برچسب: سام حاجیانی

«تغییر» آن‌قدر فراگیر است که می‌تواند هم داستان باشد، هم ناداستان، هم خودزندگینامه، هم رمان، هم جستارِ روایی، هم تاریخ‌نگاریِ کشورِ چین در دوره‌ای مهم، که یکی از اساسی‌ترینِ مؤلفه‌های مشترک در آن دوران و در جای‌جای این متن، تغییر است. تغییر از ترجمه‌ی انگلیسیِ کتابی با عنوان «Change» ترجمه‌ی هوارد گلدبارت به فارسی برگردان شده است، تغییر از ترجمه‌ی انگلیسیِ کتابی با عنوان «Change» ترجمه‌ی هوارد گلدبارت به فارسی برگردان شده است،، روایتگر تغییراتِ سیاسی و اجتماعیِ چین بین سال‌های ۱۹۶۹ تا ۲۰۰۹ است، که مو یان آن‌ها را در قالب داستان‌هایی خواندنی به تصویر کشیده است

خیانت/بی‌وفایی، خشونت و عشق. سه مشخصه‌ی پررنگ مجموعه داستان شکار شبانه که صمد طاهری در اوایل دهه هفتاد نوشته بود، ولی آن‌طور که باید قدر ندید و این روزها بعد از موفقیت مجموعه زخم شیرِ او دوباره به بازار عرضه شده است. با وجودِ گذشت سه دهه از زمان نگارشِ شکار شبانه انگار داستان‌های این مجموعه تازه نوشته شده‌اند.

پیراهن‌های همیشه مجموعه‌ای است از هفتادویک جستار که در قالب خاطره نوشته شده است؛ خاطراتِ حمیدرضا صدر از بازیکنانِ تأثیرگذار و مهمِ تاریخِ فوتبال؛ خاطراتی که نویسنده در آن‌ها ادعا و بنای تحلیل کردن ندارد. بازیکنانی که در پیراهن‌های همیشه درباره‌شان می‌خوانیم، یا تیم ملی کشورشان را به قله‌ی افتخار رسانده‌اند یا در باشگاهی خارجی آن‌قدر تأثیرگذار بوده‌اند که طرفداران باشگاه او را از خودشان می‌دانستند؛ از ریکاردو زامورا تا فرانتس بکن لائر، از پله تا مارادونا و از کریستیانو رونالدو تا لیونل مسی. خاطراتی به قلم عاشقی سینه‌چاک و با زبانی پرشور و شاعرانه.

چهارمین اثر داستانی سلمان امین داستان پسری است که ظاهرا تنها خودش ظاهر غریبش را پذیرفته است. اما ظاهرِ بیمارش یا روابط سردش با پدری که نمی‌خواهد او را بپذیرد؛ کاکا را از این که دوست داشته باشد و با عشق زندگی کند، بازنداشته و هیچ‌گاه دست از جستجو نمی‌کشد. ذهنش برخلاف جسمش کامل است، اما آشفته است و عاصی. داستان اول شخص روایت می‌شود اما حتی در جاهایی که کاکا نظراتش را بیان می‌کند، هدف نویسنده صدور بیانیه نیست و حرف‌هایی که کاکا درباره‌ی زندگی می‌زند، برای پیش‌برد داستان، شخصیت‌سازی و پدید آوردن لحن لازم است.

شهرهای گمشده سومین اثر آیدا مرادی آهنی است که داستان خاورمیانه‌ی پرخون را روایت می‌کند. البته مکان اصلی رخدادهای این رمان نه خاورمیانه که شهر نیویورک در آمریکا است؛ جایی که شخصیت اصلی داستان، محیا قوامیان، به آن پناه برده. شهرهای گمشده رمانی است قصه‌گو که نویسنده در آن داستان شخصیت‌هایش را از خلال اتفاقات تاریخی مثل ریاست جمهوری باراک اوباما و تفاهم‌نامه‌ی هسته‌ای ایران، روایت می‌کند. شخصیت‌هایی که تاریخ و خاصیت خاورمیانه، رودرروی هم قرارشان داده است.

این کتاب روایت سفرِ نویسنده به سه کشور تاجیکستان، جمهوری آذربایجان و گرجستان است که ضابطیان به هر کدام در یکی از فصل‌های سال سفر کرده و نوبت به زمستان که می‌رسد برنامه‌ی سفر جور نمی‌شود. اتفاقی که درست مثل زندگی غیر قابل پیش‌بینی است و نویسنده که نمی‌توانسته یک سال برای انتشار کتابش صبر کند، فقط به همان سه کشور اکتفا می‌کند و نام کتابش را از نمایشی به نویسندگی و کارگردانی امیررضا کوهستانی با عنوان بی تابستان برمی‌گیرد؛ بی زمستان؛ «سه فصلی که هیچ‌وقت به آخر نمی‌رسد.»

مرگ موضوعی است سهل و ممتنع. از یک طرف ناشناخته است و از طرف دیگر همین ناشناختگی اسرارآمیزش می‌کند و البته جذاب برای نوشتن. شاید همین مسئله، داستان‌هایی را که حول موضوع مرگ اتفاق می‌افتند، خواندنی می‌کند. نگاه صادق‌بیگی از قضا نگاهی تازه است که از مرگ می‌گوید و نمی‌گوید. موضوع داستان‌ها مرگ نیست. ولی مرگ در داستان‌های مجموعه‌ی قنادی ادوارد مهم است. انگار مرگ بهانه‌ی اصلی روایت است و شخصیت‌های داستان‌های این مجموعه هر کدام مشغول دست‌وپنجه نرم کردن با مرگ‌اند.

استخوان یک رمان نوآر است. داستانی که با معما شروع می‌شود و در هر فصل خواننده و شخصیت‌ها را با گره‌ها، کشمکش‌ها و معماهایی تازه روبرو می‌کند. معماهایی که از یک طرف تلخ و مهیب‌اند و از طرف دیگر جذاب و خواندنی و انگار پایانی بر آن‌ها مترتب نیست. در تمام صحنه‌های استخوان، ترس ماجرا را پیش می‌برد…

آدمکش کور شامل پانزده فصل‌ است و هر فصل نام مشخصی دارد. محور اصلی رمان به داستان زندگی آیریس چیس، شخصیت اصلی رمان، به روایت خودش از جنگ جهانی اول تا سال ۱۹۹۸می‌پردازد و در فواصل آن، داستان فانتزی «آدمکش کور»، که نام کتاب نیز از همین بخش از رمان گرفته‌شده، جای گرفته است. در رمان آدمکش کور شیوه‌ی روایت اهمیت بسیار زیادی دارد. سه تمهید روایی با سه راوی که در واقع همه آیریس هستند، داستان را پیش می‌برند.

«زوهر» فدیه دادن است، نثار کردن. نذر چیزی برای بهبود احوال چیزی دیگر. مساوات در اولین رمان خود، خاک زوهر یا وقت چیدن گیس‌ها، نه بنای شعار دادن دارد و نه از شرایط موجود فریاد شکایت سرمی‌دهد تا هجرت را باورپذیر سازد. بلکه تمهیدی ظریف‌تر برای باورپذیر کردن داستانش برمی‌گزیند؛ دست مخاطبش را می‌گیرد و او را با شخصیت اصلی و ضد قهرمانِ داستان، پگاه، همراه می‌کند. پگاه که راوی اول شخص است و روایت‌گرِ خستگی خود در پانزده پرده؛ صبور و هم‌زمان آشفته؛ شخصیتی رئال و باورپذیر. نرگس مساوات که مثل بسیاری از ایرانی‌ها با مهاجرت آشناست  در رمانش نگاهی تازه ‌و خواندنی به این مقوله دارد.