غلط ننویسیم با عنوان فرعی «فرهنگ دشواری‌های زبان فارسی»، کتابی است در قالب فرهنگ لغت، از ابوالحسن نجفی که درباره‌ی غلط‌های رایج در زبان فارسی نوشته شده ‌است.
این غلط‌های رایج عبارت‌اند از: غلط‌های املایی، غلط‌های انشایی و به‌کارگیری نادرست واژه‌ها، از جمله واژه‌های گرفته‌شده از زبان‌های خارجی و نیز اشتباه‌های صرفی و نحوی. شاید از معروف‌ترین سرواژه‌های این کتاب بتوان به این چند مورد اشاره کرد: درازنویسی، توسط، ویرگول، قابل، قابل‌توجه، شرایط، گرته‌برداری.

نمونه‌های بررسی‌شده در این کتاب برای همه‌ی گروه‌ها که دغدغه‌ی درست‌نویسی دارند مفید و کارآمد است. از مهم‌ترین این گروه‌ها می‌توان به نویسندگان و ویراستاران اشاره کرد.

نجفی در مقدمه‌ی کتاب غلط ننویسیم می‌گوید: «سخن‌گفتن به فارسی برای کسانی که این زبان را از کودکی آموخته‌اند ظاهراً کار آسانی است. ما به همان سادگی که نفس می‌کشیم با دیگران نیز سخن می‌گوییم. اما نوشتن به فارسی به این آسانی نیست.» با همین توضیح مختصر می‌توان فهمید که این کتاب به یاری فارسی‌نوشتن ما خواهد آمد. نکته اینجاست که اگرچه خواندن آن برای هر نویسنده و ویراستاری ضروری است، اما کافی نیست. باید سراغ کتاب‌‌های دیگر هم رفت و از نظریه‌های دیگران هم استفاده کرد؛ به‌خصوص زبان‌شناسان.

نقدهای بسیاری نیز بر کتاب نوشته شده است؛ از جمله «اجازه بدهید غلط بنویسیم» (محمدرضا باطنی، مجله‌ی آدینه، ش٢۴، ١٣۶٧)، «هیاهوی بسیار بر سر هیچ» (محمدرضا باطنی، مجله‌ی آدینه، ش٢۵، ١٣۶٧)، «فارسی بیدی نیست که از این بادها بلرزد» (محمدرضا باطنی، مجله‌ی آدینه، ش٢۶، ١٣۶٧)، «نگاهی دیگر به غلط ننویسیم» (محمدجواد شریعت، مجله‌ی نشر دانش، س٨، ش۵، ١٣۶٧)، و «فرهنگ دشواری‌ها» (بهاءالدین خرمشاهی، مجله‌ی کیهان فرهنگی، س۵، ش٢، ١٣۶٧).

علی‌اشرف صادقی هم مقاله‌ی مهم «تحول زبان و تثبیت یا معیارسازی آن؛ دو جریان مخالف و ناگزیر» (مجله‌ی زبان‌شناسی، ش٩، ١٣۶٧) را منتشر کرد و بدون نام‌بردن از «غلط ننویسیم»، نگاه تجویزگرایانه‌ی ابوالحسن نجفی به زبان را غیرعلمی دانست.

درباره نویسنده غلط ننویسیم

ابوالحسن نجفی زبان‌شناس، نویسنده، مترجم و پژوهشگر برجسته‌ی معاصر بود. نجفی ۷ تیر ۱۳۰۸ در نجف به دنیا آمد و ۲ بهمن ۱۳۹۴ در تهران درگذشت. او عضو پیوسته‌ی فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود.

عمده‌فعالیت‌های ادبی و علمی او در حوزه‌ی ترجمه‌ی متون ادبی، ویرایش، زبان‌شناسی و وزن شعر فارسی محسوب می‌شود. فرهنگ فارسی عامیانه و ترجمه‌ی فارسیِ خانواده‌ی تیبو و #شازده-کوچولو از مشهورترین کارهای نجفی است.

ویراستاری