با وجود این‌که یکی از ویژگی‌های اصلی و اصلاً تعریف نان‌فیکشن واقعی بودن محتویات آن است، این روزها دوستداران «ناداستان» علاقه‌ای به واقعیت و پژوهش و این حرف‌ها ندارند. هرچند هم عجیب به نظر برسد، آن‌ها بیشتر به محتوای شخصی علاقه‌مندند. چرا ناداستان (که معادلی فارسی است برای نان‌فیکشن non-fiction) در صنعت نشر ایران آن جایگاهی را ندارد که در کتابفروشی‌های بزرگ خارجی دارد و از پرفروش‌ترین‌هاست؟ چرا ناداستان به سمت روایت‌های شخصی رفته است و نه گزارش‌های دامنه‌دار و تحقیق‌شده؟

سوال اصلی این یادداشت این است که شکسته‌نویسی اصلا خوب است یا بد، و مرز آن تا کجاست؟ اما در ادامه بحث به ویراستاری هم می‌کشد و این‌که یک ویراستار تا کجا قدرت و اجازه تصرف در متن دارد و آیا ممکن است شیوه‌نامه‌ای یکدست برای زبان و به همین منوال برای حد و مرز شکسته‌نویسی تدوین کرد؟ یا هر ناشری بنا به اعتقاد خود نوعی از رسم‌الخط را در متن‌هایش اعمال می‌کند؟ در این میان باید به رواج بیش از پیش نوشتن در وب و شبکه‌های ارتباطی توجه کرد که همه چیز را تغییر خواهد داد. نویسنده یادداشت اما بر این اعتقاد است که تعادلی ناشی از برهم‌کنش نیروها در راه خواهد بود.

از یکسال پیش که ماجرای کرونا و قرنطینه به شکل‌ها و در زمان‌های مختلف مطرح شد، یکی از پیشنهادها برای گذران ایام قرنطینه، خواندن کتاب بود. آیا واقعا مردم در زمان قرنطینه به کتابخوانی رو می‌آورند؟ یا شاید پرسش مهمتر این است که چرا باید به کتابخوانی رو بیاورند؟ پاسخ دادن به این پرسش شاید بتواند ایده‌های نویی برای جذب مردم به کتابخوانی در این ایام مطرح کند.

همه‌گیری کرونا و قرنطینه و تعطیلی متعاقب آن وضعیتی به وجود آورده که کتابفروشی مشهور و حالا دیگر توریستی «شکسپیر و شرکا» در پاریس هم اعلام کرده در خطر ورشکستگی است و از پاریسی‌ها کمک خواسته. در ایران هم نه ماه بعد از شروع همه‌گیری کرونا، و همزمان با گرانی کتاب، کتابفروشی‌ها در وضعیت بدی به سر می‌برند. آیا طرح‌های فصلی که نوبت پاییز آن امروز آغاز می‌شود می‌توانند کمکی برای این صنف باشند؟

برگزاری پویش «صدسال شمسی، ده داستان فارسی» که از پاییز امسال در وینش آغاز شد وارد مرحله بعدی می‌شود. نگاهی اجمالی داریم به آن‌چه تاکنون انجام شده و مراحل بعدی پویش و نحوه مشارکت در آن.

هیچ توجه کرده‌اید که این روزها که داریم در چارچوب پویش «صد سال شمسی، ده داستان فارسی» و نظرخواهی درباره‌ی ادبیات داستانی صد سال گذشته‌ی ایران، داستان‌های برترمان را برمی‌گزینیم، نه در انتخاب‌های‌مان و نه در فهرست طولانی آثاری که محض یادآوری پیشنهاد شده است، هیچ داستانی به زبانی جز فارسی وجود ندارد. انگار نه انگار که زبان مادری میلیون‌ها نفر از مردم این کشور نه فارسی که ترکی، کردی، عربی، بلوچی، ارمنی و غیره است. دلیل این امر هرچه باشد، این وضعیت وضعیت زیبایی نیست. اما دلیلش چیست؟

بسیاری عقیده دارند داستان فارسی نه بین خوانندگان محبوبیت چندانی دارد و نه ناشران تمایل به سرمایه‌گذاری برای چاپش دارند. بررسی آماری دقیقی از این ماجرا وجود ندارد. اما می‌توان آن را از زاویه‌های متفاوتی نگاه کرد و به بازار آن مثل هر محصول فرهنگی دیگری نگاه کرد.

وینش با راه‌اندازی پویش «صدسال شمسی، ده داستان فارسی» به نظرسنجی درباره ادبیات داستانی صدسال اخیر فارسی دست زده است. آیا چنین نظرسنجی‌هایی فوایدی هم دارد؟ و افراد با چه دیدگاهی در آن شرکت می‌کنند یا نمی‌کنند؟

امسال هم مثل همیشه برنده نوبل همه را غافلگیر کرد. نگاهی به فهرست نامزدهای احتمالی نوبل می‌اندازیم تا ببینیم چطور جایزه ادبی امسال به شعر رسید.چ

این روزها مادر و پدرهای بسیاری نگران کتاب نخواندن بچه‌هایشان هستند یا در حقیقت فکر می‌کنند که تکنولوژی و فضای مجازی باعث دوری آن‌ها از کتاب می‌شود؟ اما آیا واقعا این‌گونه است؟ و تکنولوژی رقیبی برای کتاب خواندن به شمار می‌آید؟