کوچه‌های شهر شگفتی یک کتاب کامیک است؛ یعنی کتابی که از مجموعه‌ی نقاشی‌های دنباله‌دار تشکیل شده و بیشتر بار انتقال داستان بر دوش نقاشی‌هاست. تنها متن‌های کوچکی در قالب دیالوگ‌های بین شخصیت‌ها دیده می‌شود. حتماً تا به حال کامیک‌بوک‌هایی درباره‌ی ابرقهرمان‌ها یا شخصیت‌های معروفی مثل تن‌تن دیده‌اید.

البته این کتاب با کامیک‌هایی که پیش از این دیده‌اید یک فرق اساسی دارد. داستان کوچه‌های شهر شگفتی درباره‌ی ابرقهرمان‌ها و انسان‌هایی با نیروهای ماورایی نیست؛ بلکه درباره‌ی کودکی به نام یوئر است که نه تنها نیروهای ماورایی ندارد، بلکه پاهایش آسیب دیده و حتی نمی‌تواند درست راه برود. گاهی از عصا استفاده می‌کند، گاهی پدربزرگش او را کول می‌کند و گاهی با صندلی چرخدار این طرف و آن طرف می‌رود. با همه‌ی این مسائل یوئر اگرچه ابرقهرمان نیست، قهرمان اصلی کتاب است و شخصیت بسیار جذابی دارد.

کتاب از چهار داستان کوچک تشکیل شده که شخصیت‌های اصلی همه‌ی آن‌ها یوئر و پدربزرگش هستند و در هر داستان شخصیت‌های فرعی به ماجرا اضافه می‌شوند. در داستان اول (رویای یوئر) یوئر می‌خواهد در مسابقه‌ی شنا شرکت کند اما هیچ‌کدام از استخرهای محله او را نمی‌پذیرند. یوئر که اصلاً دلش نمی‌خواهد از رویایش دست بکشد، فکر دیگری می‌کند که بتواند با کمک پدربزرگ در حیاط خانه‌شان تمرین شنا می‌کند.

در داستان دوم (بهشت حشرات) یوئر همراه پسر کوچکی به نام دوبائو که شبیه بچگی‌های پدربزرگ است به جایی به نام بهشت حشرات می‌رود که حشرات مختلف در آنجا کنسرت برگزار می‌کنند. در داستان سوم (نامه) یوئر از طریق یک صندوق پست قدیمی به دوران جوانی پدربزرگ و مادربزرگش سفر می‌کند و در داستان چهارم (کودک درون) یوئر و پدربزرگ به نقاش بداخلاق محله‌شان کمک می‌کنند لذت‌های جدیدی را تجربه کند، لبخند بزند و روی دیگر زندگی را ببیند.

کوچه‌های شهر شگفتی چند نکته‌ی مثبت دارد:

نکته‌ی اول این‌که کتاب یک کامیک متفاوت است. اگرچه به داستان ابرقهرمان‌ها نمی‌پردازد و شخصیت‌های رئال دارد، داستانش سرشار از رویا و اتفاق‌های جادویی است که کشش و جذابیت آن را دوچندان می‌کند.

نکته‌ی دوم شخصیت اصلی کتاب است. یوئر از ناحیه‌ی پا معلولیت دارد و همین او را از شخصیت‌های کتاب‌های دیگر متمایز می‌کند. ناتوانی او باعث نمی‌شود دست از رویاهایش بکشد. او ماجراجو، خندان، شاد و باانگیزه است و چنین شخصیتی در کتاب‌های کودک یک نقطه قوت محسوب می‌شود.

 سومین نکته زیبایی تصاویر است. نی جون، نویسنده و تصویرگر این کتاب، از کودکی شروع به نقاشی کرد و امروز استاد نقاشی در دانشگاه است. او جوایز بسیاری کسب کرده. سبک او در تصویرگری بسیار متفاوت با تصویرگری‌های رایج در کامیک‌بوک‌های دیگر است. نقاشی‌های او پر از رنگ و جزئیاتی است که دیدنشان هر کودک یا حتی بزرگسالی را شگفت‌زده می‌کند. به طوری که می‌توان گفت هر یک از تصاویر کوچک این کتاب مانند یک تابلوی نقاشی زیبا و دیدنی هستند.

چهارمین نکته استفاده‌ی درست و به جا از فرهنگ چینی است. نویسنده هم در متن و هم در تصاویر به خوبی توانسته بخشی از فرهنگ چین را به مخاطب انتقال دهد. یوئر و پدربزرگش در محله‌ای به نام هوتانگ زندگی می‌کنند که در آن خانه‌های حیاط‌دار با کوچه‌پس‌کوچه‌های باریک وجود دارد. امروزه بسیاری از هوتانگ‌ها از بین رفته‌اند و ساختمان‌های مدرن و بلند جایشان را گرفته‌اند ولی نویسنده و تصویرگر این کتاب به خوبی توانسته فضای سنتی هوتانگ‌ها را در کتابش به تصویر بکشد.

به عنوان پنجمین مورد می‌توان به نکات آموزشی موجود در کتاب اشاره کرد. مخاطب به طور غیر مستقیم در کنار خواندن یک کتاب دلنشین، نکاتی درباره‌ی ورزش شنا، نحوه‌ی استفاده از صندوق پستی، زندگی حشرات و اهمیت تجربه کردن کارهای جدید را یاد می‌گیرد.

به عنوان آخرین نکته و شاید مهم‌ترین نکته می‌توان به پیامی که کتاب به کودک منتقل می‌کند اشاره کرد. هر یک از داستان‌های این کتاب به دنبال انتقال مفهوم دوستی، صلح، لبخند و امید هستند و این در کنار تمامی مواردی که به آن‌ها اشاره شد، می‌تواند از این کتاب یک اثر فوق‌العاده بسازد.

حق انتشار کوچه‌های شهر شگفتی به زبان فارسی را انتشارات پرتقال طبق قوانین کپی‌رایت خریداری کرده است و احسان چادگانی با زبانی شیوا و روان آن را به فارسی برگردانده.

این کتاب پر از رویای رنگی است

کامیک-بوک

#ادبیات-چین