برچسب: سینما

کتاب «کامران شیردل، تنها در قاب» مشتمل است بر یک زندگی‌نامه خودنوشت از او، مقالاتی درمورد فیلم‌هایش که دیگران نوشته‌اند و متن گفتارمتن تعدادی از فیلم‌هایش. اما آیا او واقعاً فیلمساز و هنرمندی تنها بوده است؟ نویسنده یادداشت با فهرست کردن کارهای او، اینکه سال‌ها با وزارت فرهنگ و هنر پیش از انقلاب کار کرده و مدیریت جشنواره‌ کیش را در دوران پس از انقلاب برعهده داشته معتقد است انجام تمام این کارها تنها با روحیه‌ای اجتماعی و توانایی مدیریت رابطه با ده‌ها آدم دیگر ممکن است. مساله دیگر غیبت نگاه انتقادی در این کتاب است.

عکس دسته‌جمعی با پدرخوانده بیشتر از آن‌­که یک تک­‌نگاری سینمایی باشد، قطعه‌­ای ادبی است و به یک جستار می‌­مانَد. کتابِ صفی یزدانیان، متنی متمرکز درباره‌­ی سه‌گانه‌­ی کاپولا نیست. همان‌­قدر که به پدرخوانده‌­ها می‌­پردازد، ردِ آن‌­ها را در آثار اسکورسیزی می­‌جوید. گاهی از وودی آلن به ونگ کار وای نقب می‌زند و جایی از کیارستمی و بیضایی مثال می‌­آورَد. از پشت‌صحنه‌ی فیلم‌­های خودش می‌گوید و همچون هزارتویی که سینما، ادبیات و زندگی را در معانی و احساس‌­های گوناگونْ بندیِ خود کرده است، آن‌­ها را به هم متصل می­‌کند.

فیلمسازان موج نوی فرانسه در نمونه‌های زیادی از فیلم‌هایشان، آشکارا فرهنگ کتبی و ادبیات و کتاب را نماد اصیل فرهنگ می‌دانند و تلویزیون و کامپیوتر و زندگی مدرن را تهدیدی برای تمدن بشری و مترادف تمامیت‌خواهی تلقی می‌کنند. کتاب انگار پرچم مبارزه با جهل و سطحی‌گری وسائل ارتباطی مدرن باشد. این موضوع از این نظر هم جالب است که فیلمسازان موج نو فرانسه و هواداران آن‌ها به عشق سینما مشهورند. این پرسش پیش می‌آید که تروفو به عنوان مثال که در فیلمش این همه نگران سطحی‌نگری آدم‌های شیفته‌ی تلویزیون است، چطور سینما را به عنوان یک مدیوم تصویری، چیزی مشابه تلویزیون و در برابر کتاب نمی‌بیند؟

«در شناخت اینگمار برگمان» مجموعه‌ای است از مقالات درباره اینگمار برگمان، فیلمساز نام‌آشنای سوئدی. بخش اول شامل مقالاتی می‌شود که تا حدود زیادی زندگی‌نامه‌ی فیلمساز را تشریح می‌کنند، مقاله‌های بخش دوم به فیلم‌های او می‌پردازند، در بخش سوم دو مقاله به قلم خود برگمان می‌خوانیم که طی آن‌ها روش و عادت‌های فیلمسازی خود را تشریح می‌کند و سرانجام در بخش چهارم دو مصاحبه‌ی مفصل با او که دومی شامل اظهارنظرهای صریح و گاه تند برگمان درباره‌ی فیلمسازان معاصر خود مانند فلینی، آنتونیونی، هیچکاک، گدار، پازولینی و دیگران است.

محمد عبدی در کتاب گفت‌وگو با سوسن تسلیمی یک‌بار دیگر همه گیروگرفت‌های بازیگران و کارگردانان و نویسندگان و به‌طور ویژه زنان هنرمند را در دهه ۶۰ تاریخ ایران بعد از انقلاب اسلامی برای مخاطب روی دایره می‌ریزد و آجر به آجر علت مهاجرت بازیگری چون سوسن تسلیمی را می‌چیند. اما آن‌جا که مهاجرت آغاز شده و مخاطب را به خوبی گرسنه و تشنه کرده و ذوق ورق زدن و رسیدن به صفحه بعدی کتاب را در دل او زنده کرده، حرف و حسی که دور از کلیشه و البته جدید باشد، از خانم بازیگر بیرون نمی‌کشد.