فساد ستیزی
نویسنده: رابرت اروین روتبرگ
مترجم: حسین وزیری سابقی
ناشر: مازیار
نوبت چاپ: ۱
سال چاپ: ۱۳۹۹
تعداد صفحات: ۱۶۰
کتاب فسادستیزی از مجموعه دانش ضروری دانشگاه ام آی تی است که سعی در بازنگری موضوعهای علمی،فرهنگی و فناوری دارد و درصدد است تا به صورت فشرده به بازشکافتن و برهم نهادن پارههای موضوعی برای افراد نامتخصص بپردازد.
پدیده فساد برای همگان آشنا است در این کتاب نیز سعی شده تکامل فساد از گذشته تا امروز را شرح دهد و در عین حال پیشنهادهایی برای کاهش فساد و کاستن قدرت آن ارائه میکند. نویسنده براین باور است که دگرگونسازی فرهنگ سیاسی از اصلیترین راهحلهاست و همه اینها بی کمک تکنولوژی ممکن نیست. همه نوآوریها، شفافیت به دنبال دارند و میتوانند به کاهش خرده فسادها منجر شوند. در کتاب سعی شده تا چگونگی فرسایش جوامع توسط فساد تشریح شود و به تجربه نمونههای موفق چه در کشورهای اروپایی و چه کشورهایی در گوشه و کنار جهان میپردازد. تحلیل تجربه موفق سنگاپور که در دست گروههای مافیایی چینی بود و همچنین کشور کوچک بوتسوانا پس از استقلال در اکثر صفحات به چشم میخورد. در عینحال از تجربههای ناموفق افغانستان و گوآتمالا با وجود حمایتهای مالی فراوان سخن گفته میشود.
کتاب شامل 9 بخش است و از زوایای متعدد به فساد و راهحلهای مقابله با آن اشاره میکند؛ فساد: ماهیت آن، مفهومسازی فساد و سنجش آن، رسیدن به دانمارک: نبرد با فساد، راهی به پیش نمونه های مثبت در آمریکای لاتین، رویارویی با فساد از راه قانون و دادگاه، پاسخگویی و شفافیت، فناوری فساد را واپس میراند، عامل رهبری و دستیابی به پیروزی در فسادستیزی.
درباره نویسنده
رابرت اروین روتبرگ، متولد 1935 است که در رشتههای علوم سیاسی، حکمرانی و سیاست امور خارجه در دانشگاه هاروارد تدریس میکند. او سالها رئیس افتخاری بنیاد صلح جهانی و عضو آکادمی علوم و هنرهای آمریکا بوده. از او تاکنون دهها کتاب دربارهی شیوههای حکمرانی و مسئلهی فساد و مبارزه با آن منتشر شده است مثل ساختن یک افغانستان جدید و بدترین بدترینها. از او پیشتر به فارسی کتاب حضور چین در آفریقا نیز ترجمه شده است.
بخشی از کتاب
*فساد زمانی روی میدهد که کارگزاران دولتی یا رهبران بنگاهها، تعهد خود را برای کار در راستای خیر همگانی نادیده میگیرند و برای سودخواری شخصی، زمینهسازی میکنند. به گونهای که سیسرو مدتها پیش گفت: «فساد خیانت است در وفاداری به سود همگانی یا نابود کردن سود همگانی.» تازگیها بیشتر تفسیرگران، فساد را یک شراخلاقی مینامند و پیمانشکنی در خدمترسانی.
* مقامهای دولتی، از هرگونه، حتی آنان که سازمانهایی چون کمیته بینالمللی المپیک را اداره میکنند باید به بیطرفی پایبند باشند، دستکم، این یک انتظار همگانی است. هرگاه این مقامها پایبندی خود را نادیده بگیرند – هنگامی که با برتری دادن سود فرد یا گروهی، به زیان فرد یا گروهی دیگر، دستیابی به پاداشهای شخصی یا بدرفتاریهای دیگر به این شیوه – سوگیری میکنند، فاسد و فسادآلودند.
* گرایش بنیادی به آزمندی درانسان به گونهای است که همواره به دنبال برتری است، فساد در جهان امروزی، کمیاب نیست. گذشته از آن، فساد پدیدهای باستانی است که در تمدن باستانی بینالنهرین آزموده شده است و از آن زمان تاکنون نیز کسان بسیار آن را آزمودهاند. شهروندان عادی و نیز شهروندان نیکتبار همواره به دنبال برتری بودهاند. قدرتمندان در دورههای آغازین دریافتند دروازهبان بودن، مزیتهایی دارد که میتواند به ثروت شخصی بینجامد. دروازهبانان، هم در آنزمان و هم اینک، برانگیخته میشوند تا در برابر یک «جایگزین» امتیاز بدهند.