تاریخ موسیقی آن طور که باید تدریس شود
نویسنده: دیوید ویلیام باربر
مترجم: مهستی بصیر، تیسافرن میرفخرایی
ناشر: کندوکاو
نوبت چاپ: ۲
سال چاپ: ۱۳۹۶
تعداد صفحات: ۱۹۲
شابک: ۹۷۸۶۰۰۶۳۶۳۰۶۶
شاید تاریخ پر فراز و نشیب موسیقی، اولین موضوعی نباشد که برای از ته دل خندیدن به ذهنمان برسد اما نویسنده کتاب حاضر، عقیده دیگری دارد و با طنازی و دقت تمام، دورههای مختلف موسیقی را با زندگی چند تن از آهنگسازان تأثیرگذار و مهم آن دورهها، توصیف میکند.
تاریخ موسیقی آنطور که باید تدریس شود (یا باخ، بتهوون و باقی بروبچهها) با نگاهی طنزآمیز به بررسی تاریخ موسیقی و منشأ پیدایش آن و زندگی آهنگسازان غرب در دورههای مختلف میپردازد. نویسنده در هر بخش که معمولاً به دورهای مهم از تاریخ موسیقی اشاره دارد، زندگی موسیقیدانان بزرگ را در قالب داستانهایی کوتاه بازگو میکند و بی پرده از خلقوخو و رفتارها و عادتهای عجیب و غریب آنها، سخن میگوید.
دیوید باربر، همانطور که در مقدمه این کتاب میگوید، تمامی تاریخها، نامها و اطلاعات را بر اساس مستندات تاریخی به دست آورده و روی اوضاع دور از نظر مانده و عجیبتر زندگی آهنگسازان تمرکز میکند. هنر و توانمندی نویسنده در نگارش کمدی، در هر خط از نوشتههای کتاب، حتی در پابرگها و توصیف تصاویر و بخشهایی که فکرش را هم نمیکنیم، به چشم میخورد و مهلت جدا شدن از فضای داستانها را به خواننده نمیدهد. همین سبب میشود تا بیشتر از آنچه انتظار داریم، درباره سرگذشت آهنگسازان بیاموزیم و آن را تا مدتهای طولانی به خاطر بسپاریم.
این کتاب شاید شروع و تجربهای مفید و سرگرمکننده برای آشنایی با آهنگسازان بزرگ و سیر موسیقی باشد و کنجکاوی خواننده را برانگیزد؛ حال چه برای ادامه مطالعه دقیق موسیقی و زندگی بزرگان این هنر؛ چه برای پی بردن به حقیقی بودن اطلاعاتی که در کتاب گفته میشوند، نظیر بداخلاقی همیشگی باخ، یا نگرانی چایکوفسکی از جدا شدن سرش هنگام رهبری کردن…
درباره نویسنده و تصویرگر
دیوید دبلیو. باربر، متولد ۱۹۵۸، نویسنده، آهنگساز و روزنامهنگار کانادایی است. او مدرک کارشناسی موسیقیاش را از دانشگاه کوئینز کانادا دریافت کرد. باربر تاکنون چندین کتاب طنز با موضوع روند موسیقی کلاسیک، سرگذشت موسیقیدانان، اپرا، باله و سبکهای موسیقایی منتشر کرده است. باربر، پس از انتشار کتاب حاضر، دنبالهای بر آن با نام باقی قضایای تاریخ موسیقی به نگارش درآورد که با ترجمه پیام روشن (نشر ماهور) به فارسی برگردانده شده است؛ او در این دنباله بیشتر در مورد سازها، اصطلاحات آهنگسازی، و انواع موسیقیها و رقصها توضیح میدهد.
دیوید دانلد، مدیر هنری مجله Ryerson review of journalism، نیز در تصویرگری این کتاب و دیگر آثار باربر، با او همکاری داشته است. توازن و هماهنگی طراحیهای او با نوشتههای باربر، به طنز ماجرا میافزاید.
تیسافرن میرفخرایی و مهستی بصیر نیز در ترجمه این کتاب، بار کمدی و لحن شوخیهای نویسنده را به خوبی منتقل کردهاند.
بخشی از کتاب تاریخ موسیقی آنطور که باید تدریس شود
در حالی که موسیقی کلیسا به راه خود میرفت، نوازندگان دورهگرد یعنی تروبادورها و ترووِرها مشغول خواندن ترانههای پرجنب و جوشی راجع به عشق راستین و میِ ناب یا ترجیحاً هردو بودند. تشخیص تروبادورها از ترووِرها تقریباً ناممکن است. اگر کسی غیر از این به شما گفت باور نکنید. تروبادورها بیشتر در جنوب فرانسه بودند و گاهی به شمال مسافرت میکردند. ترووِرها بیشتر در شمال فرانسه بودند و گاهی به جنوب میرفتند. غیر از این فرق عمدهای بین این دو گروه وجود ندارد.
اگر شما یک تروبادور بودید، کار اصلی شما این بود که آوازهای دلنشین و دلخراشی راجع به زن رؤیایی خود بخوانید و بگویید چه موهای زیبایی دارد، چشمان او چهقدر گیراست، و یک نگاه او چه موهبت بزرگی است. شما و محبوبه شما برای هم آفریده شده بودید و عشق راستین مثل این هرگز در روی زمین وجود نداشته است. چه قدر عالی میشد اگر میشد…الی آخر.
تا ابتدای قرن چهاردهم سنت ترانهسرایی درباره عشقهای ناکام به صنعت بزرگی تبدیل شده بود که بیشباهت به موسیقی پاپ امروز نبود. کار همه این شده بود که آوازهای اشکآوری راجع به دلدارهای گمشده و دلبران سنگدل بنویسند. وسط گریهها و زاریها، آنها میتوانستند مقداری از موسیقیشان را روی کاغذهای موسیقی به شکل قلب بنویسند (فکر میکردند این کار بامزه است). بازماندگان آن آهنگسازان، در قرن بیستم شرکتهای کارت تبریک سازی را بنیان نهادند.
نویسنده معرفی: مدیا نورخمامی