برچسب: فلسفه

علیه تفسیر همه‌اش کلنجار رفتن سوزان سانتاگ است با یکی از بنیادی‌ترین پرسش‌های نقد هنر که رابطه‌ی فرم و محتوا باشد. به نظر موضوعی کهنه و تکراری، اما کماکان حل‌نشده: اصلاً «محتوایی» هست یا اصلاً فرم و محتوا دو چیز جدا هستند که حالا ما می‌خواهیم رابطه‌شان را بفهمیم؟ سونتاگ دست‌کم در مقطعی که این کتاب را در سی‌وچندسالگی می‌نوشته (دهه 60 میلادی)، سخت شاکی و کلافه بوده است از تقلیل اثر هنری به محتوایش، به ندیدن وجه زیبایی‌شناختی آثار هنری، و از تفسیرهای تئوری‌محور گل‌درشت.

معتقدان به نظریه پیچیدگی و مدیریت که نویسندگان کتاب «پیچیدگی و مدیریت؛ نگرش سیستمی را فراموش کن» هم جزء آن‌ها هستند، چنین استدلال می‌کنند که انسان‌ها خود، عضوی از شبکه‌های پیچیده‌ای هستند که خودشان آن را ساخته‌اند و ازاین‌رو، بی‌معنی و غیرممکن است که این انسان‌ها بیرون این شبکه‌ها بایستند و آن شبکه را مدل‌سازی کنند. در این نظریه آدمیان سوژه‌هایی پنداشته می‌شوند که با دیگران میان‌کنش (کنش تعاملی و دوسویه) دارند و همواره همراه با واقعیتی که آن را نیز با هم ساخته‌اند تکامل می‌یابند.

ویلیام جیمز (1842-1910)، روانشناس و فیلسوف بزرگ آمریکایی توانست با تغییر نگرش و به کار گیری اراده آزاد خود روان‌رنجوری که از سنین جوانی با آن دست به گریبان بود را درمان کند و چارچوب فکری جدیدی را برای زندگی بهتر شکل دهد. به عبارت دیگر می‌توان گفت که اندیشه‌های او سر منشا کتاب‌های خودیاری امروزی هستند که نه تنها به تغییر نگرش، بلکه به دست به عمل زدن نیز تاکید می‌کنند.