تصویر ذهنی بچه‌ها از اسطوره‌ها
تصویر ذهنی کودکان از افسانه‌ها و اسطوره‌ها چیست؟ این تصویر چگونه ساخته می‌شود؟ موسسه آکادمی هنر و ادبیات کودک و نوجوان (سرزمین آفتاب) در این یادداشت درباره کلاس‌های آنلاین این مجموعه توضیح داده است که چطور با بچه‌ها درمورد شاهنامه و فردوسی، ارزش‌های مندرج در آن، شخصیت‌های اسطوره‌ای آن و حیواناتی که در این داستان‌ها صحبت‌شان می‌شود صحبت می‌کنند و سپس بچه‌ها با تکنیک‌های ساخت عروسک آشنا می‌شوند و تصویر ذهنی‌شان از افسانه‌ها را می‌سازند. به نظر کودک شما رودایه و زال و سیمرغ چه شکلی هستند؟
پرداختن به افسانه‌ها و اسطوره‌های ایرانی به جهت تاثیری که در درک هویت ملی و تاریخی ما دارد، همواره مورد توجه مسولان آموزشی کوکان و نوجوانان، در آکادمی هنر سرزمین آفتاب بوده است. به همین منظور، در هر فصل آموزشی ما کودکان را با بخشی منتخب و ساده‌سازی‌شده از شاهنامه یا اسطوره‌های ایرانی آشنا می‌کنیم و سپس سرفصل‌های کارهای عملی و هنری آن‌ها را با این موضوعات آمیخته می‌کنیم. سرفصل‌هایی مانند عروسک‌سازی، قصه و نمایش، ایران من یا حتی آشنایی با جانوران.
این روند در کلاس‌های آنلاین در دوران پاندمی تا اکنون ادامه داشته است. به عنوان مثال سال گذشته موضوع پروژه بهمن ماه ما، شاهنامه و فردوسی بود. به همین جهت، در سرفصل ارزش‌های زندگی
با
۱- مفهوم کار داوطلبانه
۲- پهلوانی
۳- میان‌داری
و ۴- جوانمردی در بازی‌ها
آشنا شدیم.
در سرفصل عروسک‌سازی
۱- سردیس فردوسی
۲- مجسمه سیاووش
۳- دیو سپید
و ۴- مجسمه رودابه
را ساختیم.
در برنامه ایران من
با
۱- سیستان سرزمین رستم
۲- پیدایش بازی چوگان
۳- نگارگری شاهنامه
۴- نقاشی قهوه‌خانه و نقالی
آشنا شدیم.
در سرفصل آشنایی با حیوانات با جانورانی نمادین در شاهنامه و ماه بهمن مثل
۱- مار
۲- خروس
۳- اسب
و ۴- مهم‌ترین جانور اساطیری، سیمرغ
آشنا شدیم.
در سرفصل قصه و نمایش:
۱- آتش نمادین برای جشن سده
۲- زمین بازی چوگان
۳- کلاه‌خود رستم
و ۴- قلعه رودابه
را ساختیم.
ودر سرفصل دنیای اطراف ما:
۱- کوه دماوند
۲- بیستون
۲- بیستون
۳- رشته کوه البرز
۴- جشن‌های ایرانی
را بهتر شناختیم
از آن جایی که شاهنامه و شخصیت‌های آن، مهم‌ترین متن درباره اساطیر ایرانی است، در هر دوره بخشی از از آن با بچه‌ها ساخته می‌شود. روند کار با معرفی فردوسی و داستان‌ها و افسانه‌هايی كه خلق كرده، آغاز می‌شود. در این گفت‌وگوها به دنبال پاسخ به این سوالات هستیم: «اين‌كه اصلاً افسانه چيست؟ اسطوره‌های ایرانی چه کسانی هستند؟ شاهنامه طی چند سال نوشته شده؟ و…»
در ادامه یکی از داستان‌های شاهنامه را برای بچه‌ها تعریف می‌کنیم و شخصیت‌های داستان را کاملاً معرفی می‌کنیم. رودابه، رستم، زال، رخش و سیمرغ و…. در مورد فرهنگ پهلوانی و دلاوری و عشق به میهن و ارزش‌ها صحبت می‌کنیم و این که، چه ويژگی‌های انسانی باعث می‌شود، شخصی محبوب مردم باشد و…
بعد از آن، کار عملی را شروع می‌کنیم.
تکنیک‌ها در هر ترم متفاوت است. از طراحی شروع می‌شود اما ممکن است به شکل پاپیه ماشه دو بعدی یا حجمی ساخته شود. ممکن است با انواع مواد ساخت عروسک و پارچه و مواد بازیافتی کاراکترها را بسازیم و با آن‌ها نمایش اجرا کنیم. ممکن است شخصیت‌ها را جدا جدا روی مقوا نقاشی کنیم و بعد دوربُری کنیم و با آن صفحات یک کتاب مصور متحرک را بسازیم.
نگاه بکر کودکان و نوجوانان به این شخصیت‌ها و تفاوت طراحی‌های منحصر به فرد شخصیت‌ها، همواره برای ما شگفتی‌آور و غیر تکراری است.
این مقاله را ۶ نفر پسندیده اند
