بله، نوجوانها هنوز رمانهای قطور را میبلعند
این مقاله را ۱۰ نفر پسندیده اند
امروز معرفی کتاب برای کودکان و نوجوانان کار سادهای نیست. دنیای آنها پر شده از گوشی، تبلت، بازیهای ویدئویی و هوش مصنوعی. در چنین شرایطی، طبیعی است که والدین بپرسند: اصلاً چه کتابی بخریم که واقعاً فرزندمان بخواند و با آن ارتباط بگیرد؟ یکی از راهکارهایی که از سوی اغلب کتابداران بینالمللی به والدین توصیه میشود دنبال کردن کتابهایی است که میان نوجوانان محبوب شده است. تجربه نشان داده حتی «کتابنخوانترین» بچهها هم وقتی پای آثار پرطرفدار در میان باشد، مقاومتشان کمتر میشود. نمونهاش کتابهای کمیک-استریپی است که برای گروه سنی ۹ تا ۱۰ سال منتشر میشوند و میلیونها نسخه فروش دارند؛ آثاری که نویسندگانی مانند جف کینی، لیز پیشون یا لینکلن پیرس نوشتهاند. این کتابها با طنز، تصویر و ریتم تند روایت، به راحتی کودکان را جذب میکنند و عملاً نقطهی شروعی برای عادت به خواندن میشوند. اما وقتی پای نوجوانهای کمی بزرگتر به میان میآید، ادبیات فانتزی نقشی بیبدیل پیدا میکند. نویسندگانی همچون پاتریک نس یا مریسا مایر توانستهاند اسطوره و تخیل را با دغدغههای معاصر مثل تکنولوژی، فانتزی، جهانهای موازی، عدالت و اخلاق پیوند بزنند. به همین دلیل است که نوجوانان، با وجود همهی سرگرمیهای دیجیتال، باز هم صدها صفحه از این رمانهای قطور را یکنفس میخوانند. برخلاف تصور اولیه، این داستانها نوجوانان را از زندگی واقعی جدا نمیکنند، بلکه برعکس، آنها را عمیقتر با پرسشهای انسانی مانند برابری، شجاعت، یا جنگیدن برای حق آشنا میکنند. در نهایت اینکه کتاب خریدن برای کودکان و نوجوانان امروز، بیش از هر چیز به معنای یافتن نقطهی ورود است. برای یکی کمیکهای پرطرفدار، برای دیگری فانتزیهای پرهیجان. مهم این است که کتابی انتخاب شود که با سلیقه و دنیای ذهنی کودک گره بخورد. از آن پس، کتاب به جای یک وظیفه یا تکلیف، به سفری شخصی بدل میشود. برای این انتخاب، چند راهکار ساده وجود دارد: اغلب این رمانهای فانتزی با الهام از افسانهها و اسطورهها نوشته شدهاند. روزگاری داشتن دانش دربارهی اساطیر تنها با مطالعهی دایرهالمعارفها ممکن بود و نشانهای از فضل و مباهات بود. اما حالا نوجوانی که مجموعه رمانهای پرسی جکسون را خوانده، چنان با خدایان یونانی و اسطورههای کهن آشناست که اگر با او دربارهی این موضوعها گپ بزنید، خودتان شگفتزده خواهید شد. پس والدین عزیز، نسبت به ادبیات فانتزی بدبین نباشید. این ژانر نه تنها فرزندان شما را از واقعیت دور نمیکند، بلکه به آنها زبانی تازه میدهد برای فهم عدالت، دوستی، شجاعت و اخلاق در جهانی که هر روز دیجیتالیتر میشود. بله، نوجوانها هنوز رمانهای قطور را میبلعند!
پیشنهاد مطالعه: آموزش کودکان؛ از تخته سیاه تا هوش مصنوعی
