اگر در اپلیکیشن‌های ارائه پادکست، دسته‌ی مربوط به ادبیات را نگاه بیندازیم با دو نوع از پادکست‌ها مواجه می‌شویم، روایی و کتاب. در بخش روایی، سازنده ممکن است یک نویسنده باشد که داستانش را به صورت چند قسمتی و صوتی منتشر می‌کند، ممکن است پادکستی باشد که یک واقعه‌ی جالب، یک سرگذشت واقعی، یا مطلبی از یک ژورنال ادبی را روایت می‌کند. در دسته‌ی کتاب؛ بیشتر از هر چیزی توجه سازنده و شنونده معطوف به یک کتاب خاص است.

 پادکست‌های زیادی هستند که انتخاب کتاب را برای مخاطبان آسان می‌کنند؛ با شرح مختصری از حال و هوای یک اثر، محتوا و ساختار یک کتاب. در این قسمت؛ صداهایی برای کلمات، به معرفی چند پادکست برجسته در این زمینه می‌پردازم.

اپتیمه Epitome Books:
شنیدن راجع به کتاب‌ها از زبان کسی که خودش یک عشق کتاب است، برای اهالی کتاب شیرین‌تر است. محمدرضا عشوری، سازنده و روایتگر پادکست اپیتمه، به معرفی کتاب‌هایی که دوست دارد می‌پردازد، کتاب‌هایی که هر کدام از آن‌ها شبیه اتفاقی در جهان او هستند. او در این باره می‌گوید: «انتخاب کتاب طوریه که خودم علاقه داشته باشم به اون مبحث، در هر رشته‌ای چهره‌های مطرحی وجود دارند من اول سراغ اون‌ها میرم، در کل سه دسته کتاب تا الان خلاصه و تعریف شدند؛ تاریخی، جامعه‌شناسی و فلسفی…» او لحنی دوستانه و آرام دارد، هر بار برای معرفی از دغدغه یا مسئله‌ای شخصی که نسبت با آن کتاب خاص دارد حرف می‌زند، اینکه در کتاب‌ها به دنبال «صداهای انسانی» می‌گردد. به نظر نمی‌رسد سعی در تغییر لحن، اغراق بیانی یا موسیقی خاصی داشته باشد با این حال به خوبی توانسته است ریتم را برای سی دقیقه و کمی بیشتر حفظ کند و مخاطب را به گوش نگاه دارد.

پادکست قصه‌ها:
«اگر بنا داریم دنیا را تغییر بدهیم چاره‌ای جز این نیست که برگردیم به دورانی که جنگجویان دور آتش جمع می‌شدند و برای هم قصه تعریف می‌کردند.» مژده فتاحی، هر بار اپیزود پادکست قصه‌ها را با این جمله شروع می‌کند. این پادکست که از نوروز ۹۹ منتشر می‌شود مجالی است برای شنیدن داستان‌های کوتاه ایرانیِ جریان‌ساز به همراه کمی نقد و بررسی ادبی. داستان‌ها از کتاب «هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی» انتخاب شده‌اند. هر شماره حدود ۳۰ دقیقه است و مخاطب علاقه‌مند به ادبیات فارسی با گوش دادن به آن می‌تواند سیر فکری، زبانی و فرمی داستان کوتاه ایرانی را دنبال کند.

هزارتو:
چرا ادبیات؟ در توضیح این پادکست آمده است: «از جاهای قصه‌گویی حرف می‌زنیم.» پادکست هزارتو گشتی پرپیچ و خم در دالان‌های کتاب است. این پادکست ادبی معرفی کتاب، با هدف شناختن و رفتن به ژرفای ادبیات، تغییر نگرش و بهبود خویشتن از طریق کلمات ساخته شده است. میزبانان معین فرخی و سارا شکوری گفتگوهایی صمیمی و عمیق با یک میهمان مرتبط به کتاب مورد بحث، انجام می‌دهند که در آن به ریشه‌ها و لایه‌های مختلف کتاب و همچنین مؤلف نگاهی انداخته می‌شود. تمرکز اصلی بحث‌ها بر روی «روایت» است. شور و شوق سازندگان پادکست و لحن پر از اشتیاق آن‌ها نسبت به جهان کتاب‌ها مسری است، شنونده خودش را در این گفتگو حاضر و فعال می‌بیند.

گالینگور:
توجه این پادکست معطوف به کتاب‌هایی است که حرفی برای گفتن دارند اما زیر سایه‌ی پرفروش‌ها و کتاب‌های زرد و پر سر و صدا، گم شده‌اند. راویان این پادکست به همراه خواندن قسمت‌هایی از یک کتاب به معرفی آن اثر، نویسنده‌اش و نقد کلی از ساختار و محتوای کتاب می‌پردازند. گالینگور یکی از پادکست‌های تیمی است که در آن تقریباً همه‌چیز حساب شده پیش می‌رود. انتخاب کتاب‌ها و موضوعات جالب و تأمل برانگیزند. تنها یک وجه آزاردهنده در این پادکست وجود دارد که آن صدای راوی زن (معصومه خسروی) است، که جدا از لطافت صدایی که بیشتر به درد قصه‌های کودکانه می‌خورد، از لحن مناسب و در خور موضوع پادکست نیز برخوردار نیست. فرض کنید دارید یک داستان آخرالزمانی می‌شنوید با صدای یک خانم قصه‌گوی شب برای کودکان. البته طرز بیان یکی از راویان مرد (مهدی قاسملو) نیز کمی اغراق‌شده و مصنوعی به نظر می‌رسد.

بی‌پلاس:
علی بندری را همه می‌شناسند. دست‌کم آنهایی که اهل گوش دادن به پادکست هستند. او با یک لحن روایی و ریتمی درست، خلاصه‌ی کتاب‌های غیرداستانی را تعریف می‌کند. با آب و تاب از عصاره و جان‌مایه‌ی اثر حرف می‌زند و معمولاً سعی می‌کند تفکر یا شیوه‌ی دید جدیدی که یک نویسنده به یک موضوع تابانده را نشان دهد. 

استرینگ بوکس String Books:
یکی از شاخه‌های پادکست شناخته شده‌ی استرینگ کست، استرینگ بوکس است. در اینجا گروه به صورت ماهیانه به معرفی و خلاصه‌ی یک کتاب غیرروایی و علمی می‌پردازند. موضوعاتی جذاب مثل این که ایده‌های خوب از کجا می‌آیند یا اصلاً از کجا آمده‌ایم و آمدنمان بهر چه بود. یکی از مشکلاتی که در مورد این پادکست وجود دارد لحن خشک و سرد روایت‌کننده است. شاید اگر لحن رضا حریریان کمی محاوره‌ای بود یا ویرایش بیشتری روی کیفیت صدا اعمال می‌شد، این پادکست در رده‌ی بهترین‌ها قرار می‌گرفت.

فیلوکست:
پادکستی است که مخاطب را به درون دنیای فلسفه می‌برد. هانیه رجبی، مترجم و پژوهشگر فلسفه، کار تهیه و اجرای پادکست را به تنهایی انجام می‌دهد و در آن تلاش می‌کند تا هر بار یک کتاب فلسفی تاثیرگذار _مثلاً ترس و لرز_ را در چند دقیقه معرفی کند.

رواق:
پادکستی‌ست برای علاقه‌مندان به روانشناسی، فرزین رنجبر در این پادکست با خوانش و توضیحات کتاب روان درمانی اگزیستانسیال اثر اروین یالوم به اگزیستانسیالیسم با نگرشی روانشناختی می‌پردازد. هر اپیزود شامل فصل یا قسمتی از کتاب است. راوی سعی می‌کند با توضیح هر فصل از کتاب به جان‌مایه‌ی اثر و فحوای کلام یالوم برسد. از نقاط مثبت این پادکست می‌توان به شیوه‌ی بیان، موسیقی و کیفیت خوب اشاره کرد.

دو گیتی:
پادکستی با محوریت ادبیات و معرفی کتاب‌هاست در تناسب با موقعیت اجتماعی و فرهنگی روز. فصل اول این پادکست در نوروز ۹۹ منتشر شد. در این فصل گیتی صفرزاده روایت‌گر و سازنده‌ی پادکست تلاش کرده است تا به گفته‌ی خود شمعی در تاریکی روشن کند و در دورانی که یک ویروس دنیا را در قبضه‌ی خود در آورده نوع دیگر نگاه کردن را با مخاطبانش تقسیم کند. هر قسمت کوتاه است، حدود ده دقیقه و کاملاً فضایی خانگی دارد. گیتی صفرزاده عدم استفاده از موسیقی را نمادی از «در قرنطینه بودن» در نظر گرفته است.