برچسب: ادبیات ایران

پرویز شاپور اسم غریبی است. غریب از آن جهت که کوتاه می‌نوشت و عجیب می‌کشید. در حالت کاریکلماتوری جمله می‌شود گفت: شاعر غریبی بود. چون کم از خودش حرف می‌زده و اگرحرفی بوده، می‌شده کاریکلماتور، از حرف‌ها و خاطرات دوستان باید روایت زندگی‌اش را یافت.

ساده‌ترین تعریف برای کاریکلماتور شاید این باشد: «کاریکلماتور، نوشته‌های پرویز شاپور است.» نوشته‌های شاپور در مسیر نام‌گذاری تا ارائه‌ی کتاب‌های او، دچار تغییرات اساسی شده است. در ابتدا کاریکلماتورهای شاپور لطیفه‌هایی متفاوت و چندخطی بود که بعداً تبدیل به نوشته‌هایی خطی و کوتاهتر شده است. این یادداشت مروری دارد بر حیات کاری او و سپس برخی ویژگی‌های نوشته‌های او را بررسی خواهد کرد.

در سالی که گذشت وینش هرماه پرونده‌ای با عنوان قلم ماندگار منتشر کرد. در این پرونده‌ها هربار یک چهره معاصر را که با قلمش طرح یا نگاه ویژه‌ای در ادبیات ایران آفریده، معرفی کردیم.

در ادبیات فارسی معاصر چهره‌های تأثیرگذاری هستند که هرکدام به علتی مطرح و ماندگار شده‌اند. وینش قصد دارد هر ماه با عنوان «قلم ماندگار» پرونده‌ای برای یکی از این نویسندگان تهیه کند. در این پرونده‌ها ضمن معرفی نویسنده و آثارش، دلیل مطرح شدن و ماندگاری یا بحث‌برانگیزی آثار او طرح می‌شود تا فرصتی برای آشنایی و نگاه دقیق‌تر به فعالیت‌های ادبی معاصر داشته باشیم. دوازدهمین پرونده این مجموعه به پرویز شاپور اختصاص دارد.

کاریکلماتور، نوعی از نوشته است که بیش از هر چیز با ظرفیت‌های زبان خلق می‌شود. اگر چه پرویز شاپور این شیوه‌ی نوشتن را به‌طور اختصاصی آغاز کرد و رواج داد اما این گونه کوتاه‌نویسی مبتنی بر ظرافت‌ها و ظرفیت‌های زبانی در متون شعر و نثر پیش از او نمونه‌های بسیار دارد. برای شناخت برخی از ظرافت‌های زبان و بیان کاریکلماتورهای پرویز شاپور، اسماعیل امینی در این یادداشت چند نمونه از آن‌ها را از منظر قابلیت‌های زبان و فنون بیانی بررسی کرده است.