روز جهانی کوهستان
این مقاله را ۱۰ نفر پسندیده اند
یخچالهای طبیعی؛ شریانهای پنهان زندگی در کوهستانها یخچالهای طبیعی فقط تودههایی منجمد از یخ و برف این سیاره نیستند؛ آنها شریانهای حیاتی برای اکوسیستمها و جوامعاند و حدود ۷۰ درصد آب شیرین جهان را در خود جای میدهند. ذوب شتابان آنها نهتنها یک هشدار زیستمحیطی جدی است، بلکه پیامدهای انسانی گستردهای نیز دارد؛ از تهدید امنیت غذایی و انرژی پاک گرفته تا کاهش منابع آب و به خطر افتادن زندگی میلیاردها نفر. عقبنشینی یخچالهای طبیعی، که ناشی از گرمایش فزایندهی دمای جهانی است، نشانهای آشکار از بحران اقلیمی است. ذوب یخچالها و آبشدن لایههای یخزدهٔ دائمی خطراتی همچون سیلابها، طغیان دریاچههای یخچالی، رانش زمین و فرسایش شدید را افزایش میدهد و جمعیتهای ساکن در پاییندست و زیرساختهای حیاتی را با خطر روبهرو میکند. روز جهانی کوهستان امسال با شعار «یخچالها برای آب، غذا و معیشت کوهستان و اطراف اهمیت دارند»، بر نقش حیاتی مناطق کوهستانی بهعنوان منبع اصلی آب شیرین جهان تأکید میکند. اکنون بیش از هر زمان دیگری به اقدام فوری برای حفاظت از این ذخایر نیاز داریم. در رساندن این پیام جهانی همراه ما باشید! سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد(FAO)، بهعنوان هماهنگکنندهی اصلی روز جهانی کوهستان، مجموعهای از محتوا و ابزارهای اطلاعرسانی را آماده کرده است. میتوانید آزادانه از این منابع استفاده کنید تا پیام ضرورت حفاظت از کوهها و یخچالهای طبیعی آنها را پررنگتر و فراگیرتر کنید. #کوهها اهمیت دارند مجمع عمومی سازمان ملل متحد ۱۱ دسامبر را «روز جهانی کوهستان» نامگذاری کرده؛ روزی که از سال ۲۰۰۳ تاکنون هر سال برگزار میشود تا آگاهی و اهمیت کوهها در زندگی بشر یادآوری و افزایشیابد، فرصتها و چالشهای توسعهٔ مناطق کوهستانی مورد توجه قرار گیرد و همکاریهایی شکل بگیرد که بتواند زندگی و محیطزیست جوامع کوهستانی را در سراسر جهان بهبود دهد. سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) هماهنگکنندهٔ اصلی این روز در سطح جهانی است و مسئولیت برنامهریزی و نظارت بر اجرای آن را بر عهده دارد. دبیرخانهٔ «مشارکت کوهستان» در بخش جنگلداری FAO نیز وظیفهٔ پیشبرد و مدیریت این فرایند بینالمللی را بر عهده دارد. چطور میتوانیم این روز را معنادارتر کنیم؟ توجه: در حال حاضر آگهی رویدادی آنلاین به شرح زیر در سایت سازمان ملل وجود دارد که علاقهمندان میتوانند در آن شرکت کنند. با ما در رویداد آنلاین همراه شوید! ۱۱ دسامبر، ساعت ۱۰ صبح به وقت رم/ایتالیا در رویداد آنلاین FAO شرکت کنید و از ترجمه زنده به زبان خود بهرهمند شوید. این رویداد با حضور سخنرانان برجسته و مدافعان شناختهشدهٔ کوهستان برگزار میشود و فرصتی عالی برای شنیدن دیدگاههای تخصصی درباره اهمیت کوههاست. چرا روزهای بینالمللی اهمیت دارند؟ روزها و هفتههای بینالمللی فرصتهایی برای آموزش عمومی درباره مسائل حیاتی، جلب اراده و منابع سیاسی برای حل مشکلات جهانی، و جشن گرفتن دستاوردهای بشریت هستند. این مناسبتها پیش از تأسیس سازمان ملل وجود داشتند، اما سازمان ملل از آنها بهعنوان ابزاری مؤثر برای اطلاعرسانی و آگاهیبخشی استفاده کرده است. علاوه بر این، ما مناسبتهای دیگر سازمان ملل را نیز گرامی میداریم. پیامهای کلیدی 2025 کوهها؛ برجهای آب حیاتی زمین حدود ۷۰ درصد آب شیرین کره زمین به شکل برف و یخ ذخیره شده است و آب ناشی از ذوب یخچالها برای تأمین آب آشامیدنی، حفظ تنوع زیستی، کشاورزی، صنعت و تولید انرژی برقآبی ضروری است. نزدیک به ۲ میلیارد نفر ــ از جمله بسیاری از جوامع بومی ــ زندگی روزمره، معیشت و سنتهای فرهنگی خود را به آب کوهستانها وابسته میدانند. یخچالها بهسرعت ذوب میشوند؛ پیامدی ناشی از تغییرات اقلیمی پنج سال از شش سال گذشته، کوهها شاهد سریعترین عقبنشینی یخچالها در تاریخ بودهاند. از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳، یخچالها بیش از ۶۵۴۲ میلیارد تن یخ از دست دادهاند. تاکنون حدود ۶۰۰ یخچال کاملاً ناپدید شده و اگر گرمایش جهانی ادامه یابد، بسیاری دیگر نیز به زودی از بین خواهند رفت. جوامع کوهستانی آسیبپذیر بیشترین تأثیر را از ذوب یخچالها خواهند دید جوامع کوهستانی در کشورهای در حال توسعه اغلب جزو فقیرترین جمعیتهای جهان هستند و تقریباً نیمی از آنها با کمبود غذا برای رشد سالم و زندگی مناسب مواجهاند. تغییرات در میزان ذوب یخچالها و برفها، توانایی آنها در کشاورزی را محدود میکند و خطر وقوع سیلابها و رانش زمین را افزایش میدهد. در حال حاضر بیش از ۱۵ میلیون نفر در سطح جهان به شدت در معرض سیلابهای ناشی از دریاچههای یخچالی قرار دارند. ذوب یخچالها؛ از دست رفتن میراث فرهنگی برای بسیاری از جوامع بومی و کوهستانی، یخچالها نهتنها منابع مقدس آب بلکه خانهٔ خدایان و ارواح و نماد هویت فرهنگی آنها هستند. در حال حاضر، ۱۸۰۰۰ یخچال در ۵۰ سایت میراث جهانی یونسکو سالانه ۵۸ میلیارد تن یخ از دست میدهند و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۵۰ یکسوم این یخچالها کاملاً ناپدید شوند. برای حفظ یخچالها و تضمین آیندهٔ نسلهای بعدی، اقدام جهانی ضروری است. بدون اقدام فوری و جسورانه برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و اجرای راهبردهای سازگاری، بسیاری از یخچالها ناپدید خواهند شد. ابتکارات رهبریشده توسط جوانان و تلفیق دانش جوامع بومی با علم میتواند سیاستها را در زمینه حفاظت از مناطق کوهستانی، استفاده پایدار از زمین و ایجاد سامانههای هشدار زودهنگام برای مقابله با مشکلات آب و خطرات ناشی از ذوب برف و یخ هدایت کند. گزارش شاخص جهانی توسعه آب ۲۰۲۵ سازمان ملل و یونسکو گزارش سالانهٔ مشترک سازمان ملل و یونسکو درباره آب و فاضلاب، که هر سال در روز جهانی آب منتشر میشود، همان موضوع روز جهانی آب را بررسی میکند و با ارائه بهترین شیوهها و تحلیلهای عمیق، توصیههای سیاستی برای تصمیمگیرندگان ارائه میدهد. نسخهٔ سال ۲۰۲۵ این گزارش با عنوان «برجهای آب: کوهها و یخچالها» منتشر شده است. در اینجا مقاله کامل گزارش مشترک سالانه را میتوانید بخوانید. آیا میدانستید؟ در پایان لینکهای مطالب مرتبط با تغییرات اقلیمی که در وینش کار شده فهرست میشود: روز جهانی کوهستان
ذوب یخچالها؛ تهدیدی برای جوامع و میراث فرهنگی
عکس:مارک
صنعت مد چه تاثیری بر تغییرات اقلیمی دارد؟
پسازبان و شعر اجرایی محیطی
کتابهای محیط زیستی کودکان و نوجوانان
ترجمه مطالبی از وبسایت سازمان ملل: (Glaciers, an essential source of life around our mountains)
یک دیدگاه در “روز جهانی کوهستان”
سپاس از سرکار خانم فاطمه بقائیان مترجم مقاله که در به اشتراک گذاشتن مطالب نقش مهمی ایفا کرده اند، باشد که آگاهی جامعه ما فزونی یابد.