مریم محمدخانی 

داشتم دفترم را ورق می‌زدم تا ببینم بهترین کتابی که امسال خواندم چیست. بعد فکر کردم اگر قرار باشد از بهترین کتاب بنویسم نیازی نیست به دفتر مراجعه کنم. بهترین کتاب باید رفته باشد و نشسته باشد جایی از ذهنم که نیازی به ورق زدن هیچ دفتری نباشد. این بود که فکر کردم نامزدهای کتاب سال لاک‌پشت پرنده را مرور کنم. کتاب‌هایی که به عنوان بهترین کتاب‌های سال ۱۳۹۷ از نظر گروه داوری لاک‌پشت پرنده معرفی شده‌اند، گروهی که من هم عضوی از آن هستم.

• این کتاب را ممنوع کنید/ نویسنده: الن گرتز/ مترجم: سارا عاشوری/ ناشر: پرتقال
  یک رمان نوجوان در ستایش کتاب‌خوانی که خواننده را به کنش‌گری تشویق می‌کند، به ایستادن مقابل زور و ستاندن سهم خود از جهان!
• پسری که با پیراناها شنا کرد/ نویسنده: دیوید آلموند/ تصویرگر: الیور جفرز/ مترجم: ریحانه جعفری/ ناشر: هوپا
  رمان نوجوانی مناسب برای بچه‌های پنجم، ششم و هفتم که قبلا مفصل از آن نوشته‌ام.(لینک نوشته)
• جنگل برای همه/ ایده‌پرداز و تصویرگر: نازنین عباسی/ طراح و سازنده اوریگامی: علیرضا علاءالدینی/ عکاس: بهداد شیرمحمدی/ ناشر: فاطمی(کتاب طوطی)
  یک کتاب تصویری بدون متن که ورق زدنش می‌تواند مخاطب را شگفت‌زده کند!
• دشمن/ نویسنده: دیوید کالی/ تصویرگر: سرژ بلوک/ مترجم: رضی هیرمندی/ ناشر: کتاب چ(چشمه)
  یک کتاب تصویری که برای گروه‌های سنی مختلف تکان‌دهنده است، گفتن از صلح و نشان دادن چهره‌ی واقعی جنگ.
• شکارگاه عجیب/ نویسنده: سمیرا آرامی/ تصویرگر: معصومه صحبتی/ ناشر: شرکت انتشارات فنی ایران/
  یک کتاب تصویری متفاوت که از ایستادگی در مقابل زور حرف می‌زند و عناصر فرهنگ و هنر ایرانی در آن پررنگ است.
• قبرستان عمودی (از مجموعه‌ی دروازه‌ی مردگان)/ نویسنده: حمیدرضا شاه‌آبادی/ ناشر: افق
  رمان نوجوان که با رفت و برگشت‌های زمانی وضعیت کودکان کار را در دوره‌ی قاجار به نمایش می‌گذارد و فضایی وهم‌آلود می‌آفریند.
• گفت‌و‌گوی جادوگر بزرگ با ملکه‌ی جزیره‌ی رنگ‌ها/ نویسنده: جمشید خانیان/ ناشر: افق
  رمان نوجوانی متفاوت برای نوجوانان کتاب‌خوانان، بازی‌های فرمی نویسنده همراه با محتوای آن پیش می‌رود و فضایی تاثیرگذار می‌آفریند.
• ماجراهای ریگو و رزا/ نویسنده: لورنتس پائولی/ تصویرگر: کاترین شرر/ مترجم: الهام مقدس/ ناشر: ایران‌بان
  مجموعه‌ی داستانک‌هایی کوتاه از دوستی یک ببر و یک موش در باغ‌وحش، با نگاهی فلسفی به موضوعات زندگی روزمره. این کتاب قبلا در وینش معرفی شده است.(لینک نوشته)
• من پنیرم/ نویسنده: رابرت کورمیر/ مترجم: رویا زنده بودی/ ناشر: آفرینگان
  یکی از بهترین رمان‌های نوجوانی که در سال‌های اخیر خواندم. با پایانی تکان‌دهنده. رمانی سیاسی که از سیستم مخوف قدرت حرف می‌زند.

زهرا ماهری

امسال کتاب‌های خوبی در حوزه‌ی ادبیات کودک و نوجوان خواندم. از سه‌گانه‌ی اکو تا دشمن اثر دیوید کالی. کتاب‌هایی هم داشتم که به‌خاطر خریدن کتاب‌های جدید ته قفسه‌ی کتابخانه خاک می‌خوردند. یکی از آن‌ها کتاب با کفش‌های دیگران راه برو بود. این کتاب یکی از بهترین‌ کتاب‌هایی بود که امسال خواندم. با اینکه تعریف کتاب را زیاد شنیده بودم؛ اما چون اسم کتاب من را یاد کتاب‌های انگیزشی می‌انداخت خواندنش را عقب می‌انداختم.

و چه اشتباه بزرگی می‌کردم! واقعاً یک کتاب همدلانه و هیجان‌انگیز و کاربردی‌‌ برای زندگی است. از آن کتاب‌هایی که انگار باید همه آن را بخوانند و من در معرفی‌اش به دیگران دریغ نکردم. بعد از خواندن و معرفی‌اش در وینش به عادت همیشگی کتاب را روی میز محل کارم گذاشتم و کمی هم لفظی تبلیغش را کردم.

چهار نفر از همکارانم کتاب را قرض گرفتند و خواندند و یکی‌شان هم بعد از خواندن برای بقیه تعریف کرده بود و خلاصه تا الان کتاب بین این و آن در حال گشتن است و هنوز بعد از ۷-۶ ماه به دست خودم نرسیده! به نظرم باکفش‌های دیگران راه برو یکی از کتاب‌هایی است که خواندن و توصیه کردنش، کوچک و بزرگ ندارد و همه از آن لذت می‌برند.

نیلوفر شهسواریان

امسال انتشارات هوپا به مناسبت صد سالگی جانی روداری همه‌ی آثار این نویسنده را چاپ کرده که خواندن‌شان شگفت زده‌ام کرد. پیش از این شیفته‌ی آثار ایتالو کالوینو شده بودم که برای بزرگسالان رمان‌هایی مانند ویکنت دونیم شده را نوشته.

بعد با خواندن آثار بیشتری از جانی رداری علاقه‌ام به ادبیات ایتالیا بیشتر شد، هر دو نویسنده بیش از حد خلاق هستند و آثارشان پر از اتفاقات فانتزی و خیالی است. یاس در دیار دروغگویان یکی از آثار رداری است که ماجرای پسری را تعریف می‌کند که صدای بلندش شیشه‌ها را می‌شکند و برایش باعث دردسر می‎شود.

یک‌بار صدایش باعث می‌شود میوه‌ها از درخت بیافتند و مردم روستا او را آزار بدهند. یاس از شهر می‌رود و از دیارِ دروغگویان سر درمی‌آورد، جایی که همه‌چیز حتی حرف زدن مردم هم وارونه است و مردم اینقدر دروغ گفته‌اند که واقعیت از یادشان رفته. بعد اتفاقات عجیب و غریبی برایش می‌افتد که خیال‌انگیز و خواندنی است.

این رمان را پیش از این انتشارات آفرینگان در سال ۱۳۹۳ با نام کشور دروغگوها چاپ کرده بود.

نیکو کریمی

نمایشگاه کتاب امسال، بهار در شعر شاعران ایران را با تصاویر بهمن دادخواه پیدا کردم. کتابی که برای من، حکم گنج را داشت و حال و هوای روزهای دور کانون را یادم می‌آورد. خبر نداشتم کانون به مناسبت پنجاه ساله شدنش، چند کتاب‌ قدیمی و دورافتاده را تجدید چاپ کرده. اسم بهمن دادخواه را شنیده بودم. تصویرگر و مجسمه‌سازی که در مجسمه‌هایش، تنهایی آدم‌ها را نشان می‌دهد و از نسل تصویرگرانی چون زرین کلک و پرویز کلانتری است؛ با این حال به‌عنوان تصویرگر کم‌تر شناخته شده است. اصل این کتاب سال ۱۳۵۰ منتشر شده و مقدمه‌اش را هم سیروس طاهباز نوشته است.

بهار در شعر شاعران ایران، توانسته عنوان اثر برجسته‌ی نمایشگاه بولونیا را در سال ۱۹۷۵ کسب کند. شعرهای این کتاب، از ده شاعر ایرانی در دوره‌های مختلف انتخاب شده‌اند. انتخاب خوب شعرها در کنار سادگی و شاعرانگی تصاویر، فضای دلنشینی خلق کرده که حال و هوایی بهاری دارد. بهار در شعر شاعران ایران، کتاب کوچکی است که با تصاویر خاصش مخاطب را سرحال می‌آورد و می‌تواند پیشنهاد خوبی برای هدیه دادن باشد، آن هم در روزهای بهار!

نیلوفر نیک‌بنیاد

در سالی که گذشت به‌خاطر یک پروژه‌ی کاری مجبور شدم مجموعه‌ی نیکولا کوچولو را یک بار دیگر بخوانم. آخرین بار سیزده چهارده سال پیش آن را خوانده بودم اما با قاطعیت می‌توانم بگویم هنوز هم این مجموعه از بهترین‌هایی است که در عمرم خوانده‌ام. نیکولا کوچولو اولین بار هشتاد سال پیش منتشر شده اما داستان‌هایش آن‌قدر دلنشین و خواندنی است که با وجود گذشت این همه سال هنوز کهنه نشده و خوانندگانش را از ته دل می‌خنداند. این مجموعه را رنه گوسینی نوشته و ژان ژاک سامپه تصویرگری کرده است.

دو همکار هنرمند که به‌خاطر ارتباط بی‌نظیر متن‌ها و تصویرهایشان گاهی به عنوان یک فرد، یعنی «سامپه-گوسینی» شناخته می‌شوند. نیکولا کوچولو را در ایران ناشران مختلفی در تعداد جلدهای متفاوت منتشر کرده‌اند. اما به صورت کلی می‌توان گفت هر جلد از این مجموعه حدوداً شامل چهارده پانزده داستان کوتاه از زندگی پسر کوچولویی به اسم نیکولاست که ماجراهایی با دوستان مدرسه، پدر و مادر، اقوام و همسایگانشان دارد.

اتفاق‌ها آن‌قدر به زندگی واقعی نزدیک است که بعد از خواندن هر کدام ممکن است با خودتان بگویید: «این که برای من هم اتفاق افتاده!» تنها تفاوتش این است که رنه گوسینی این اتفاق‌های ساده و روزمره را از زبان یک پسربچه و به طرز عجیبی شیرین و خواندنی روایت کرده است. من فکر می‌کنم نیکولا کوچولو نه یک کتاب کودک، که یک کتاب خانواده است و خواندن آن می‌تواند برای همه‌ی سنین لذت‌بخش و سرگرم‌کننده باشد.

بهترین کتابی که در سال ۹۸ خوانده‌ام