نویسنده: جاستین جوردن

مترجم: صدف عباسی

«دنیای زیبا، کجایی؟» یکی از برترین کتاب‌های داستانی سال 2021 است. این کتاب اثری از سالی رونی رمانی است و امسال بیش از همه مورد انتظار، بحث‌برانگیز و مورد توجه بود. این کتاب در مورد سازگاری‌های سنین بزرگسالی است؛ چرا که شخصیت‌های رونی به موضوعاتی مثل دوستی، سکس و سیاست، و علاوه بر آن، دشواری‌های شهرت و رمان‌نویسی در دنیایی می‌اندیشند که در حال سوختن است.

کتاب رونی تنها کتابی نبود که مشتاقانه منتظرش بودیم. اثر بزرگ نویسنده لهستانی برنده جایزه نوبل، اولگا توکارچوک (Olga Tokarczuk)، «کتاب‌های جیکوب» (2014) هم سرانجام با ترجمه بسیار عالی جنیفر کرافت به دست خوانندگان انگلیسی‌زبان رسید. کتاب او شرح تاریخی جامع و خیره‌کننده‌ای از روشن‌بینی معنوی و علمی است.

در سال 2021 همچنین شاهد بازگشت جاناتان فرانزن بودیم که با کتاب «تقاطع‌ها» سه‌گانه خانوادگی عالی و جذابی که در دهه 1970 اتفاق می‌افتد را شروع کرد. کائوزو ایشی‌گورو هم با کتاب «کلارا و خورشید» حضور دارد که محدودیت‌های عواطف را در داستانی در مورد دختری بیمار و دوست مصنوعی‌اش کاوش می‌کند. نویسنده تحسین‌شده آمریکایی، گیل جونز، و کتابش در مورد حماسه بردگان آزاد شده در برزیل قرن هفدهم با عنوان Palmares نیز در این فهرست حاضر است.

کتاب پت بیکر با نام «زن تروا» ادامه‌ای از سری کتاب‌های او در راستای بازیابی صدای زنان در تعارضات باستانی بود، در حالی که الیزابت استراوت امسال با قهرمان زن خود، لوسی بارتون در کتاب «اوه، ویلیام» دیداری تازه کرد که کمی کمدی و شدیداً احساسی است. کتاب روت اوزکی ( Ruth Ozeki )، «کتاب شکل و پوچی» که اولین کتاب او بعد از «قصه‌ای برای زمان حال» است که در سال 2013 نامزد جایزه بوکر شد، برداشتی کنایه‌آمیز و فراداستانی از غم، دلبستگی و بزرگ شدن است.

کولم توبین (Colm Tóibín) که در سال 2004 با کتاب «استاد» به ذهن هنری جیمز سفر کرده بود، در کتاب «ساحر» مروری سریع بر زندگی و زمانه توماس مان داشت. لحن کالسون وایت هد ( Colson Whitehead ) هم در Harlem Shuffle، رمانی با موضوع یک سرقت پر هیاهو در زمان جنبش حقوق مدنی تغییر کرد.

آلن گارنر، در تراکل واکر ( Treacle Walker ) داستان این شخصیت را در اواخر دوران حرفه‌ای خود در افسانه‌ای از گنجینه ملی به تصویر می‌کشد. در آن سر طیف ادبی، آنتونی دوئر قرار دارد که به خاطر کتاب پرفروش و برنده جایزه پولیتزرش، «همه نوری که نمی‌توانیم ببینیم» شناخته می‌شود. او با کتابی بازگشت که درباره زندگی افرادی است که در جنگ و تعارض گیر افتاده‌اند، از قسطنطنیه قرن پانزدهم گرفته تا سفینه‌ای فضایی که در حال دور شدن از زمین در حال مرگ است.

«سرزمین ابر فاخته» نامه عاشقانه‌ای به کتاب و کتاب‌خوانی است و همچنین وقایع‌نگاری آن‌چه در طول قرن‌ها از دست رفته است و آن‌چه در بحران آب و هوایی امروزه در خطر است. این کتاب غمناک، امیدبخش و به معنای واقعی کلمه از خود بی‌خودکننده است. بازگشت نویسنده ایرلندی، کیث ریجوی پس از گذشت یک دهه از آخرین کتابش «هاثورن و کودک» به دنیای داستان با کتاب «یک شوک» هم بسیار لذت بخش بود. این کتاب دربردارنده داستان‌هایی عجیب و غریب از زندگی درهم‌تنیده لندنی‌هاست.

اولین کتابی که دیمون گالگوت بعد از هفت سال نوشت، برایش جایزه بوکر را به همراه داشت. «قول» که ترکیبی پر بار از حماسه و هجو خانوادگی است، پیمان‌های شکسته و میراثی مسموم را در آفریقای جنوبی در حال تغییر کاوش می‌کند.

برخی از رمان‌های عالی بریتانیایی هم در این لیست هستند: روشنگری ماهرانه نظیفه محمد از بی‌عدالتی‌های نژادی واقعی در «مردان بخت» در جامعه هفتاد و دو ملت کاردیف در دهه 1950، «نور ابدی» نوشته ژرف فرانسیس اسپافورد در مورد زندگی مردم پس از جنگ در لندن، «اتاق چین»، داستان پرظرافت سانجیو ساهوتا ( Sunjeev Sahota ) در مورد تبعات خانوادگی، و جستجوی بی‌باکانه و نگران‌کننده ریچل کاسک در سیاست‌های جنسیتی و خلاقیت در کتاب «جایگاه دوم».

همچنین در فهرست نهایی جایزه بوکر، کمدی-تراژدی نویسنده آمریکایی، پاتریشیا لاک وود قرار داشت که کتاب «هیچ کس در مورد این صحبت نمی‌کند» او حساسیت عجیب و سبک منحصر به فردش در هدف قرار دادن موضوعات ناجور نشان می‌دهد: سیاه چاله رسانه‌های اجتماعی و حیرت دردناک ناشی از داشتن کودکی معلول. «لاستر» ریون لیلانی نویسنده با استعداد و صاحب سبکی را معرفی کرد: داستان زندگی پر مخاطره او در نیویورک پر از جملاتی است که باید آن‌ها را بلعید.

دیگر کتاب‌های برجسته عبارتند از «اجتماع» ناتاشا براون، که یک مطالعه هستی‌گرایانه و جسورانه‌ای در مورد زن سیاه‌پوست جوان بلندپروازی است که در حال مذاکره با تشکیلات بریتانیایی‌هاست. داستان صمیمانه و پرشور ای. کی. بلک مور، «جادوگران مانینگ‌تری» در مورد پیوریتن‌های قرن هفدهم است و «حفظ کردن خانه» هم حماسه تازه و پرهیاهوی تایس سین در مورد قاچاق مواد مخدر و تاب‌آوری زنان در اجتماع قبرسی‌های ترک‌زبان در لندن است.

«آب آزاد» نوشته کیلیب آزوما نلسون داستان عاشقانه تغزلی است درباره بزرگداشت هنر سیاهان، در حالی که اولین رمان سالینا گودن، «خانم مرگ، مرگ را از دست می‌دهد» تمثیلی معاصر در مورد خلاقیت، بی‌عدالتی و سرپا ماندن در بریتانیای مدرن است. «سوختن»، مگا مجومدار  ( Megha Majumdar ) با یک تریلر،  و راهول راینا هم در «چطور ثروتمندان برباییم» در یک کمدی سیاه نشاط‌آور، طبقه اجتماعی، فساد و قدرت را تشریح می‌کنند. «برای دیو دل بسوزانید و داستان‌های دیگر» نوشته رابین مک‌لین هم وسترن انتقام‌جویانه‌ای با حال وهوای گوتیک است.  

چه زمانی عشق کافی نیست؟ یکی از مهم‌ترین کتاب‌های داستانی امسال، در تابستان نقل محافل ادبی شد. این کتاب که «اندوه و سعادت» نام داشت و نوشته مگ میسون بود، کمدی سیاه طنزآمیزی است در مورد رنج روانی و زندگی خانوادگی عجیب و غریب با محوریت زنی که باید در زندگی همه چیز داشته باشد.

کتاب دیگری که خواندنش بسیار لذت‌بخش است، «مرغ مگس‌خوار»، نوشته شاندرو ورونسی  (Sandro Veronesi) است که زندگی مردی را در خلال روابط خانوادگی‌اش به تصویر می‌کشد. این کتاب رمانی گسترده است که همه دنیا در یک شخص می‌یابد و ساختار بازیگوشانه‌اش باعث می‌شود همیشه غافل‌گیرکننده باشد.

کتاب «شبح من»، یکی از پربحث‌ترین کتاب‌های داستانی سال 2021، نوشته گوئندولین رایلی نگاه سردتری به زندگی خانوادگی دارد. این روایت دقیق و طنزآلود از روابط مسموم مادر و دختر باعث شده تا این کتاب بهترین کتاب رایلی باشد.

از طرف دیگر، دو مجموعه داستان مرزهای فرمی و زبانی کتاب‌های داستانی را جابه‌جا کردند. «همسایگی تیره» نوشته ونسا اونووئمنزی (Vanessa Onwuemezi ) روایتی سوررئال و به شدت مبتکرانه داشت؛ در حالی که اوشی گتوارد (Uschi Gatward) در «جادوی انگلیسی» ثابت کرد که استاد ناگفته گذاشتن چیزهاست. از افراد دیگری که محدودیت‌ها را شکاندند، ایزابل ویدنر بود که کتاب «عیار طلای استرلینگ» او فریادی بر علیه سرکوب است و برنده جایزه گلداسمیتز شده است.

مدت زمانی طول خواهد کشید تا کووید 19 راهش را به داستان‌ها باز کند، اما اولین واکنش‌ها دارند پدیدار می‌شوند. «کت سوخته» نوشته سارا هال کاوشی شجاعانه در هنر، عشق، سکس و ایگویی است که به دلیل خطر شیوع تحت فشار قرار گرفته است. در روایت هال از پاندمی، یک مجسمه‌ساز تنها که معمولاً خودش را از راه آثارش ابراز می‌کند، مجبور می‌شود با عاشقی جدید صمیمی شود، در حالی که باید برای حس خلاقیت خود در مقابل قدرت ویروس هم دست و پنجه نرم کند.

«مسافر» که در سال 1938 توسط اولریخ الکساندر بوشویتز نوشته شده هم کتابی‌ست که دوباره کشف شده. داستان این کتاب در مورد تاجر یهودی است که تلاش می‌کند از رژیم نازی بگریزد. در نهایت، رمان «ماتریکس» است که توسط لورن گراف، و با الهام از زندگی ماری دوفرانس نوشته شده و در انگلستان قرن دوازدهم اتفاق می‌افتد.

طرح جلد بهترین کتاب‌های داستانی سال 2021، به انتخاب گاردین