پلی بود بین دو فرهنگ

2 شهریور 1400

آنی خاچکیان

احمد نوری‌زاده تنها شاعر غیرارمنی جهان است که به زبان ارمنی نیز شعر می‌سرود. شاعری که بسیار برای مردم ارمنی ایران، آشنا بود. کسی که بسیار زیبا هم به فارسی و هم به ارمنی شعر می‌سرود و آثار ادبی و تاریخی متعددی را از هرکدام از این دو زبان به آن یکی ترجمه کرد. پلی بین این دو فرهنگ. نوری‌زاده سال 1330 در انزلی به دنیا آمده بود و نزد آرشی بابایان شاعر ارمنی این زبان را آموخت. نوری‌زاده در سال‌های ۱۳۴۹-۱۳۴۸ کار ترجمه و معرفی آثار شاعران ارمنی را آغاز کرد. عالی‌ترین نشان فرهنگی ارمنستان را از روبرت کوچاریان رئیس جمهور وقت ارمنستان در سال ۲۰۰۱ به عنوان پرکارترین ارمنی‌شناس جهان دریافت کرد و در ارمنستان، از او به عنوان «فرزند پارسی ملت ارمنی» یاد می‌شود.

پلی بود بین دو فرهنگ

در این روزگار لازم است با دقت دنبال کسانی گشت که آدم‌ها، فرهنگ‌ها و منظرها را به هم متصل می‌کنند. احمد نوری‌زاده یکی از آن‌ها بود. کار مهمی که او محقق کرد ترجمه آثار ادبی ارمنی به فارسی و فارسی به ارمنی بود.

پرسش بنیادین شاید این باشد چرا این پل زدن میان دو فرهنگ همسایه که در طول تاریخ طولانی همسایگی اثرهای بسیاری بر هم گذاشته‌اند و اثرهای بسیاری از هم پذیرفته‌اند حائز اهمیت است؟

چه مفاهیمی از گذشته‌ی هر یک در دیگری رمزنگاری شده است و رمزگشایی این هزارتوها برای امروز ما پاسخ‌گوی چه نیازی خواهد بود؟ چه درهایی برای زندگی آشفته امروز ما خواهد گشود؟ آیا ما را چاره‌ای و گشایشی هست…

در این دنیای مدرن کرونا زده، جنگ زده، افراط گرا و دچار تغییرات اقلیمی‌مان از این گونه پل‌ها بسیار نیاز داریم و این نوع هنرمندان و روشنفکران برای عبور از موقعیت حساس کنونی(!) کمک بزرگی به ما می‌کنند.

متاسفانه، یا شاید هم خوشبختانه، تخصص ویژه من طرح پرسش است و در خود بضاعت پاسخ به این پرسش‌ها را نمی‌بینم.

حتماً در اخبار، سایت‌های فرهنگی و ویکی‌پدیا در مورد فعالیت‌ها و زندگی‌نامه احمد نوری‌زاده بسیار خواهید خواند و اگر می‌خواهید همین جا بیشتر درمورد زندگی او بدانید می‌توانید اینجا از طریق سایت روزنامه آلیک در جریان بیشتر قرار بگیرید. در این زمانه که زیاده‌خواهی بشر به بسیاری از حیطه‌های زندگی ما ضربه وارد کرده، شایسته است با نقل شعر زیر از ترجمه‌های ایشان خود را در جریان هنر، یک بار دیگر بشوییم باشد که پاک شویم.