شادی، آرزوی دیرین

5 دی 1402

شادی، آرزوی دیرین

دوباره ماه دسامبر آمد و زمان جشن‌ها رسید. ما هم مثل هر سال در وینش در تدارک سال نو میلادی هستیم. جشن‌های ابتدای سال میلادی جشن‌های مهم و مورد احترام در تقویم مسیحیان است که هر ساله در اوایل ژانویه برگزار می‌شوند. این مناسبت‌ها در سراسر جهان توسط میلیون‌ها نفر جشن گرفته می‌شوند و نمادهای خاص و فرهنگی دارند. در این پرونده قصد داریم به شادی در این جشن‌ها اشاره کنیم و نشان دهیم که شادی در غنای زندگی جمعی و فردی چقدر دیده می‌شود.

وینش

شادباش برای سال نو میلادی

دوباره ماه دسامبر آمد و زمان جشن‌ها رسید (حتما توجه شما هم به ترانه زیبایی که بالای صفحه پرونده بود جلب شده است). ما هم مثل هر سال در وینش در تدارک سال نو میلادی هستیم. جشن‌های ابتدای سال میلادی جشن‌های مهم و مورد احترام در تقویم مسیحیان است که هر ساله در اوایل ژانویه برگزار می‌شوند. این مناسبت‌ها در سراسر جهان توسط میلیون‌ها نفر جشن گرفته می‌شوند و نمادهای خاص و فرهنگی دارند. در این پرونده قصد داریم به شادی در این جشن‌ها اشاره کنیم و نشان دهیم که شادی در غنای زندگی جمعی و فردی چقدر دیده می‌شود.

کریسمس و تحویل سال و غسل تعمید عیسی مسیح؛ تاریخ‌ها و اعداد متعددی دارد که شاید سردرگم‌کننده باشد.

بیشتر کسانی که دوستان مسیحی دارند بعد از تبریک کریسمس متوجه تعدد تاریخ‌ها و مناسبت‌ها و سردرگمی شده‌اند. کاتولیک‌ها یا پروتستان‌ها بعضی مناسبت‌ها را در تاریخ‌های متفاوت جشن می‌گیرند که دوستمان آقای صافاریان مقاله معروفشان را سال‌ها پیش در این مورد نوشتند. وقتی از ایشان تقاضا کردیم امسال هم مطلبی به مناسبت سال نو مسیحی به مابدهند، یک مقاله تکمیلی را در اختیارمان گذاشتند.

پیشنهاد ما این است که اول بروید سراغ مطلب قدیمی‌تر در سایت خود ایشان و بعد مطلب تکمیلی‌ای که برای وینش فرستادند را بخوانید تا جزئیات ماجرای کریسمس ارامنه دستتان بیاید.

دوست ارمنی دارید؟ کریسمس را به او تبریک نگویید!

اگر دوست ارمنی دارید، یادتان باشد، روز ۲۵ دسامبر، یعنی روزی که همه رادیوها و تلویزیون‌ها و روزنامه‌ها از کریسمس می‌گویند و می‌نویسند و عید میلاد حضرت مسیح را به هموطنان مسیحی تبریک می‌گویند، به او زنگ نزنید و کریسمس را به او تبریک نگویید؛ چون روز ۲۵ دسامبر در خانه ارمنی‌ها هیچ خبری از عید نیست. کریسمسِ ارمنی‌ها روز ۶ ژانویه است که احتمالاً هیچ‌کس به خانه‌شان زنگ نمی‌زند و آن را تبریک نمی‌گوید!

کریسمسی دیگر و بهانه‌ای دیگر برای شادمانی

امشب شبِ کریسمس است، جشن تولد عیسی مسیح، پیامبر مسیحیان جهان. البته گروه‌هایی از مسیحیان، از جمله ارامنه، این مناسبت را دوازده روز بعد، روز ششم ژانویه، جشن می‌گیرند. طبیعتاً بسیاری از ایرانی‌ها نمی‌دانند که کریسمس ارامنه روز دیگری است و به طور طبیعی روز بیست‌وپنجم دسامبر به دوستان ارمنی خود تبریک می‌گویند.

زمانی مطلبی نیمه‌شوخی-نیمه‌جدی در روزنامه‌ای نوشتم و شرح دادم که ماجرا از چه قرار است؟ تعدادی از دوستان و آشنایان ارمنی به من انتقاد کردند که مسئله را زیادی شوخی گرفته‌ام و درست حسابی شرح نداده‌ام که دلیل این تفاوت چیست و چرا جشن گرفتن تولد عیسی مسیح در روز شش ژانویه درست‌تر است. تصمیم گرفتم کمی تحقیق کنم و سر از ماجرا در آورم. امّا راستش را بخواهید، بیشتر گیج شدم!

شادی جشن‌های سال نو در فیلم‌ها و داستان‌های زیادی منعکس شده است. اما آیا در این روزگار شادی به سادگی به دست می‌آید؟ خیلی وقت‌ها لازم است خودمان مقدمات شادی را فراهم کنیم و این اعیاد و جشن‌ها بیشتر بهانه‌ هستند، بهانه‌های ما برای تمرین ما … مثل خیلی از چیزهای دیگر شاد زیستن نیز نیاز به تمرین دارد.

شادی مفهومی گم شده در روزگار ما

شادی- موفقیت- استعداد- انگیزه- علاقه… مفاهیمی هستند که در روزگار ما بسیار مورد توجه‌اند و در فراز و فرودهای روزگار پر چالش ما مورد بحث قرار می‌گیرند. کتاب تجربه اوج از دسته کتاب‌های روانشناسی مثبت طبقه‌بندی می‌شود و تلاش دارد به پرسش‌هایی که در زمان‌های بحران بیشتر پرسیده می‌شود همچون ناامیدی، افسردگی و پوچی پاسخ دهد. این کتاب جهت استفاده عموم نوشته شده است و تلاش دارد با زبان ساده مفاهیم گسترده‌ای را به صورت یکپارچه بیان کند.

شادی بدون قید و شرط

ما در مربع قرمز، با مربعی روبرو می‌شویم که به‌نوعی قهرمان داستان خودش است. مربعی که اگر کامل باشد خوشحال است و حتی اگر بنا به هردلیلی تکه‌تکه یا سوراخ‌سوراخ شود، باز هم خوشحال است. هال در این داستان می‌خواهد به مخاطب بگوید همین‌طور که روزهای آرام و بدون سختی هست، روزهایی هم وجود دارد که به تو ذره‌ذره رنج دهد و از تو چیزی بسازد که خودت انتظارش را نداری. اما تو قرار است از دل این رنج چه چیزی بسازی؟

نمی‌توانیم لذتی را که این مناسبت‌ها برای کودکان فراهم می‌کنند نادیده بگیریم.

تعداد داستان‌ها و کتاب‌ها، افسانه‌ها و انیمیشن‌های ساخته شده برای کریسمس گواه عشق فراوان بچه‌ها به این جشن‌ها است.

شما چند فیلم یا کتاب با موضوع کریسمس و شادی می‌شناسید؟ آیا حاضر هستید بعضی از آنها را بارها ببینید و بخوانید؟ بد نیست این مقالات را مطالعه کنید، شاید ترغیب شدید یکبار دیگر به کتاب‌ها و انیمیشن‌های قدیمی نگاه کنید. راستی امسال هم انیمیشن جدیدی با موضوع کریسمس به روی پرده سینما آمده است؟

کریسمس مبارک، آقای اسکروج!

دیکنز در سی‌ویک سالگی با کتاب کوچک اما تاثیرگذارش، هم یک کاراکتر به یادماندنی «اسکروج» خلق کرد و هم در احیای سنت آن سال‌ها کمرنگ شده‌ی کریسمس نقش ایفا کرد. این داستان تمثیلی و سرودی که او به نثر برای جشن کریسمس نوشت، بعدها به شمایلی ماندگار برای جشن‌های کریسمس تبدیل شد. روح‌ها آقای اسکروج را به سفری وحشتناک به گذشته و حال و آینده می‌برند. او در اثر این سفر متنبه و مهربان می‌شود و به ارزش جشن و نیکوکاری در زندگی انسان پی می‌برد.

کریسمس: دیرین و به‌روز

نمادهای کریسمس چه بوده‌اند و در طول زمان چطور تغییر کرده‌اند؟ چقدر می‌شود از این نمادها و میراث‌ها معنی‌های تازه ساخت؟ در این خصوص، امسال در زمره‌ی آثار کودک و نوجوانی که به مخاطبان عرضه شد، انیمیشن کلاوس به طور خاص به چشم می‌آید. یک روایت تازه‌ی بازآفرینی شده از بابانو‌ئل که با ارزش‌ها و انگاره‌های جهان امروزی هماهنگ است. ارزش‌هایی مثل پذیرش دیگران، پیدا کردن راه حل برای مسائل، بهبود محیط زیست، همکاری و …

بزرگسالان اما معمولا به راحتی کودکان شاد نمی‌شوند و بار سنگین مسایل دنیا نمی‌گذارد زمان‌های زیادی از ته دل بخندند و سرمست از صدای موسیقی در جمعیت خود را غرق کنند. معمولا تعداد زیادی مسئله و مشکل در ذهن پریشان آنها دور می‌زند. ولی بزرگترها هم به این زمان جدا شدن از روتین‌ها و روال‌های تکراری روزمره نیاز دارند.

شب کریسمس برتی

ساکی (هکتور هیو مونرو) از طنزنویسان برجسته و از استادان توانای داستان کوتاه در ادبیات انگلستان است که در ایران کمتر شناخته شده است. چند سال پیش گزیده‌ای از قصه‌های کوتاه او را در کتابی با عنوان زن نیکوکار و گربه خوشبخت منتشر کردم. درباره جایگاه او و علت علاقه من به او باید جداگانه نوشت. فعلاً فقط ترجمه یکی از داستان‌های او را که موضوعش به کریسمس مربوط می‌شود به عنوان هدیه سال نو تقدیم می‌کنم.

این هم ناگفته نماند که کریسمس ما ارمنی‌ها هم ــ مانند روس‌ها ــ دو هفته بعد از کریسمسِ باقی مسیحیان است (رجوع کنید به اواخر داستان). گفتم که اگر هوس کردید حرف زدن جانورها را بشنوید، به تاریخ کریسمس روس‌ها توجه کنید که بلایی سرتان نیاید که سر خانواده استفینک آمد!

با وجود این همه جنگ، آشفتگی، تکنولوژی‌های عجیب، افراط‌گرایی، مشکلات اقتصادی و تغییرات اقلیمی خیلی وقت‌ها صحبت از شادی، جشن و خوش‌بینی و … مسخره و ناشدنی به نظر می‌رسد. اما همانطور که نوع بشر هزاران سال شعار داده است، بیایید ما هم بگوییم که پیش به سوی صلح و دوستی و زندگی مسالمت‌آمیز در کنار هم. شاید این آرزوی دیرین اینبار هم در قرن بیست‌ویکم کار کند و ما را از این خوان هم عبور دهد!