سروش حبیبی
شهرت استاد سروش حبیبی در ایران به سبب ترجمههای بینظیر او از شاهکارهای ادبی جهان است. او سهم انکارناپذیری در معرفی نویسندگان بزرگی مانند رومن گاری، فئودور داستایوفسکی و هرمان هسه به فارسی زبانان داشته است.
سروش حبیبی مترجم سرشناس و معاصر ایرانی متولد هفت خرداد 1312 در تهران است. او تحصیلات ابتدایی خود را در تهران تکمیل کرد و در سال 1329 به مدرسهی عالی پست و تلگراف رفت و بعد از فارغ التحصیلی از آنجا در وزارت پست و تلگراف و تلفن مشغول به خدمت شد. در سال 1339 برای ادامه تحصیل به آلمان رفت و در دانشکده فنی دارمشتات آلمان رشتهی الکترونیک خواند. در طی همین سفر بود که با زبان آلمانی آشنا شد.
سروش حبیبی بعد آلمانی دو زبان انگلیسی و فرانسه را نیز آموخت و در میانسالیاش به سراغ زبان روسی رفت. این امر او را یکی از بهترین مترجمان چندزبانهی ایرانی میکند. سروش حبیبی دربارهی زبانآموزی میگوید: «درست است که من با چند زبان آشنا هستم اما اشتباه است اگر فکر کنیم که آشنایی با چند زبان یا حتی تسلط به آنها برای ترجمه کفایت میکند. مترجم باید دانش خود را در زمینههای مختلف تقویت کند؛ تاریخ، جغرافی، رسم و رسومات ملل مختلف. در کل باید خیلی چیزها خارج از زبان بداند که بتواند به یک ترجمه خوب برسد.»
فعالیت ادبی سروش حبیبی بعد از بازنشستگیاش از وزارت پست، تلگراف و تلفن آغاز شد. او در سال 1351 به عنوان سرویراستار در دانشگاه صنعتی آریامهر مشغول به کار شد. سروش حبیبی کارش را با ویراستاری چند کتاب دانشگاهی آغاز کرد و در سال 1356 ابتدا به آمریکا رفت و بعد از دو سال از آمریکا به فرانسه مهاجرت کرد و تا امروز در این کشور زندگی میکند. سروش حبیبی همیشه تحت تاثیر نویسندگانی مانند فردوسی، سعدی، حافظ، ایرج میرزا، مشیری و شاملو بوده است. او در مصاحبهای دربارهی رمانهای امروزی میگوید:
«کتابهایی که الان در دنیا نوشته میشود، بیشتر جنبه سرگرمی دارد. دیگر از شاهکارها خبری نیست. این موضوع خاص فرانسه یا انگلیس و روسیه و یا دیگر کشورها نیست، به طور کلی رمان چنین سرنوشتی پیدا کرده است. شاید مردم دیگر فرصت ندارند بنشینند رمان بخوانند و همینطور نویسنده نمیتواند زمان زیادی صرف نوشتن و ساختن یک شخصیت داستانی کند. در فرانسه بعد از مارسل پروست این اتفاق افتاد و دیگر بعد از این نویسنده کسی در حد و اندازههای او نیامد. البته افرادی مثل سارتر آمدند اما کار اینها بیشتر سیاست و فلسفه اگزیستانسیالیسم بود.»
سروش حبیبی دربارهی ترجمههای امروزی میگوید:
«مترجم امروز از چندين دهه ميراث مترجمان سلف و تجربه آنها برخوردار است و از سويی خوانندگان، فراوانتر و متوقعترند. نقد آثار چاپ شده نيز جدیتر و گستردهتر شده است. مجلات و فصلنامههای متعددی در زمينه نقد كتاب منتشر میشود كه خواننده دارند و تاثير آنها در بهبود كيفيت ترجمه البته مثبت است.»