اقیانوس‌های آبی این استعداد را دارند که به‌سرعت به اقیانوس‌های سرخ تبدیل شوند و همان نبرد خونین که سازنده اقیانوس آبی از آن حذر کرده بود، شعله بکشد و دربگیرد.

اما چگونه می‌توان با این دشواری روبرو شد؟ در هر صنعت یا بخش اقتصادی که باشیم، بازهم می‌توانیم با تکیه‌بر آموخته‌ها، ابزارها و چارچوب‌های استراتژی اقیانوس آبی با این مسئله مواجه شویم و از آن عبور کنیم.

نویسندگان کتاب در مقدمه کتاب؛ که مقدمه بر ویرایش جدید کتاب آنان است؛ اشاره می‌کنند که چگونه کتاب‌شان بر کسب‌وکارهای بسیاری در دنیا تأثیر گذاشته و چگونه مدیران توانسته‌اند با تکیه ‌بر فهم خود از استراتژی اقیانوس آبی، خود را از اقیانوس سرخ بیرون بکشند و تقاضایی کاملاً جدید برای محصولات خود خلق کنند.

در مقابل، مهم‌ترین پرسش مدیران هنگام اجرای سرخ استراتژی اقیانوس آبی این است که چگونه تمام فعالیت‌هایمان را بر محور استراتژی اقیانوس آبی هم‌راستا کنیم، هنگامی‌که اقیانوس آبی ما سرخ می‌شود چه باید بکنیم؟ چگونه باید از جاذبه قوی ورود به اقیانوس سرخ اجتناب کنیم؟

کتاب در ده فصل و سه پیوست سعی می‌کند به این سؤالات؛ پاسخ‌هایی مفصل بدهد و شرکت‌ها را در راه پیاده‌سازی استراتژی اقیانوس آبی همراهی کند.

نوآوری در ارزش، چیزی است که کتاب آن را سنگ بنای استراتژی اقیانوس آبی می‌نامد. شرکت‌های گرفتار در اقیانوس سرخ، دنباله‌روی رویکردهای معمول هستند؛ آن‌ها مسابقه می‌دهند تا از رقیب پیشی بگیرند و برای این کار نیازمند ساختن جایگاهی قابل دفاع در نظام موجود صنعت هستند. خالقان اقیانوس آبی در کمال تعجب، از رقابت به‌عنوان ملاک عمل استفاده نمی‌کنند. در عوض آن‌ها پیرو منطق استراتژیک متفاوتی هستند که در کتاب، نوآوری در ارزش نامیده می‌شود.

نوآوری در ارزش به این معنا که شرکت‌ها به‌جای تمرکز روی شکست حریف در رقابت، روی حذف رقابت و بی‌معنا ساختن آن تمرکز می‌کنند. این حذف با خلق جهشی در ارزش برای خریداران و برای شرکت و درنتیجه گشودن فضایی جدید و بی‌رقیب در بازار به وجود می‌آید.

نوآوری در ارزش، تأکید یکسانی روی ارزش و نوآوری دارد. ارزش بدون نوآوری، بیشتر به تمرکز زوی خلق ارزش تمایل دارد که البته آن خلق ارزش نیز در مقیاسی تدریجی مطرح است؛ یعنی چیزی است که ارزش را بهبود می‌دهد، اما برای آنکه شرکتی در بازار شاخص و متمایز شود، کافی نیست. نوآوری بدون وجه ارزش آن، یا مبتنی بر تکنولوژی خواهد بود، یا روی پیشتازی در بازار تکیه خواهد کرد، یا با ویژگی‌هایی همچون آینده‌نگری مطرح خواهد شد و اغلب، هدفی را نشانه می‌گیرد که فراتر از سطح آمادگی خریداران در پذیرش محصول یا پرداخت هزینه برای آن است. پس بسیار اهمیت دارد که بین نوآوری در ارزش و نوآوری در فناوری تمایز قائل شویم.

کتاب در ادامه ضمن برشمردن تفاوت‌های اقیانوس آبی و قرمز،‌ به بیان اصول پیاده‌سازی استراتژی اقیانوس آبی می‌پردازد. نویسندگان در بیان تفاوت‌ها به مواردی همچون تأکید بر رقابت، پیروزی در رقابت و به‌کارگیری تقاضای موجود به‌عنوان مشخصه‌های اقیانوس‌های قرمز می‌پردازند و در مقابل به خلق بازار بی رقابت، بی‌معنا ساختن رقابت و خلق تقاضای جدید در اقیانوس‌های آبی اشاره می‌کنند.

فصول کتاب در ادامه به تشریح هرکدام از اصول هشت‌گانه استراتژی اقیانوس آبی می‌پردازد. این اصول عبارت‌اند از: مرزهای باور را دوباره بسازید، روی تصویر کلان تمرکز کنید و نه روی اعداد، به فراتر از تقاضای موجود بیندیشید، دنباله اقدام‌های استراتژیک را به‌درستی اجرا کنید، بر موانع سازمانی کلیدی غلبه کنید، اجرای استراتژی را درون استراتژی قرار دهید، ارزش پیشنهادی، سود پیشنهادی و مشوق‌ها را هم‌راستا کنید و اقیانوس‌های آبی را تجدید کنید.

در انتهای کتاب که افزوده‌ای بر ویراست نخست کتاب است، ده نمونه از متداول‌ترین دام‌های اقیانوس سرخ معرفی می‌شوند، جایی که پای عقل بسیاری از شرکت‌ها در آن می‌لرزد!

کتاب بیانی روان دارد و پر از اشارات به موقعیت‌های واقعی شرکت‌ها و مشکلات آن‌هاست. شرکت‌هایی که در اقیانوس‌های سرخ غرق‌شده‌اند و یا در اقیانوس‌های آبی، ماهی‌های درشت گرفته‌اند. نکته جالب‌تر آن است که نویسندگان مثال‌هایی از همه صنایع آورده‌اند تا درک موقعیت برای همه خوانندگان ملموس باشد. مثال‌هایی از صنعت هوانوردی، سیرک، ساعت‌سازی، شرکت‌های حمل‌ونقل، فناوری اطلاعات، رستوران و الی‌آخر.

توجه به اقیانوس‌های آبی اگرچه ممکن است نزد مدیران ما شناخته‌شده باشد اما اجرای آن به‌سادگی یا با هزینه کم میسر نیست. اتفاقاً یکی از دام‌های اقیانوس‌های سرخ همین است که مدیران می‌پندارند استراتژی اقیانوس آبی، یک استراتژی کم‌هزینه است.

نکته آخر آنکه برای ورود به اقیانوس آبی هیچ‌گاه دیر نیست؛ یکی از دام‌های ده‌گانه اقیانوس‌های سرخ بر این باور متمرکز است که برای خلق اقیانوس آبی باید اولین بازیگر آن بود. اقیانوس آبی چیزی از جنس نوآوری در ارتباط دوسویه با ارزش است. تا زمانی که شرکت‌ها نتوانسته‌اند نوآوری ارزشی به دست آورند، نباید از پا بنشینند.