برچسب: نقد فیلم

در نوشته‌های پرویز دوایی با یک خاطره‌بازی حیرت‌انگیز روبرو هستیم. اما این نوع خاطره‌نگاری پرویز دوایی از یک خاطره‌نگاری شخصی معمول پیچیده‌تر است. فرق او با خاطره‌نویسان دیگر ادبیات ما حس شدید جاری در نوشته‌های اوست. همین حس در سبک خاصش سبب شده برای تاکید بیشتر، به تکرار کلمات و تقطیع جملات بپردازد. اما برای این نوع نگارش پرویز دوایی در خاطره‌هایش باید به عقب برگردیم.

ما دوست داریم تصوری از شکل اقتباس‌شده‌ی کتاب محبوبمان روی پرده‌ی نقره‌ای داشته باشیم؛ می‌خواهیم مثل کتاب‌ها با شخصیت‌ها همذات‌پنداری کنیم، در تمام جزئیات ادبی تجسم‌یافته روی پرده غرق شویم، و ببینیم که به گوشه‌وکنار جهان داستانی، روح زندگی دمیده شده است. اما راه و رسم اقتباس ادبی چگونه است؟ آیا فاصله گرفتن از منبع اصلی همیشه چیز بدی است؟ این مقاله به شما پاسخ می‌دهد: “نه لزوما!”

بوردول در کتاب «نقال‌ها…» سعی کرده است یک نوع ارزیابی تطبیقی از چهار منتقد معتبر سینمای امریکا در در اوج عصر طلایی هالیوود به‌دست دهد؛ کسانی که در انتهای دهه‌ی 30 و در طول دهه‌ی 40 درباره‌ی فیلم‌های هالیوودی نوشتند و تعریفی تازه‌ و بدیع از این سینما ارائه دادند. مهمترین ارزش کار این چهار منتقد در آن بود که جسورانه در برابر ادعای کلیشه‌ای «هالیوود آشغال است» مقاومت کردند و به جای ایدئولوژی‌های ازپیش‌ساخته‌ای که عادت منتقدان چپگرای فیلم بود، مختصات ویژه‌ی این سینما را کشف نمودند و به مخاطبان خود نشان دادند.

کسی که عمری نقد فیلم نوشته، حالا وقتی سراغ نقد کتاب می‌رود، آن پیشینه‌ی نقد فیلمش آیا حُسنی است برای کار «جدیدش» یا مزاحم کارش و عامل مخلی که باید مدام کنارش بزند؟ روبرت صافاریان که به عنوان منتقد فیلم شناخته می‌شود می‌نویسد «این پرسشی است که در این یکی دو سالی که بیشتر نقد کتاب نوشته‌ام تا نقد فیلم، با آن کلنجار رفته‌ام و البته از مدتی پیش کمابیش پاسخ آن برایم روشن شده است» در این یادداشت او سوال و پاسخش را با خوانندگان یادداشت در میان می‌گذارد.

عکس دسته‌جمعی با پدرخوانده بیشتر از آن‌­که یک تک­‌نگاری سینمایی باشد، قطعه‌­ای ادبی است و به یک جستار می‌­مانَد. کتابِ صفی یزدانیان، متنی متمرکز درباره‌­ی سه‌گانه‌­ی کاپولا نیست. همان‌­قدر که به پدرخوانده‌­ها می‌­پردازد، ردِ آن‌­ها را در آثار اسکورسیزی می­‌جوید. گاهی از وودی آلن به ونگ کار وای نقب می‌زند و جایی از کیارستمی و بیضایی مثال می‌­آورَد. از پشت‌صحنه‌ی فیلم‌­های خودش می‌گوید و همچون هزارتویی که سینما، ادبیات و زندگی را در معانی و احساس‌­های گوناگونْ بندیِ خود کرده است، آن‌­ها را به هم متصل می­‌کند.

تیموتی بارنار، نویسنده‌ی کتاب -که خودش مدیر انتشارات سینمایی «کابوز»، منتقد و مترجم متون سینمایی است- با تمرکز بر ۳۹ برش از متن‌ها و نظریه‌های مختلف نظریه‌پردازان سینما درباره‌ی دکوپاژ، تاریخ شکل‌گیری، ریشه‌ها و تفاوت‌های نظری و عملی درباره‌ی دکوپاژ را موجز، روشنگرانه و عامه‌فهم گزارش کرده است. یک تبارشناسی خواندنی از مفهوم دکوپاژ.

هو شیائو شین کارگردان مشهور تایوانی، سازنده‌ی فیلم‌های شاخصی چون شهر اندوه، گل‌های شانگهای، استاد عروسک‌گردان و… است که طی چند سال گذشته در جشنواره‌ها و بین سینمادوستان اهمیتی بیشتر از قبل پیدا کرده است. برنیس برنو که مولف کتاب New Chinas/New Cinemas نیز هست، در این تک‌نگاری بر فیلم شهر اندوه هو شیائو شین، هم جایگاه فیلم در سینمای تایوان و در آثار دیگر هو را ارزیابی می‌کند و هم برای تحلیل به درون اثر راه باز می‌کند.