سایت معرفی و نقد کتاب وینش
سایت معرفی و نقد کتاب وینش

شهرها و آدم‌ها

شهرها و آدم‌ها


اولین نفری باشید که به این کتاب امتیاز می‌دهید

 

تهیه این کتاب

شهرهای گمشده سومین اثر آیدا مرادی آهنی است که داستان خاورمیانه‌ی پرخون را روایت می‌کند. البته مکان اصلی رخدادهای این رمان نه خاورمیانه که شهر نیویورک در آمریکا است؛ جایی که شخصیت اصلی داستان، محیا قوامیان، به آن پناه برده. شهرهای گمشده رمانی است قصه‌گو که نویسنده در آن داستان شخصیت‌هایش را از خلال اتفاقات تاریخی مثل ریاست جمهوری باراک اوباما و تفاهم‌نامه‌ی هسته‌ای ایران، روایت می‌کند. شخصیت‌هایی که تاریخ و خاصیت خاورمیانه، رودرروی هم قرارشان داده است.

شهرهای گمشده

نویسنده: آیدا مرادی آهنی

نوبت چاپ: ۲

سال چاپ: ۱۳۶۲

شهرهای گمشده سومین اثر آیدا مرادی آهنی است که داستان خاورمیانه‌ی پرخون را روایت می‌کند. البته مکان اصلی رخدادهای این رمان نه خاورمیانه که شهر نیویورک در آمریکا است؛ جایی که شخصیت اصلی داستان، محیا قوامیان، به آن پناه برده. شهرهای گمشده رمانی است قصه‌گو که نویسنده در آن داستان شخصیت‌هایش را از خلال اتفاقات تاریخی مثل ریاست جمهوری باراک اوباما و تفاهم‌نامه‌ی هسته‌ای ایران، روایت می‌کند. شخصیت‌هایی که تاریخ و خاصیت خاورمیانه، رودرروی هم قرارشان داده است.

شهرهای گمشده

نویسنده: آیدا مرادی آهنی

نوبت چاپ: ۲

سال چاپ: ۱۳۶۲

 


اولین نفری باشید که به این کتاب امتیاز می‌دهید

 

تهیه این کتاب

شهرها و آدم‌ها

 

 

خاورمیانه به عنوان منطقه‌ای که اتفاقات آن همیشه در صدر اخبار است، می‌تواند سوژه‌ا‌ی جذاب برای هر نویسنده‌ای باشد. منطقه‌ای که آمار نشان می‌دهد، ساکنان آن به راحتی کشته می‌شوند و جنگی مدام در آن جریان دارد و بعضی از کشورهای این منطقه سال‌هاست به میدانی برای نبرد دیگر کشورها و گروه‌ها و مذاهبِ سیاسی بدل شده‌اند. بر اساس آمار اعلام شده توسط بریتانیکا، از ابتدای قرن بیست‌ویکم، در سوریه، عراق، افغانستان و یمن، بیش از ششصد هزار نفر کشته شده‌اند.

آمار و ارقامی که نمی‌توان به آسانی از آن گذشت و آیدا مرادی آهنی هم محور اصلی سومین اثر داستانی خود را که شهرهای گمشده نام دارد، همین منطقه‌ی پرخون قرار داده و داستان‌های آن را روایت کرده است. البته مکان اصلی رخدادهای این رمان نه خاورمیانه که شهر نیویورک در آمریکا است؛ جایی که شخصیت اصلی داستان، محیا قوامیان، به آن پناه برده است. ولی خاورمیانه به عنوان نخ تسبیحی ارتباط‌دهنده میان شخصیت‌های رمان، نقشی اساسی در داستان دارد.

شخصیت‌هایی که وظیفه‌ی اصلی روایت‌گری رمان بر دوش آن‌هاست و یا مثل محیا و شیخ احمد نوری، از آنجا آمده‌اند یا مثل استیو مارنو و نیرو گیفورد، کار و زندگی‌شان با آن در ارتباط است.      

 

«محیا زیر لب باقی نامه‌ی بیست و هفت نهج‌البلاغه را از حفظ خواند: شما همه شکار آماده‌ی مرگید. اگر توقف کنید، شما را می‌گیرد. اگر فرار کنید، به شما می‌رسد. از سایه‌ی شما به شما نزدیک‌تر است.» (صفحه ۸) این بخش از نهج‌البلاغه، که در ابتدای رمان از زبان محیا و در ادامه‌ی سخنرانیِ امام جماعت مسجد امام الخویی نیویورک آورده می‌شود، گویی بیانه‌ای است برای اعلام وضعیت شخصیت‌های رمان. شخصیت‌هایی که به دلیل ارتباطشان با خاورمیانه، از مرگ رهایی ندارند و جای‌جای رمان می‌توان مرگ را از سایه به آن‌ها نزدیک‌تر دید.

رمان شهرهای گمشده شخصیت و خرده پیرنگ کم ندارد. ولی پیرنگ اصلی داستان حول سه شحصیت می‌چرخد؛ سه شخصیتی که نویسنده با ظرافت از پس پرداخت آن‌ها برآمده و به خوبی توانسته است آن‌ها را در خدمت پیش بردن پیرنگ داستانش قرار دهد. محیا قوامیان ایرانی است و خبرنگار ویکی‌لیکس.

او در پی آرزوهایش به آمریکا پناه آورده. قبل از کار در ویکی لیکس هکر بوده و در عملیاتی امنیتی علیه ایران شرکت داشته است. حالا تمام تلاشش این است که آن سابقه را از بین ببرد. مستأصل است و این اتفاقات او را هم مثل رئیسش در ویکی لیکس، نیرو گیفورد، فلج کرده است؛

«هر دوی آن‌ها به خاطر حماقت فلج شده بودند. منتها محیا از ناحیه‌ی آینده‌اش. شاید نیرو آن‌قدر عاقل بود که آرزوی محال نداشته باشد. اما محیا تنها چیز غیرممکنی که در دنیا می‌خواست بلند شدن از ویلچر زندگی بود، که دو سالی می‌شد روی آن نشسته است.» (صفحه ۱۲)

 

استیو مارنو مشاور آزاد خاورمیانه‌ی آمریکا است. شخصیتی که هیجان را دوست دارد و وسط آکواریومی از ماهی‌های خون‌آشام زندگی می‌کند و همین هم انگار استعاره‌ای است از زندگی‌اش؛ درست وسط اخبار جنگ و خونریزی در خاورمیانه.

«لپ‌تاپ، آی‌پد و موبایلش با هم می‌رفتند روی خبرها. الجزیره، سی‌ان‌ان، بی‌بی‌سی، جوییش نیوز و نیویورکر آلارم صبحگاهی‌اش بودند … روز مشاور آزاد خاورمیانه‌ای آمریکا از همین جا شروع می‌شد.» (صفحه ۱۴)

 

ولی این تمام داستان زندگی استیو نیست و او هم به غیر از محدودیت‌هایی که شغلش برایش ایجاد می‌کند، پایش در ماجرایی دیگر گیر است که زندگی شخصی‌اش را تحت تأثیر قرار داده است. شخصیت سوم سید احمد نوری است؛ روحانی مدرسه‌ی الایمان نیویورک که فعالیت و هوشش باعث شده برای ویکی‌لیکس مهم باشد و قرار است که محیا قوامیان درباره‌ی او چیزهایی بنویسد.

از طرف دیگر یکی از دوستان محیا که حالا از دنیا رفته است، به محیا گفته بوده که اگر کسی بتواند کاری برای سابقه‌ی سیاه محیا کاری کند، او استیو مارنو است. همین‌ها بهانه‌ی روایت شهرهای گمشده است و شکل‌دهنده‌ی ارتباط میان سه شخصیت اصلی رمان و خط اصلی داستان.

شهرهای گمشده رمانی است قصه‌گو که نویسنده در آن داستان شخصیت‌هایش را از خلال اتفاقات تاریخی مثل ریاست جمهوری باراک اوباما و تفاهم‌نامه‌ی هسته‌ای ایران، روایت می‌کند. شخصیت‌هایی که تاریخ و خاصیت خاورمیانه، رودرروی هم قرارشان داده. شخصیت‌هایی با ملیت‌ها و مذاهب مختلف که حالا در کنار هم و در کنار مرگ، در خیابان‌های نیویورک، قدم می‌زنند. همین رویارویی‌ِ میان شخصیت‌ها و کشمکشی که جدا از این رویارویی هر شخصیتی با خود دارد، رمان را شکل می‌دهد.

ولی همان طور که اشاره شد، سه شخصیتی که اجمالی معرفی شدند، داستان اصلی رمان را می‌سازنند و نکته‌ی قابل توجه در این رمان این است که نویسنده به هر سه‌ی این شخصیت‌ها فرصت روایت کردن داده است، تا داستان فقط یک بعد و روایت نداشته باشد؛ نویسنده برای به وجود آوردن چندصدایی، از تغییر زاویه دید به تناوب و با ظرافت در فصل‌های مختلف، استفاده کرده است.

راوی رمان سوم شخص است و داستان در فصل‌هایی نزدیک به ذهن محیا روایت می‌شود، گاهی نزدیک به ذهن استیو و در بعضی از فصل‌ها در خلال نامه‌ها، رازونیازها و حدیث نفسی که سید احمد نوری می‌نویسد.

 

 رمان شهرهای گمشده نه فقط داستان مرگ و نگاهی است که شخصیت‌هایی با تنوع مذهبی به این مفهوم دارند، که داستان زندگی و عشق به عنوان دو وضعیت بشری مهم نیز است. وزن رمان در نهایت روی رابطه‌ی عاطفی بین محیا قوامیان و استیو مارنو ثقل پیدا می‌کند. ولی انگار نویسنده حواسش بوده که رمانش به یک عاشقانه‌ی صرف بدل نگردد و رابطه‌ای که در هر صورت میان زنی ایرانی و مردی آمریکایی است و از قضا هم‌زمان با مذاکرات میان ایران و آمریکا شکل می‌گیرد، انگار نمادی است از کشمکش میان عشق و سیاست.

کشمکشی که نویسنده به زیبایی آن را به تصویر کشیده است. در نهایت مسائل انسانی و عاطفی بر سیاست و مذهب چیره می‌شود و زندگی بر مرگ؛

«هر روز بیشتر می‌فهمد که شبیه هزار نفر از آدم‌های توی آن تابلوها و سفال‌ها و ورق‌ها است، آدم‌هایی که مدام از صفر شروع کردند. از صفر مطلق مرگ به زندگی. اسمش جان‌سختی است؟ که می‌داند؟» (صفحه ۳۶۹)

 

سومین اثر داستانی آیدا مرادی آهنی رمانی است که از مرگ و زندگی می‌گوید و از مرگ به سوی زندگی حرکت می‌کند و به دلیل همین حرکت توان گفت رمانی است درباره‌ی عشق و زندگی. رمانی که از سیاست می‌گوید، ولی روایت‌هایی جذاب و خواندنی دارد و خواننده‌ی سیاست‌زده‌ی ایرانی‌اش را پس نمی‌زند و خسته نمی‌کند که در عوض جذب می‌کند و تا پایان داستان با خود همراه می‌کند.

شهرهای گمشده رمانی است درباره‌ی انسان‌هایی که در شهر خودشان یا شهرهای دیگر گم شده‌اند و در نهایت شاید عشق بتواند نجاتشان دهد؛ در کنارشان باشد تا خود را دوباره پیدا کنند؛ از مرگ رهایی یابند و به زندگی بازگردند.

  این مقاله را ۳۴ نفر پسندیده اند

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *