کلیله و دمنه کتابی است از اصل هندی که در دوران ساسانی به زبان پارسی میانه ترجمه شد. کلیله و دمنه کتابی پندآمیز است که در آن حکایتهای گوناگون (بیشتر از زبان حیوانات) نقل شدهاست. نام آن از نام دو شغال با نامهای کلیله و دمنه گرفته شدهاست. بخش بزرگی از کتاب اختصاص به داستان این دو شغال دارد. اصل داستانهای آن در هند و در حدود سالهای ۱۰۰ تا ۵۰۰ پیش از میلاد بهوقوع میپیوندند.
خواننده کتاب با دقت و تفکر در حکایات، آداب و رسوم زندگی اجتماعی را یاد خواهد گرفت؛ آن زندگی که انسان از ابتدای آفرینش به دنبال آن بوده و بعد از این نیز خواهد بود.
نشر پیدایش کتاب کلیله و دمنه را با بازنویسی داود لطفاله از مجموعه ادبيات كهن برای نوجوانان منتشر کرده است.
در حدود سالهای ۵۳۹- ۵۳۶ ه ق، ابولمعالی نصرالله منشی در زمان بهرام شاه غزنوی کلیله و دمنه را از روی ترجمه عربی ابن مقفع به زبان فارسی ترجمه کرد و آن را به نثری زیبا و شیوا نوشت. هرچند از ترجمهی او تقلیدهای بسیار شده است ولی هیچ کدام از نظر شیوایی نگارش با این کتاب قابل مقایسه نیست. این کتاب پانزده باب دارد که هرکدام شامل یک حکایت اصلی و چندین حکایت فرعی است که به نوعی با حکایت اصلی ارتباط دارند.
کتابی که پیش روی شماست، بازنویسی منتخبی از حکایتهای کتاب کلیله و دمنه ابوالمعالی نضرالله منشی است.
گزیدهای از کتاب کلیله و دمنه
کمتر کسی نام کتاب کلیله و دمنه را نشنیده است. کتابی که شهرت جهانی دارد و به زبانهای گوناگون ترجمه شده است. اصل آکتاب به زبان سانسکریت (هند قدیم) است که برزویه طبیب، وزیر انوشیروان پادشاه ساسانی آن را به زبان پهلوی ترجمه کرد و حکایتهایی از منابع هندی نیز به آن افزود.
آن طور که نوشتهاند، نخستین بیت کلیله و دمنه منظوم رودکی، این بیت بوده است:
هرکه نامخت از گذشت روزگار
نیز ناموزد ز هیچ آموزگار
محمد حسین –
خیلی جالب بود مخصوصا داستان دل میمون
پیدایش –
محمدحسین عزیز
خوشحالیم که از خوندن این کتاب لذت بردین.