صحنه‌ی خلق داستان‌های مشهور، سوتی‌های نویسندگان، چگونگی خلق شخصیت‌هایشان و خیلی مسائل دیگر پرداخته شده است.

به عبارت دیگر این کتاب شاید به صورت تئوری و شسته و رفته اصطلاحات و عناصر داستانی را یادتان ندهد یا مثل یک کارگاه داستان‌نویسی با تمرین‌های قدم به قدم و فراوان شما را پیش نبرد، اما اطلاعات بیشماری درباره‌ی داستان، نویسندگی و شاهکارهای ادبی دنیا در اختیارتان قرار می‌دهد و نوع نگاهتان را به نوشتن و نویسندگی عوض می‌کند.

کتاب‌های نویسنده‌ساز