
برچسب: رمان ایرانی


گذشتهای پر از راز و خون و مغز
من، شماره سه داستان آدمی بیاسم و بیصدا و بیصورت، در میانه دهه پنجاه شمسی، در تیمارستانی اطراف تهران، با کاجهای بلند و کلاغهایی فراوان است. قصه، روایت ذهنی «شماره سه» است از اتفاقاتی که در پنج سال آخر حضورش در تیمارستان اتفاق میافتد. نویسنده سعی داشته در نوشتن فکرهای دیوانهی قصه، دیوانگیاش را فراموش نکند. در این یادداشت هفت نکته درباره این رمان که دومین رمان عطیه عطارزاده است میخوانید.

در جستجوی خویشتن از دست رفته
محمود دولتآبادی در یکی از شخصیترین آثار خود به سراغ درونمایهای رفته که معمولاً به اذهان کسانی خطور میکند که سالیانی عمر کردهاند، سرد و گرم روزگار را چشیدهاند و حالا دچار بیخوابیهایی شدهاند که وادارشان میکند به این فکر کنند که «ما که هستیم و برای چه…»

چرا «جمشیدخان عمویم، که باد همیشه او را با خود میبرد» را ترجمه کردم
شنیدیم که آخرین رمان بختیار علی نویسندهی کرد عراقی قرار است به زودی با ترجمهی مریوان حلبچهای مترجم همیشگی آثار او به بازار بیاید. از حلبچهای خواستیم درباره ترجمهی یکی از آثار بختیار علی برایمان بنویسد. او برایمان دربارهی رمان جمشید خان عمویم، که باد همیشه او را با خود میبرد نوشت. شرحی از مضامین رمان و در پایان اینکه چطور سرنوشت او و بختیار علی، از دو نسل، به جنگهای خانمانسوز گره خورده است.

نگاهی به شخصیتهای ماندگار داستانهای فارسی
بسیاری از شخصیتهای مخلوق نویسندگان بزرگ دنیای ادبیات آنقدر حیات زنده و ملموسی برای ما دارند که انگار از دل داستانها بیرون آمدهاند. آنها هرگز وجود نداشتهاند، اما ما آدمهای واقعی را با تشبیه به خصوصیات این مخلوقات دنیای ادبیات میشناسیم. در ادبیات داستانی معاصر فارسی چقدر از این شخصیتها داشتهایم که حیات پیدا کرده باشند؟ کدام شخصیت از دل داستانهای فارسی به داخل زندگی واقعی ما راه پیدا کردهاند؟ و چه ویژگیهایی آنها را برای ما ملموس و در یادماندنی کرده؟ در این یادداشت نگاهی انداختهایم به هشت شخصیت به یاد ماندنی ادبیات خودمان.

سرزمین گمشدهها: نگاهی به «سهگانهی کسرا»
سفر کسرا، کلهی اسب و شریک جرم سه رمانی هستند که سهگانهی کسرا را در میان کارهای او تشکیل میدهند. کسرا، شخصیت اول این سه داستان در دورههای مختلفی زندگی میکند اما در همهی آنها یک ویژگی مشترک دارد؛ سرگردانی.
موقع خواندن داستانهای مدرسصادقی همیشه باید با خودمان فکر کنیم این، همهی داستان نیست و جاهای خالیای وجود دارد که میتوانیم آنها را بسازیم و کشف کنیم. او مثل یک عاشقِ ادبیات، فقط قصه میگوید. خودش جایی در مقدمهی مجموعهی «بازخوانی متون کهن» گفته است: «ادبیات غایت آمال ماست.»

مهلتی بایست تا خون شیر شد: نگاهی به «سهگانهی نوشین»
سه کتاب توپ شبانه، کافهای کنار آب و سرزمین عجایب که به ترتیب در سالهای ۸۸ و ۹۴ و ۹۶ نوشته شدهاند در میان آثار جعفر مدرسصادقی سهگانهای تشکیل میدهند که شخصیت نوشین در محوریت آن قرار دارد. نوشین شخصیت اصلی این سه داستان زنی است پیجوی ادبیت و مدام در حال رفتوآمد به محافل ادبی- هنری. با آدمهای هم مسلک خود آشنا میشود، دوستی نصفه نیمهای برقرار میکند و از زمان نوجوانیاش که فکر کرده به جای درس خواندن و رفتن توی قالب انتظارات جامعه، برود پی دل خودش، همچنان بین خودش، دیگری و مکانها آلاخون والاخون است. در این یادداشت ویژگیهای داستانی و سبکی این سهگانه بررسی میشود.

گشادگی و آسودگی کجاست..
بهشت و دوزخ، داستان ماقبل آخر جعفر مدرس صادقی تا اکنون، تا حد زیادی یک رمان جادهای است. شرح سفر پنج نفر است در یک ماشین بیوک آمریکایی از تهران به بیرجند. اما این داستان ریشهای در واقعیت دارد و مقطعی از زندگی یکی از مردان بزرگ عرصه سیاست در ایران. مقطعی که شاید -درظاهر- بیاهمیتترین مقطع در زندگی دکتر محمد مصدق به شمار رود. مدرس صادقی چرا این برهه از زندگی مصدق را انتخاب کرده است؟ در این داستان کار مدرس صادقی به عنوان نویسنده چه تفاوتی با آثار متقدم او دارد؟

سفر به مثابه تنفسی در یک زندگی بحرانزده
روزِ دیگر شورا، اثر تازهی فریبا وفی ست که زمان انتشارش با آخرین اثر او شش سال اختلاف دارد. در این اثر تازه نیز، دغدغهی اصلی نویسنده یک دنیای زنانه است و شخصیت محوری داستان زنی به نام شورا که در اواخر سی سالگیاش. او برای فرار از فشار زندگی خانوادگیاش، با مردی وارد رابطه میشود و با او به سفر میرود. فریبا وفی همچنان درگیر مضمونهای آثار قبلی خود است؛ در بیان داستانی به پختگی رسیده، اما در محتوا همچنان خود را تکرار کرده است.

یک گام به پیش
مریم جهانی، پس از موفقیت چشمگیر رمان اولش، بهرغم جوانی، عجله نکرده و دستکم سه سالی برای این ۹۸ صفحه وقت گذاشته است. در رمان دومش، با وجود تعلق خاطر به مضمونهای کتاب اول، راه تکراری نپیموده و دست به تجربههای تازه زده است. حاصل کارش، درمجموع، معتدلتر و دلپذیرتر از رمان قبلی است.


گذشتهای پر از راز و خون و مغز
من، شماره سه داستان آدمی بیاسم و بیصدا و بیصورت، در میانه دهه پنجاه شمسی، در تیمارستانی اطراف تهران، با کاجهای بلند و کلاغهایی فراوان است. قصه، روایت ذهنی «شماره سه» است از اتفاقاتی که در پنج سال آخر حضورش در تیمارستان اتفاق میافتد. نویسنده سعی داشته در نوشتن فکرهای دیوانهی قصه، دیوانگیاش را فراموش نکند. در این یادداشت هفت نکته درباره این رمان که دومین رمان عطیه عطارزاده است میخوانید.

در جستجوی خویشتن از دست رفته
محمود دولتآبادی در یکی از شخصیترین آثار خود به سراغ درونمایهای رفته که معمولاً به اذهان کسانی خطور میکند که سالیانی عمر کردهاند، سرد و گرم روزگار را چشیدهاند و حالا دچار بیخوابیهایی شدهاند که وادارشان میکند به این فکر کنند که «ما که هستیم و برای چه…»

چرا «جمشیدخان عمویم، که باد همیشه او را با خود میبرد» را ترجمه کردم
شنیدیم که آخرین رمان بختیار علی نویسندهی کرد عراقی قرار است به زودی با ترجمهی مریوان حلبچهای مترجم همیشگی آثار او به بازار بیاید. از حلبچهای خواستیم درباره ترجمهی یکی از آثار بختیار علی برایمان بنویسد. او برایمان دربارهی رمان جمشید خان عمویم، که باد همیشه او را با خود میبرد نوشت. شرحی از مضامین رمان و در پایان اینکه چطور سرنوشت او و بختیار علی، از دو نسل، به جنگهای خانمانسوز گره خورده است.

نگاهی به شخصیتهای ماندگار داستانهای فارسی
بسیاری از شخصیتهای مخلوق نویسندگان بزرگ دنیای ادبیات آنقدر حیات زنده و ملموسی برای ما دارند که انگار از دل داستانها بیرون آمدهاند. آنها هرگز وجود نداشتهاند، اما ما آدمهای واقعی را با تشبیه به خصوصیات این مخلوقات دنیای ادبیات میشناسیم. در ادبیات داستانی معاصر فارسی چقدر از این شخصیتها داشتهایم که حیات پیدا کرده باشند؟ کدام شخصیت از دل داستانهای فارسی به داخل زندگی واقعی ما راه پیدا کردهاند؟ و چه ویژگیهایی آنها را برای ما ملموس و در یادماندنی کرده؟ در این یادداشت نگاهی انداختهایم به هشت شخصیت به یاد ماندنی ادبیات خودمان.

سرزمین گمشدهها: نگاهی به «سهگانهی کسرا»
سفر کسرا، کلهی اسب و شریک جرم سه رمانی هستند که سهگانهی کسرا را در میان کارهای او تشکیل میدهند. کسرا، شخصیت اول این سه داستان در دورههای مختلفی زندگی میکند اما در همهی آنها یک ویژگی مشترک دارد؛ سرگردانی.
موقع خواندن داستانهای مدرسصادقی همیشه باید با خودمان فکر کنیم این، همهی داستان نیست و جاهای خالیای وجود دارد که میتوانیم آنها را بسازیم و کشف کنیم. او مثل یک عاشقِ ادبیات، فقط قصه میگوید. خودش جایی در مقدمهی مجموعهی «بازخوانی متون کهن» گفته است: «ادبیات غایت آمال ماست.»

مهلتی بایست تا خون شیر شد: نگاهی به «سهگانهی نوشین»
سه کتاب توپ شبانه، کافهای کنار آب و سرزمین عجایب که به ترتیب در سالهای ۸۸ و ۹۴ و ۹۶ نوشته شدهاند در میان آثار جعفر مدرسصادقی سهگانهای تشکیل میدهند که شخصیت نوشین در محوریت آن قرار دارد. نوشین شخصیت اصلی این سه داستان زنی است پیجوی ادبیت و مدام در حال رفتوآمد به محافل ادبی- هنری. با آدمهای هم مسلک خود آشنا میشود، دوستی نصفه نیمهای برقرار میکند و از زمان نوجوانیاش که فکر کرده به جای درس خواندن و رفتن توی قالب انتظارات جامعه، برود پی دل خودش، همچنان بین خودش، دیگری و مکانها آلاخون والاخون است. در این یادداشت ویژگیهای داستانی و سبکی این سهگانه بررسی میشود.

گشادگی و آسودگی کجاست..
بهشت و دوزخ، داستان ماقبل آخر جعفر مدرس صادقی تا اکنون، تا حد زیادی یک رمان جادهای است. شرح سفر پنج نفر است در یک ماشین بیوک آمریکایی از تهران به بیرجند. اما این داستان ریشهای در واقعیت دارد و مقطعی از زندگی یکی از مردان بزرگ عرصه سیاست در ایران. مقطعی که شاید -درظاهر- بیاهمیتترین مقطع در زندگی دکتر محمد مصدق به شمار رود. مدرس صادقی چرا این برهه از زندگی مصدق را انتخاب کرده است؟ در این داستان کار مدرس صادقی به عنوان نویسنده چه تفاوتی با آثار متقدم او دارد؟

سفر به مثابه تنفسی در یک زندگی بحرانزده
روزِ دیگر شورا، اثر تازهی فریبا وفی ست که زمان انتشارش با آخرین اثر او شش سال اختلاف دارد. در این اثر تازه نیز، دغدغهی اصلی نویسنده یک دنیای زنانه است و شخصیت محوری داستان زنی به نام شورا که در اواخر سی سالگیاش. او برای فرار از فشار زندگی خانوادگیاش، با مردی وارد رابطه میشود و با او به سفر میرود. فریبا وفی همچنان درگیر مضمونهای آثار قبلی خود است؛ در بیان داستانی به پختگی رسیده، اما در محتوا همچنان خود را تکرار کرده است.

یک گام به پیش
مریم جهانی، پس از موفقیت چشمگیر رمان اولش، بهرغم جوانی، عجله نکرده و دستکم سه سالی برای این ۹۸ صفحه وقت گذاشته است. در رمان دومش، با وجود تعلق خاطر به مضمونهای کتاب اول، راه تکراری نپیموده و دست به تجربههای تازه زده است. حاصل کارش، درمجموع، معتدلتر و دلپذیرتر از رمان قبلی است.