اصلیترین مهارتهای نوآوران کسبوکارها
کتاب دیانای نوآور؛ تسلط بر پنج مهارت نوآوران مرزشکن حاصل یک مطالعه مشارکتی هشتساله برای شناخت عمیقتر نوآوران مرزشکن است. این افراد چه ویژگیهایی دارند؟ و چگونه سازمانهایی نوآور میسازند؟ نویسندگان کتاب در دیانای نوآور، با حدود صد نوآور برجسته دنیا مصاحبه و اطلاعات پانصد نوآور و بیش از پنج هزار مدیر اجرایی در بیش از هفتادوپنج کشور جهان را گردآوری کردهاند. دایر، گرگرسن و کریستنسن به مخاطبان نشان میدهند که کارآفرینان و مدیران نوآور برای کشف ایدههای مرزشکن، یکسان عمل میکنند. آنها پنج مهارت اکتشافی را در خود و سازمانشان ایجاد و تقویت میکنند که شامل پرسشگری، مشاهدهگری، شبکهسازی، آزمایشگری و تفکر پیوندی است. پیام این کتاب برای همه مخاطبان این است: توانایی خلق ایدههای نوآورانه تنها تابع عملکرد ذهن نیست و به رفتار ما هم بستگی دارد، پس اگر رفتارهایمان را تغییر دهیم، میتوانیم نوآور باشیم.
در نظرسنجی اخیر شرکت آیبیام از 500 مدیرعامل دنیا، «خلاقیت» رتبه اول را در میان توانمندیهای لازم برای رهبری در آینده بهدست آورده است. در تمامی موفقیتهای ابرشرکتهای بینالمللی مانند اپل، سونی، استارباکس و… ایدههای خلاقانه کارآفرینان نوآور، مزیتهای رقابتی قدرتمندی را ایجاد کردهاند و ثروت هنگفتی نصیب شرکتهای پیشگام در آن حوزه شده است. در اینجا با دو پرسش مهم روبهرو هستیم: سؤال اول این است که این افراد چگونه چنین کاری را انجام دادهاند؟ و سؤال دوم اینکه ما چگونه میتوانم چنین کاری انجام دهیم؟ کتاب «دیانای نوآور» با هدف پاسخ دادن به این دو پرسش بنیادین و البته پرسشهای بیشتری که از دل این دو پرسش بیرون میزند، نوشته شده است. ایده اولیهی این کتاب بر پرسشی متمرکز است که نویسندگان کتاب سالها پیش، مبتنی بر مفهوم «فناوریهای مرزشکن» مطرح کردهاند: آیا مدلهای کسبوکار مرزشکن خواهند آمد؟
هدف اولیه نویسندگان واکاوی خاستگاه ایدههای کسبوکاری نوآورانه بود. کار با مصاحبه با بنیانگذاران، مدیرعاملان و یا هر مدیری که جرقه نوآوری را در این کسبوکارها زده بود شروع شد. هدف از این بررسیها نفوذ به عمق اندیشه خود نوآوران بود. نویسندگان قصد داشتند تا حد امکان بیشتر درباره خود این افراد بدانند و اینکه چطور و در کجا ایده خلاقانه ایجاد کسبوکار، محصول، خدمت و… جدید به ذهن آنها خطور کرده است. با تأمل بر روی مصاحبهها، الگوهای یکسانی از کنش پدیدار شد. آنها به این نتیجه رسیدند که کارآفرینان و مدیران نوآور در هنگام کشف ایده مرزشکن، یکسان عمل میکنند. پنج مهارت اولیه دستیابی به این کشف از دل مصاحبهها نمایان شد، یعنی همان «مهارتهای سازنده» که نویسندگان آن را دیانای نامیدهاند.
نوآوران متفاوت میاندیشند، ذهن نوآوران در به هم مربوط ساختن ایدههایی که به ظاهر هیچ ارتباطی با ایدههای اصلی تولیدشده ندارند، برتری مشهودی دارند، یعنی مهارت تفکر پیوندی. اما برای متفاوت اندیشیدن، نوآوران باید متفاوت عمل کنند. پرسشگری و به چالش کشیدن وضع موجود، مشاهده، شبکهسازی و آزمایش پیوسته شروع تفکر همبستهساز است. پرسش بعدی نویسندگان این است که از مدل دیانای سازمانها و تیمهای نوآور چه میتوان یادگرفت؟ پاداش نوآوری سهمی از ارزش بازار یک شرکت است که بر اساس مجموع جریانات نقدی محصولات یا کسبوکارهای فعلی آن شرکت در بازار محاسبه نمیشود. این پاداش در واقع نوعی امتیاز است که بازار به این شرکت میدهد؛ چراکه سرمایهگذاران انتظار دارند که این شرکتها به سراغ محصولات یا بازارهای جدید بروند و از این محل سودهای بالایی کسب کنند.
در این کتاب فهرست نوآورترین شرکتها ارائه شده است و نویسندگان بر اساس بررسی آنها چند الگو را برجسته کردهاند. نخست اینکه بنیانگذار یا رهبر یک شرکت نوآور در پنج مهارت اکتشافی تشکیلدهنده دیانای نوآوری نمره بسیار بالایی دارند و سازمانهای نوآور بهصورت نظاممند، درگیر توسعه فرایندهایی برای ترغیب کارکنان به پرسشگری، مشاهده، شبکهسازی و آزمودن هستند. فصلهایی از این کتاب که دربارهٔ ایجاد دیانای نوآور در سازمان یا تیم است، نشان میدهد چگونه ما هم قادر خواهیم بود به صورتی فعالانه از تلاشهای نوآورانه دیگران حمایت کرده و آنها را به این تلاش ترغیب کنیم.
اهمیت نکات مطرح شده در این کتاب از آن بابت است که با وجود تألیف کتب فراوان با موضوع خلاقیت و نوآوری، هیچ کتابی تاکنون بر خلاقیت فردی در بستر کسبوکار متمرکز نشده است و علاوه بر این نتیجه مطالعات این کتاب حاصل پژوهش بر روی نمونه بزرگی از نوآوران کسبوکار است. اساس کار این کتاب این است که توضیح دهد چگونه این نامهای بزرگ به ایدههای بزرگ دست یافتهاند و ارائه فرایندی که خوانندگان بتوانند از طریق آن چنین مسیری را در پیش گیرند. برای این منظور پنج مهارت لازم برای تبدیل شدن به یک نوآور در فصلهایی جداگانه توضیح داده شدهاند تا خوانندگان بتوانند از طریق مطالعه آنها مهارتهای اکتشافی خود را بهبود بخشند.
اگر به دنبال پاسخهای عملیاتی برای پرسشهایی همچون: توانایی من در خلق ایدههای نوآورانه چقدر است؟، چطور افراد نوآور را برای سازمانم پیدا کنم؟، چطور افراد را آموزش دهم تا خلاقتر و نوآورتر شوند؟ و… هستید، این کتاب میتواند شما را به درکی ناب از پنج مهارت عملیاتی راهبر شود که میتوانند در هنگام مواجهه با چالشهای نوآوری شرایطی کاملاً متفاوت برایتان ایجاد کنند.
جفری دایر استاد استراتژی دانشگاه بریگام یانگ است. نوشتههای وی به طور گستردهای در مجلات استراتژی و تجارت به چاپ رسیده است و چهارمین محقق مدیریت مورد استناد در سالهای 1996 تا 2006 بوده است. هال گرگرسن استاد دانشگاه بازرگانی ابوظبی و استاد نوآوری و رهبری در اینسید است. او کارگاههایی را در زمینه نوآوری برای سازمانهای سراسر دنیا برگزار میکند و بیش از 50 مقاله در مجلات برجسته دانشگاهی و بازرگانی منتشر کرده است. کلیتون کریستنسن استاد مدیریت دانشکده بازرگانی هاروارد و معمار و برجستهترین مرجع جهانی در زمینه نوآوریهای مخرب است.