کتاب «عباس کیارستمی و فیلم-فلسفه» نوشته متیو ابوت و ترجمه صالح نجفی هم به عنوان متنی که در میان فیلم‌ها به جستجوی مضامین فلسفی می‌پردازد اهمیت دارد و هم سعی می‌کند به فیلم-فلسفه، به مثابه فلسفه‌ای که ساخته و پرداخته فیلم‌هاست نزدیک شود. نویسنده برای این کار، به جای پرداختن به روند فیلمسازی عباس کیارستمی از آغاز تا انتها، به بخش انتهایی پرونده سینمایی این فیلمساز می‌پردازد و کار خود را از «باد ما را خواهد برد» آغاز می‌کند.
بیشتر گفت‌وگوهای کتاب سال 1375 و در خلال سفر عباس کیارستمی و گادفری چشایر منتقد مشهور آمریکایی به لوکیشن فیلم‌های کیارستمی در گیلان انجام شده. این گفت‌وگوها به منظور انتشار نبوده است بلکه مواد خام لازم برای شناخت بیشتر گادفری چشایر را فراهم می‌کرده که قصد داشت کتابی درباره سینمای ایران بنویسد. کیارستمی به فارسی حرف زده، برای کتاب به انگلیسی برگردانده شده و حالا دوباره از انگلیسی به فارسی بازترجمه شده است. روبرت صافاریان که خود کتابی درباره سینمای عباس کیارستمی نوشته است در این معرفی آن‌چه را از دید خودش در کتاب شایسته توجه بیشتر بوده شرح داده است.
بهمن کیارستمی با همکاری نشر نظر کتابی منتشر کرده است از نامه‌های پدرش به مادرش با محوریت خانه‌ای که آن زمان در حال ساخت بوده و بعدها محل زندگی خانواده کیارستمی شد. احمد کیارستمی فرزند بزرگ‌تر عباس کیارستمی در اینستاگرامش اعلام کرد نشر این کتاب بدون «مجوزهای کامل» بوده است. اما حق با کیست و فراتر از آن انتشار نامه‌های خصوصی مشاهیر و هنرمندان تا کجا صحیح است؟ اصلا چه کسی می‌تواند نامه‌های کیارستمی را منتشر کند؟
انتشار گفت‌وگوهای گادفری چشایر با عباس کیارستمی فرصت مغتنمی است برای آشنایی دقیق‌تر با این چهره‌ی فرهنگی برجسته‌ی کشورمان. اما گفت‌وگوها از فارسی به انگلیسی برگردانده شده‌اند و بیم آن می‌رود که اکنون دوباره از انگلیسی به فارسی برگردانده شوند. آیا بهتر نیست متن فارسی گفت‌وگوها نیز توسط «بنیاد عباس کیارستمی» یا فرزند فیلمساز احمد کیارستمی، منتشر شود؟
Conversations with Kiarostami
by Godfrey Cheshire
Woodville Press
۱۸۸ pages / $18
هایکوی ژاپنی در اصل شعری متکی بر یک «بازی ادیبانه» به اسم «رِنگا» است. در اواخر قرن هفدهم چند شاعر از جمله باشو و اونیتسورا، رنگا را که «دنیایی و عاری از ذوق» شده بود، نجات دادند و رفته رفته اصطلاح «هایکو» در وصف شعری هفده هجایی به کار رفت که سه مشخصه‌ی رسمی داشت: ایجاز و فشردگی، احساس فصل (هر هایکو باید متعلق به یکی از پنج فصل باشد، بهار، تابستان، پاییز، زمستان و نوروز یا سال نوی ژاپنی که خودش یک فصل محسوب می‌شود) و البته «کلمه‌ی «قطع» که در آخر هر سه سطر به خواننده احساس نیاز به تأمل را گوشزد می‌کند. این خلاصه‌ای است از پیشینه و ماهیت هایکو آن طور که در کتاب هایکو شعر ژاپنی به ترجمه‌ی ع. پاشایی و نسترن پاشایی (نشر نظر؛ ۱۳۹۰) آمده است.
شعرهای عباس کیارستمی را چه بسا به هایکو تشبیه کرده‌اند. قالب کوتاه این شعرها و تصویری بودن تعداد قابل‌توجهی از آن‌ها این مقایسه را کاملاً موجه می‌نماید. اما شاید بتوان ریشه‌های این قطعات کوتاه را که گاه به حکمت سنتی پهلو می‌زنند در ادب فارسی یافت.
کتاب «عباس کیارستمی و فیلم-فلسفه» نوشته متیو ابوت و ترجمه صالح نجفی هم به عنوان متنی که در میان فیلم‌ها به جستجوی مضامین فلسفی می‌پردازد اهمیت دارد و هم سعی می‌کند به فیلم-فلسفه، به مثابه فلسفه‌ای که ساخته و پرداخته فیلم‌هاست نزدیک شود. نویسنده برای این کار، به جای پرداختن به روند فیلمسازی عباس کیارستمی از آغاز تا انتها، به بخش انتهایی پرونده سینمایی این فیلمساز می‌پردازد و کار خود را از «باد ما را خواهد برد» آغاز می‌کند.
بیشتر گفت‌وگوهای کتاب سال 1375 و در خلال سفر عباس کیارستمی و گادفری چشایر منتقد مشهور آمریکایی به لوکیشن فیلم‌های کیارستمی در گیلان انجام شده. این گفت‌وگوها به منظور انتشار نبوده است بلکه مواد خام لازم برای شناخت بیشتر گادفری چشایر را فراهم می‌کرده که قصد داشت کتابی درباره سینمای ایران بنویسد. کیارستمی به فارسی حرف زده، برای کتاب به انگلیسی برگردانده شده و حالا دوباره از انگلیسی به فارسی بازترجمه شده است. روبرت صافاریان که خود کتابی درباره سینمای عباس کیارستمی نوشته است در این معرفی آن‌چه را از دید خودش در کتاب شایسته توجه بیشتر بوده شرح داده است.
بهمن کیارستمی با همکاری نشر نظر کتابی منتشر کرده است از نامه‌های پدرش به مادرش با محوریت خانه‌ای که آن زمان در حال ساخت بوده و بعدها محل زندگی خانواده کیارستمی شد. احمد کیارستمی فرزند بزرگ‌تر عباس کیارستمی در اینستاگرامش اعلام کرد نشر این کتاب بدون «مجوزهای کامل» بوده است. اما حق با کیست و فراتر از آن انتشار نامه‌های خصوصی مشاهیر و هنرمندان تا کجا صحیح است؟ اصلا چه کسی می‌تواند نامه‌های کیارستمی را منتشر کند؟
انتشار گفت‌وگوهای گادفری چشایر با عباس کیارستمی فرصت مغتنمی است برای آشنایی دقیق‌تر با این چهره‌ی فرهنگی برجسته‌ی کشورمان. اما گفت‌وگوها از فارسی به انگلیسی برگردانده شده‌اند و بیم آن می‌رود که اکنون دوباره از انگلیسی به فارسی برگردانده شوند. آیا بهتر نیست متن فارسی گفت‌وگوها نیز توسط «بنیاد عباس کیارستمی» یا فرزند فیلمساز احمد کیارستمی، منتشر شود؟
Conversations with Kiarostami
by Godfrey Cheshire
Woodville Press
۱۸۸ pages / $18
هایکوی ژاپنی در اصل شعری متکی بر یک «بازی ادیبانه» به اسم «رِنگا» است. در اواخر قرن هفدهم چند شاعر از جمله باشو و اونیتسورا، رنگا را که «دنیایی و عاری از ذوق» شده بود، نجات دادند و رفته رفته اصطلاح «هایکو» در وصف شعری هفده هجایی به کار رفت که سه مشخصه‌ی رسمی داشت: ایجاز و فشردگی، احساس فصل (هر هایکو باید متعلق به یکی از پنج فصل باشد، بهار، تابستان، پاییز، زمستان و نوروز یا سال نوی ژاپنی که خودش یک فصل محسوب می‌شود) و البته «کلمه‌ی «قطع» که در آخر هر سه سطر به خواننده احساس نیاز به تأمل را گوشزد می‌کند. این خلاصه‌ای است از پیشینه و ماهیت هایکو آن طور که در کتاب هایکو شعر ژاپنی به ترجمه‌ی ع. پاشایی و نسترن پاشایی (نشر نظر؛ ۱۳۹۰) آمده است.
شعرهای عباس کیارستمی را چه بسا به هایکو تشبیه کرده‌اند. قالب کوتاه این شعرها و تصویری بودن تعداد قابل‌توجهی از آن‌ها این مقایسه را کاملاً موجه می‌نماید. اما شاید بتوان ریشه‌های این قطعات کوتاه را که گاه به حکمت سنتی پهلو می‌زنند در ادب فارسی یافت.
Thanks for clicking. That felt good.
Close
