برچسب: فلسفه

جاش کوهن در کتاب چگونه فروید بخوانیم ده قطعه از نوشته‌های فروید را انتخاب کرده و با تحلیل آن‌ها مفاهیم بنیانی -و البته مقدماتی- نظریه‌ی روانکاوی فروید را حلاجی می‌کند. کار شاخص کوهن در توضیح پاره‌های مفهومی فروید، تنها به تحلیل آن خلاصه نمی‌شود. کوهن مانند خود فروید، برای توضیح بسیاری از مفاهیم از ادبیات داستانی مدد جسته. این شیوه باعث می‌شود خواننده این مفاهیم نظری را –که در قاموس روانکاوی با بیشتر تجربه‌های ما در تضاد است- راحت‌تر درک کند.

کتاب‌های افلاطون‌های کوچک را انتشارات آلمانی Diaphanes برای کودکان و بزرگ‌سالان کنجکاو و علاقمند به فلسفه طراحی کرده است. در این کتاب‌ها اندیشه‌ها و آرای فیلسوفان با زبانی روان و در قالب داستان برای آموزش تفکر نقادانه روایت شده است. «مرگ سقراط» و «تماشاخانه‌ی کوچک هانا آرنت» روایت متفاوتی در بیان اندیشه‌ی فیلسوف مدنظرشان دارند.

کتابِ چگونه کیرکگور بخوانیم حلاجی ده قطعه از محوری‌ترین مفاهیم کیرکگور است که به قول کریچلی «تا اندیشه‌های محوری‌شان را بازنماید و بدین وسیله درهای ورود به کل یک جهان فکری را به روی خواننده بگشاید». کاپوتو بعد از مقدمه‌ای راهگشا و تقسیم‌بندی زندگی و کار کیرکگور به سه بحران اساسی، به بررسی ده قطعه‌ی انتخابی از نوشته‌های وی می‌پردازد. نویسنده در ابتدای هر بخش، پاره‌ی از نوشته‌ی فیلسوف را می‌آورد و در ادامه دست به حلاجی آن می‌زند.

حتی اگر اهل مطالعه‌ی فلسفه هم نباشید نامِ نیچه، این فیلسوفِ شاعر مسلک را شنیده‌اید و احتمالاً گزین‌گویه‌هایی از او خوانده‌اید: «خدا مُرده ‌است»، «آنچه مرا نکُشد، نیرومندترم می‌سازد»، «به سراغِ زنان می‌روی؟ تازیانه را فراموش مکن» و دیگر جملاتِ تندی که اگر بدونِ تفکرِ نقاد و بی‌محابا قضاوت شوند، کژفهمی‌هایی به بار می‌آورند.  برای شناخت نیچه از کجا شروع کنیم؟ چه بخوانیم؟

سال‌ها پیش وقتی برای اولین بار رمانِ وقتی نیچه گریست نوشته‌ی روان‌شناس آمریکایی اِروین یالوم را خواندم، شیفته‌ی شخصیت نیچه‌ای شدم که یالوم با چیر‌ه‌دستی تصویر کرده است. هیجان‌زده مشهورترین کتاب نیچه چنین گفت زرتشت را خریدم و شروع به مطالعه کردم. نخستین تجربه‌ام مأیوس کننده بود. خطِ داستان را گم کردم و آورده‌ی چندانی نصیبم نشد. از درِ سماجت وارد شدم و شروع به تحقیق در این باب کردم که چگونه نیچه را بفهمم. آیا به دانشِ تخصصی فلسفه نیاز داشتم یا راه ساده‌تری هم می‌شد جُست؟

هر آنچه که برای شناخت نیچه لازم دارید را در این مقاله و با کمک پنج کتاب، در اختیارتان خواهیم گذاشت.

بچه‌ی آدم داستانی ساده و طنزآمیز برای فکر کردن است. اگرچه از خواندن آن لذت فراوانی خواهید برد، سؤالات بی‌شماری در سرتان ایجاد می‌شود که تا مدت‌ها رهایتان نمی‌کند. مثلا «یک بچه‌ی آدم واقعا به چه دردی می‌خورد؟ بچه‌ی آدم مفیدتر است یا زیرلیوانی؟ چرا گوسفندها و گاوها و مرغ‌ها از ما به‌دردبخورترند؟ و…» کتابی که خواندنش می‌تواند برای کودکان سال‌های نخست دبستان، مربیان، والدین و حتی بزرگسالان لذت‌بخش باشد.