سرگذشت پنجاه کنشگر اقتصادی ایران

این کتاب و پژوهش درباره 50 نفر از فعالان اقتصادی موفق طی 150 سال گذشته تا کنون است و از حاج محمدحسن امین‌الضرب که اولین تجارتخانه را بنا نهاد تا سیدمحسن آزمایش، غلامرضا آگاه، خلیل ارجمند، محمدرحیم متقی ایروانی، علینقی خاموشی، میرمصطفی عالی‌نسب، رضا صراف‌زاده، علاءالدین میرمحمدصادقی، خاندان هراتی، برادران حاجی‌ترخانی و… را در برمی‌گیرد.

کتاب مروری است بر فراز و نشیب کار فعالان اقتصادی در طول هر دوران و با توجه به این‌که شرایط کنونی اقتصادی کشور نیاز به نبوغ و تغییر بسیاری دارد در این کتاب سعی شده با امید به شناسایی نقطه قوت و ضعف‌ها، راه حل‌هایی برای تغییرات جدید پیدا شود. 

تلاش شده تا مسایل سیاسی موثر در نظر گرفته نشود و فردیت افراد و رنج و اندوه و تفکر و ایده‌شان مورد توجه قرار گیرد. پژوهشگر این کتاب معتقد است که افراد داخل این کتاب را می‌توان در 6 گروه، دسته بندی کرد:

۱) عده‌ای از آنان در طی چند نسل و برخی در طی یک نسل به توسعه بنگاه‌های اقتصادی پرداختند. ۲) تعدادی از آنان همزمان در فعالیت تجاری و صنعتی تا سال ۱۳۵۷ فعالیت داشتند. ۳) برخی از آنان به دلیل ناتوانی در مدیریت و نگرش غیرعلمی در توسعه بنگاه با مشکل مواجه شدند و تحت کنترل سازمان‌های دولتی قرار گرفتند.

۴) عده‌ای از فعالان و خانواده‌های بزرگ اقتصادی پس از سال‌ها فعالیت تجاری و صنعتی وارد عرصه سیاسی شدند. ۵) تعداد محدودی از بنگاه‌ها با مدیریت و شیوه‌های علمی اداره و اندکی از آنان وارد بازار بین‌المللی شدند. ۶) برخی از آنان اقدامات جدیدی را در عرصه فعالیت نیکوکارانه در دهه چهل و پنجاه آغاز کردند.

درباره نویسندگان

فریدون شیرین‌کام سال 1339 در آستانه اشرفیه به دنیا آمده است. کارشناسی ارشد خود را در رشته علوم سیاسی در تربیت مدرس گرفته و به عنوان پژوهشگر ایرانی حوزه علوم سیاسی و اقتصادی شناخته می‌شود و فعالیت می‌کند. او در پژوهشی به بررسی موقعیت تجار و صاحبان صنایع در ایران عصر پهلوی پرداخته و کم کم در کنار همکارش آن را کامل کرده است.  همچنین درباره زندگی خاندان لاجوردی، ایروانی و برخوردار نیز کتاب‌هایی برای اتاق بازرگانی با شیوه تحقیق و پژوهش نوشته است.

ایمان فرجام‌نیا بیشتر سبقه اقتصادی خود را از عضویت در هیات مدیره‌های بانکی، فروشگاه رفاه، صدرا و … به دست آورده است. 

این دو نویسنده کتاب دیگری با عنوان پیشگامان رشد در دو جلد نوشته اند.

بخش‌هایی از کتاب سرگذشت پنجاه کنشگر اقتصادی ایران

*اگر مردم بدانند که سرمایه مولد باعث رشد و توسعه اقتصادی کشور و منجر به ارتقای سطح رفاه و زندگی مطلوب برای همه آنان خواهد شد، از این رهگذر رشد اقتصادی نیز محقق می‌شود. علاوه بر آن فهم درست سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیرندگان اقتصادی و سیاسی کشور از موضوع سرمایه و توسعه نیز باعث اصلاح نگرش مردم به اقدامات فعالان اقتصادی می‌گردد.

عامل «امنیت سرمایه» نیز از عواملی است که کنشگران اقتصادی را ترغیب به سرمایه‌گذاری و تولید در کشور می‌کند. بدین معنی که اگر کارآفرینی دچار خطا و اشتباه شود باید به تناسب اشتباهی که مرتکب شده مجازات‌هایی برای وی در نظر گرفته شود. در غیر این صورت محیط برای کارآفرین ناامن خواهد شد.

*نباید فراموش کنیم در جامعه‌ای که اولین فارغ‌التحصیلان دانشگاهش ۱۰۰۰ نفر بودند (۱۳۱۹) و اکثر آن‌ها به استخدام سازمان‌های دولتی درآمدند و دانشکده مدیریت آن در دهه چهل تأسیس شد، نمی‌توان از کارآفرینانش انتظار توانایی‌هایی در حد جنرال موتورز، توشیبا، نوکیا، ولوو، سونی و… داشت. باید به این درک برسیم که نوآوری و خلاقیت در زمینه تولید کالا، و رقابت و پیشی گرفتن از شرکت‌های بزرگ توسعه‌یافته، آسان‌تر از تولید نظریه و اندیشه نیست.