پنجه مخملیها
کتاب پنجه مخملی ها شبیه یک دایره‌المعارف و یک کتاب مرجع، حاوی اطلاعات مفید و کاملی دربارۀ گربه‌سانان است؛ مرجعی جالب و لذت‌بخش برای بررسی تکامل، بقا و وضعیت گربه‌های جهان. در این کتاب با گونه‌های متفاوت گربه‌ها آشنا می‌شویم. از بزرگ‌ترین و وحشی‌ترین گربه‌های دنیا مانند شیر گرفته تا گربه‌های ملوس خانگی که سر میز غذا دور پاهای ما می‌پیچند.
پنجه مخملی ها
نویسنده: فیونا سان کوئیست, مل سان کوئیست
مترجم: کاوه فیض اللهی
ناشر: فرهنگ نشر نو
نوبت چاپ: ۱
سال چاپ: ۱۴۰۲
تعداد صفحات: ۳۶۹
شابک: ۹۷۸۶۰۰۴۹۰۳۸۹۹
پنجه مخملیها
“خدا گربه را آفرید تا لذت نوازش کردن ببر را به بشر بچشاند.” ویکتور هوگو
خواندن این جمله از نویسندۀ محبوب دوران‌ها در صفحات اول کتاب، کنار گذاشتنش را برایم سخت کرد و باعث شد با اشتیاق هرچه بیشتر در مبل خودم فروبروم و کتاب را ورق بزنم و محو تماشای عکس‌ها شوم که در حالت‌های مختلف شکار کردن، غذا خوردن، شنا کردن و … شکوه این شکارچیان شگفت‌انگیز را نشان می‌داد. البته نام اصلی کتاب را در اینترنت جستجو کردم و چاپ فوق‌العاده و عکس‌های باکیفیت آن باعث شد به خوانندگانی که به نسخۀ اصلی دسترسی دارند غبطه بخورم.
گربه یک معما است. مغرور، باوقار و مستقل و درعین‌حال برازنده، نرم و دوست‌داشتنی است. با خرخر آرامش‌بخش خود ما را افسون می‌کند و با شیفتگی‌اش به جعبه‌های مقوایی و ساک‌های کاغذی ما را به خنده می‌اندازد. پیش‌بینی‌ناپذیر و مهارناپذیر است و به همین دلیل هنگامی که از ما انتظار نوازش دارند یا تصمیم می‌گیرند روی پای ما بخوابند، احساس می‌کنیم بر ما منت گذاشته‌اند.
گربه‌ها همیشه برایم از کاریزماتیک‌ترین موجودات بوده‌اند. از شیر، سلطان جنگل گرفته، که همیشه در قصه‌ها و افسانه‌ها نماد قدرت بوده تا گربه‌های کوچولوی خیابانی که در کنار سطل‌های زباله در گردهمایی‌های شبانۀ خود مشغول به چالش کشیدن تجربیات همدیگر از باز کردن کیسه‌های زباله هستند.
کتاب پنجه مخملیها شبیه یک دایره‌المعارف و یک کتاب مرجع، حاوی اطلاعات مفید و کاملی دربارۀ گربه‌سانان است؛ مرجعی جالب و لذت‌بخش برای بررسی تکامل، بقا و وضعیت گربه‌های جهان. در این کتاب با گونه‌های متفاوت گربه‌ها آشنا می‌شویم. از بزرگ‌ترین و وحشی‌ترین گربه‌های دنیا مانند شیر گرفته تا گربه‌های ملوس خانگی که سر میز غذا دور پاهای ما می‌پیچند.
این کتاب که عنوان اصلی‌اش «گربه‌سانان وحشی» است را یک زن و شوهر گربه‌شناس آمریکایی به نام‌های ملوین و فیونا سان‌کوئیست براساس دهه‌ها تحقیق بر روی گربه‌ها نوشته‌اند و در سال 2014 انتشارات شیکاگو آن را منتشر کرد. ملوین سان‌کوئیست استاد بازنشستۀ گروه بومشناسی و حفاظت حیات‌وحش در دانشگاه فلوریدا و عضو گروه متخصصان گربه‌سانان در اتحادیۀ جهانی حفاظت از طبیعت است. او در نپال، هند، شبه‌جزیرۀ مالایا و لائوس دربارۀ بومشناسی و رفتار ببر و پلنگ پژوهش‌های میدانی انجام داده. نام فیونا سان‌کوئیست نیز در بسیاری از مقاله‌های پژوهشی مل به‌عنوان نویسندۀ همکار آمده. او عکاس حیات‌وحش و نویسندۀ مقاله‌های عمومی بسیاری دربارۀ حیات‌وحش است.
در این کتاب به سی‌وشش گونه از خانوادۀ گربه‌ها پرداخته شده که بسیاری از آن‌ها برای خوانندگان ناآشنا خواهند بود و در عکس‌ها و نقشه‌هایی که این متخصصان گربه در تحقیقات میدانی خود ثبت کرده‌اند اطلاعات کاملی از رفتار منحصربه‌فرد هر گونه، موقعیت، زیستگاه‌ها و پراکندگی این موجودات به مخاطب ارائه می‌دهند.
گربه‌ها براساس خانواده و دودمانشان به گروه‌های مختلف دودمان گربه‌های بزرگ، گربۀ کهر، سیاه‌گوش‌ها، پلنگچه، ژفروآ، گربۀ آند، گربۀ پالاس، گربۀ سرتخت و … تقسیم‌بندی می‌شوند و در هر بخش تمام اطلاعات مربوط به آن‌ها ازجمله: مشخصات فیزیکی، زیستگاه و موقعیت، اجداد و رفتارهای اجتماعی و تغذیه‌شان آمده که شاید در منابع دیگری این‌چنین کامل و جامع نباشد.
در کنار این اطلاعات تخصصی، حقایقی خواندنی دربارۀ مسائل مختلف هم آورده: اینکه برخی از ثروتمندان بلافاصله با دیدن توله‌ببرها عاشق آن‌ها می‌شوند و آن‌ها را خریداری می‌کنند، ولی بعد از گذشت شش ماه که آن‌ها به سن بلوغ رسیدند، کم‌کم خطرناک می‌شوند. توله‌ای که شادمانه با سگ خانواده بازی می‌کرد حالا شروع می‌کند به گاز گرفتن، زدن ضربه‌های محکم و افشاندن ادرار و صاحبش کم‌کم به این فکر می‌افتد که نگه داشتن یک گربۀ بزرگ در خانه کار درستی است؟ یا حقایق تلخی که دربارۀ ببرها و شیرهای سفید وجود دارد. شیرها و ببرهای سفیدی که برای ما نماد زیبایی و شکوه است.
در کتاب آمده که برای تولید ببرهای سفیدِ بیشتر چاره‌ای ندارید جز آنکه خویشاوندان نزدیک را وادار به آمیزش کنید. این نوع خویش‌آمیزی سبب انواع گوناگون مشکلات جسمی می‌شود. ببرهای سفید معمولا چشم‌هایی لوچ، آب‌مروارید، کام شکافته، و دررفتگی مفصل ران دارند و گوژپشت هستند. تیلسون توضیح می‌دهد: کسی چیزی در این باره نمی‌گوید، اما برای تولید ببر سفید یا شیر سفید، باید مدام پدر را با دختر، یا با نوه، و مانند آن‌ها جفت زد. بخشی از ماجرا که هرگز فاش نمی‌شود تعداد توله‌هایی است که در نتیجۀ پیامدهای این خویش‌آمیزی جان خود را از دست می‌دهند.
روی زشت داستان تعداد توله‌هایی است که با بدشکلی‌های وحشتناک به دنیا می‌آیند. شاید در ظاهر زیبا به نظر برسد، اما در واقع کثافت‌کاری است. بیش از نیمی از توله‌ها می‌میرند!! یا پلنگ آدم‌خوار رودرپریاگ که به مزۀ گوشت انسان علاقه‌مند شده، در یک آغل بز را گشوده و راهش را از میان گلۀ متراکم بزها باز کرده تا خود را به پسرکی برساند که مراقبت از این حیوانات را به عهده داشته. یا گربه‌هایی که عاشق عطرهای گران‌قیمت هستند و دانشمندان و محققان این عطرها را با خود به جنگل می‌برند و چند قطره در اطراف دوربین‌های تله‌ای‌شان می‌پاشند تا سوژه‌هایشان را برای گرفتن عکس ترغیب کنند.
این کتاب هر آنچه را که می‌خواهیم دربارۀ گربه‌ها بدانیم به ما می‌گوید.
پنجه مخملیها توسط نشر نو در مجموعۀ کتابخانۀ تاریخ طبیعی و با ترجمۀ کاوه فیض‌الهی در 369 صفحۀ مصور و با جلد سخت به مخاطبان فارسی‌زبان ارائه شده است.
گربه
این مقاله را ۶ نفر پسندیده اند
