برچسب: طنز

لطیفه یک شکل ادبی است و مثل هر گونه ادبی، اجزا و ساختاری دارد. اخوت در کتاب لطیفه‌ها از کجا می‌آیند هم درباره شکل زبانی و ساختاری لطیفه‌ها صحبت می‌کند و هم به نشانه‌ها و لایه‌های معنایی آنها توجه دارد. لطیفه‌ها خیلی جدی، شوخی می‌کنند.

کلیله و دمنه از آن دسته آثار قدیمی است که روزگاری در سرزمین‌های شرق، به‌خصوص ایران، توسط اهالی خرد بسیار خوانده می‌شد تا بلکه پند و نصایحش به گوشی چند بیاویزد و آداب زندگی به ایشان بیاموزد. اما از آنجایی که زبان کتاب نسبت به فارسی امروز کهنه و نامانوس شده و از سوی دیگر داستان‌های عبرت‌آموز آن برای اهالی ادب و بی‌ادبان سرسخت امروزی چندان کارگر نمی‌افتد، گیتی صفرزاده نقیضه‌ای کوتاه با عنوان «گلشاد و گلنوش» بر این کتاب نوشته و برخی حکایت‌ها را برای مخاطبان امروزی خواندنی‌تر کرده است؛ البته با وارونه کردن و دست انداختن آن‌ها.

در ادبیات فارسی معاصر چهره‌های تأثیرگذاری هستند که هرکدام به علتی مطرح و ماندگار شده‌اند. وینش قصد دارد هر ماه با عنوان «قلم ماندگار» پرونده‌ای برای یکی از این نویسندگان تهیه کند. در این پرونده‌ها ضمن معرفی نویسنده و آثارش، دلیل مطرح شدن و ماندگاری یا بحث‌برانگیزی آثار او طرح می‌شود تا فرصتی برای آشنایی و نگاه دقیق‌تر به فعالیت‌های ادبی معاصر داشته باشیم. پنجمین پرونده این مجموعه به احمد اخوت اختصاص دارد.

دایی‌جان ناپلئون یکی از محبوبترین رمان‌های ایرانی است، اثری که فراتر از یک داستان به اصطلاحی در فرهنگ عمومی تبدیل شد و نمادی نشانگر یکی از خصلت‌های ایرانی. در این پرونده تلاش کردیم تا از وجوه مختلفی به این اثر و ویژگی‌هایش و البته نویسنده آن بپردازیم.

شخصیت‌های داستانی گاهی به صورت نماد درمی‌آیند. آوردن نام آنها حقیقتی را برای مخاطب روشن می‌کند بدون آنکه نیاز به توضیح و شرح باشد. ردپایی از ویژگی‌های آن شخصیت را در آثار بومی هم می‌توان دید که این‌بار باتوجه به فرهنگ و ویژگی‌های یک منطقه، حقیقتی را بیان می‌کنند. و وقتی در قالب طنز باشند بعد انتقادی آن مشخص‌تر می‌شود.