برچسب: بوکر عربی

جوایز ادبی ملاک خوبی و بدی آثار ادبی نیستند. اصلاً چطور می‌توان در ادبیات بهترین را انتخاب کرد؟ اما با وجود همه این‌ها، این جوایز راهنمایی هستند برای کتاب‌خوان‌ها. هرکدام از برنده‌های جوایز، منتخب هیات داورانی هستند که می‌توانیم به انتخاب‌شان به عنوان پیشنهاد گروهی از متخصصین اعتنا کنیم. بزرگ‌ترین جایزه دنیای ادبیات نوبل ادبی است که امسال به خانم آنی ارنوی فرانسوی برای مجموعه آثارش تعلق گرفت. جایزه بوکر (آثار انگلیسی‌زبان) برنده‌ای سریلانکایی داشت و بوکر بین‌المللی (ترجمه به انگلیسی) برنده‌ای هندی. برنده بوکر عربی هم نویسنده جوانی از لیبی بود. پرونده این هفته ما به معرفی برندگان پنج جایزه ادبی مهم سالانه اختصاص دارد.

جوایز ادبی حرف اول و آخر نیستند. چه بسیار کتاب‌های ماندگاری که از این جوایز بی‌نصیب ماندند و چه بسیار برندگانی که فراموش شدند. اما این جوایز برای ما راهنمایی هستند از میان انبوه کتاب‌هایی که هرسال چاپ می‌شوند. بخصوص در مورد همسایگانی که گاهی از نظر ما پنهان‌تر می‌مانند. جلال برجس نویسنده اردنی امسال برنده جایزه بوکر عربی شد و هنوز سال به پایان نرسیده رمان او «یادداشت‌های کتابفروش» به فارسی ترجمه شد. پرونده ما درباره این رمان، نویسنده 51 ساله اردنی و خود جایزه موسوم به بوکر عربی است.

جایزه بوکر عربی یا آن‌گونه که گردانندگان آن دوست دارند نامیده شود، جایزه جهان رمان عربی از سال 2007 در ابوظبی تاسیس شده است. این جایزه هرسال در بهار برگزار می‌شود. هر ناشر حق دارد تا سه رمان به این جایزه معرفی کند، داوران برای حفظ استقلال رای تا زمان اعلام نهایی گمنام می‌مانند. ابتدا شانزده رمان به عنوان فهرست بلند اعلام می‌شوند و از این بین شش رمان فهرست کوتاه را تشکیل می‌دهند و درنهایت یک کتاب برنده جایزه پنجاه هزار دلاری نهایی می‌شود. اگر می‌خواهید از ساز و کار این جایزه بیشتر بدانید یا از ارتباط آن با بوکر سردربیاورید این یادداشت به شما کمک خواهد کرد.

«یادداشت‌های کتابفروش» رمانی است نوشته‌ی جلال برجس نویسنده اردنی متولد 1970 که در سال 2021 برنده جایزه موسوم به بوکر عربی شد. جایزه‌ای که نویسندگان بیش از 15 کشور عربی از دریای عمان تا اقیانوس اطلس می‌توانند در آن شرکت کنند. داستان کتابفروشی تنها و منزوی که اسیر صدای شرور درونش می‌شود و از پیله تنهایی و درستکاری خود بیرون می‌آید.

سرانجام از میان شش نامزد نهایی جایزه بوکر عربی 2021 جایزه به جلال برجس نویسنده اردنی برای رمان «دفاتر الوراق/یادداشت‌های کتابفروش» رسید. رقبای او نویسندگانی از مراکش، الجزایر، عراق و دو نویسنده از تونس بودند. بخشی از رنگین کمان ادبیات عربی که در گستره‌ای از عراق در مرکز خاورمیانه تا مراکش در ساحل اقیانوس اطلس گسترده است و البته اکثر ما دوست‌داران ادبیات در ایران با این نویسندگان آشنا نیستیم. با اینکه همسایگان نزدیک ما هستند. جوایز ادبی فتح بابی هستند برای آشنایی ما با اتفاقات جدید دنیای ادبیات. جلال برجس حالا می‌تواند به نامی آشنا تبدیل شود. اینجا مصاحبه او با سایت بوکر را می‌توانید بخوانید.