شش نامزد نهایی بوکر: ایشی‌گورو بین نامزدها نیست
فهرست شش نامزد نهایی دریافت جایزه بوکر 2021 اعلام شد و کازوئو ایشی‌گورو مشهورترین نامی که می‌شناسیم و در میان 13 نامزد اولیه هم بود، در این فهرست جایی ندارد. سه نویسنده آمریکایی، یک بریتانیایی سومالی‌تبار و دو نویسنده از سری‌لانکا و آفریقای جنوبی نامزد جایزه هستند. جایزه بوکر جایزه‌ای است که هرسال به بهترین رمانی اهدا می‌شود که به زبان انگلیسی نوشته شده باشد. جایزه‌ای مختصِ دنیای انگلیسی‌زبان. البته جایزه بوکر بین‌المللی را هم داریم که هرسال به بهترین رمانی که به انگلیسی ترجمه شده باشد می‌دهند. ایشی‌گورو، جولین بارنز، آیریس مرداک، وی‌اس نایپل، مارگارت آتوود، اولگا توکارچوک و … از مشهورترین برندگان بوکر هستند.
بوکر دیگر منحصر به بریتانیایی‌ها نیست و امسال از بین شش نامزد نهایی این جایزه فقط یک نویسنده بریتانیایی در بین نامزدها دیده می‌شود. در مقابل سه نویسنده آمریکایی در این فهرست قرار دارند و به نظر می‌رسد بوکر 2021 بیشتر از هرسال دیگری از زمان تغییر قوانین، به آن سوی آتلانتیک متمایل شده است.
معروف‌ترین نام‌های غایب در میان فهرست شش نفره اول از همه کازوئو ایشی‌گورو نویسنده برنده نوبل است که امسال با کتاب علمی تخیلی «کلارا و خورشید» امید زیادی به بردن دومین جایزه بوکر خود داشت. به جز او بسیاری از منتقدان انتظار داشتند فرانسیس اسپافورد، سالی رونی و ریچل کاسک هم در میان نامزدها حاضر باشند.
شش نامزدهای نهایی جایزه بوکر سال 2021 عبارتند از:
«گذری به شمال» نوشته آنوک آرودپراگسام
«عهد» نوشته دیمون گالگوت
«هیچ‌کس در این باره صحبت نمی‌کند» نوشته پاتریشیا لاکوود
«مردان خوش‌اقبال» نوشته نادیفا محمد
«حیرت» نوشته ریچارد پاورز
«چرخه عالی» نوشته مگی شیپستاد
نادیفا محمد نویسنده بریتانیایی-سومالیایی با کتاب «مردان خوش‌اقبال» در میان نامزدها حضور دارد. او در سومالی به دنیا آمده و همراه با خانواده‌اش در چهارسالگی به لندن مهاجرت کرده است. «مردان خوش‌اقبال» رمان او از زندگی واقعی محمد ماتان الهام گرفته است که به اشتباه در قتل یک مغازه‌دار مقصر شناخته شد. نادیفا محمد گفته است: «رسیدن به اینجا، به ارتباط با مخاطبین وسیع‌تر برای رمانم، خیلی برای من مهم بوده و بیست سال از زندگی‌ام را صرف رسیدن به این نقطه کردم.»
سه نویسنده آمریکایی این‌ها هستند: پاتریشیا لاکوود که با اولین رمانش «هیچ‌کس دراین‌باره صحبت نمی‌کند» در این فهرست حاضر است. رمان او درباره زنی است که با توییت‌های مورد اقبال قرار گرفته‌اش در فضای اینترنت مشهور است و حالا باید از این فضا خارج شود تا با تراژدی زندگی‌اش در دنیای حقیقی مواجه گردد. مگی شیپستاد که با «چرخه عالی» رمانی درباره یک زن هوانورد ناپدیدشده برای بوکر انتخاب شده است و بالاخره ریچارد پاورز و «حیرت» که در آن یک ستاره‌شناس بیوه، جهان‌هایی شبیه‌سازی شده به عنوان بخشی از جستجوی حیات در سایر کرات می‌سازد. پاورز پیش از این برای رمان قبلی‌اش برنده جایزه پولیتزر شده بود.
آنوک آرودپراگسام نویسنده سری‌لانکایی دیگر نامزد دریافت این جایزه است. «گذری به شمال» رمان او درباره یک مرد جوان تامیل (قومیتی در شمال سری‌لانکا که به خاطر جدایی‌خواهی و گروه چریکی ببرهای تامیل معروفند) است که برای تشییع جنازه مادربزرگش از کلمبو پایتخت سری‌لانکا به شمال جزیره سفر می‌کند. دیمون گالگوت دیگر نامزد دریافت جایزه از آفریقای جنوبی آمده و دوبار پیش از این در فهرست اولیه بوکر انتخاب شده بوده. رمان او «عهد» درباره وصیتی است که اجرا نمی‌شود. یک زن سفیدپوست اهل آفریقای جنوبی خانه‌ای در مزرعه خانوادگی‌شان را برای پیشخدمت سیاهپوست‌شان به ارث می‌گذارد و دیگران نمی‌خواهند این وصیت اجرا شود.
مایا جاسانوف تاریخ‌دان و از داوران بوکر می‌گوید: «درنهایت ما مجبوریم برخی از عناوین بزرگ را از دست بدهیم و در مقابل برخی کتاب‌ها و نویسندگان دیگر را ارتقا ببخشیم. ما فقط کتاب به کتاب و بدون توجه به نام‌ها تصمیم می‌گیریم و سعی می‌کنیم در نهایت منطقی‌ترین، مستدل‌ترین و عمیق‌ترین تصمیمات را بگیریم.» چیگوزی اوبیاما نویسنده مشهور آفریقایی هم در میان داوران است و مدافع تصمیمات این هیات داوری است: «ما به این‌که چه نویسنده‌ای دارد این کلمات را می‌نویسد نگاه نمی‌کنیم، بلکه توجه ما به آن است که چطور این‌ها را می‌نویسد. بنابراین ملیت‌ها برای ما واقعا اهمیتی ندارند. چیزی که اهمیت دارد این است که نویسنده چه چیزی را و چطور روی صفحه کاغذ آورده است.» اوبیاما اضافه می‌کند: «بنابراین اگر نویسندگان انگلیسی زیادی در فهرست نداریم این صرفاً یک تصادف بوده است.»
تا سال 2014 تنها نویسندگان انگلیسی و کشورهای مشترک‌المنافع (کشورهایی که استقلال کامل سیاسی دارند اما فرمان نخست‌وزیرشان را ملکه بریتانیا امضا می‌کند) به علاوه جمهوری ایرلند اجازه داشتند برای جایزه بوکر نامزد شوند. اما از این سال هر اثری که به زبان انگلیسی نوشته شده باشد شانس شرکت در این جایزه را پیدا کرد. روشن است که این تصمیم از روز اول انگلیسی‌ها را نگران کرد که زیر سایه آمریکا (و انگلیسی‌زبان‌های آفریقای جنوبی و شبه قاره هند) قرار می‌گیرند.
هیات داوران بوکر علاوه بر دو داوری که در بالا ذکر شد شامل هوراتیا هرود نویسنده و ویراستار و روآن ویلیامز نویسنده و اسقف سابق کانتربری است. جاسانوف در مورد کتاب‌هایی که انتخاب کرده‌اند به گاردین گفته است: «برخی کاملاً درون‌نگر هستند و ما را به سفری به ذهن یک مرد جوان تامیل می‌برند که از عوارض جنگ داخلی در رنج است یا یک زن آمریکایی که برای روبرو شدن با بحران خانوادگی خودش را از اینترنت جدا می‌کند؛ برخی دیگر وارد جوامعی می‌شوند که در آستانه یک تحول تاریخی قرار دارند: حلبی‌آبادهای اطراف پرتوریا در دوران اواخر آپارتاید یا اسکله‌های کاردیف در دوران پایان استعمار در بریتانیا. مجموع آن‌ها نمایشی گسترده هستند از آن‌چه داستان‌های امروز دارند انجام می‌دهند.»
انتشار دو سری فهرست‌های اولیه و به میان آمدن نام این کتاب‌ها در رسانه‌ها روی فروش این کتاب‌ها تاثیر زیادی دارد.
اولین فهرست از نامزدهای دریافت جایزه بوکر 2021 شامل سیزده کتاب از سیزده نویسنده اوایل مرداد اعلام شدند که اولین مرحله (Shortlist) از داوری جایزه بوکر است. در این مرحله شش نامزد اصلی جایزه معرفی شده‌اند و جایزه نهایی (که شامل جایزه‌ای نقدی به مبلغ 50 هزار پوند هم هست) روز سوم نوامبر (نیمه آبان) اعلام می‌شود.
سال گذشته این جایزه به داگلاس استوارت برای رمانش «شوگی باین» رسید که درباره نوجوانی در گلاسگو اسکاتلند بود. (درمورد استوارت اینجا را ببینید)
این مقاله را ۵ نفر پسندیده اند
